"Phép màu" khiến xe đạp đông hơn dân số ở Hà Lan

Hà Lan ngày nay "trên là trời, dưới là xe đạp", nhưng trước đây từng nhiều xe hơi đến nỗi không còn chỗ di chuyển.

Hiện nay, dân số Hà Lan khoảng 17 triệu người và số lượng xe đạp ở đây là 18 triệu.

Thập niên 50, 60 chứng kiến sự gia tăng đột biến của xe hơi. Giống nhiều quốc gia châu Âu khác, xe hơi làm đường sá tắc nghẽn và xe đạp hầu như không còn chỗ di chuyển. Năm 1971, số người chết vì xe hơi ở Hà Lan lên tới 3.000, trong đó có 450 trẻ em.

Để đối phó với vấn đề này, một cuộc vận động xã hội nhằm đảm bảo an toàn cho trẻ em đã được kêu gọi. “Ngừng sát hại trẻ em” là tiêu đề một bài báo được phóng viên kì cựu Vic Langenhoff viết về những đứa trẻ thiệt mạng do tai nạn giao thông.

Hai làn đường dành cho xe đạp cạnh làn ô tô.

Niềm tin của người dân Hà Lan dành cho xe hơi cũng bị chao đảo dữ dội khi khủng hoảng dầu lửa Trung Đông diễn ra năm 1973. Thời điểm đó, các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ không cung ứng dầu cho Mỹ và các nước Tây Âu.

Hai nhân tố này giúp chính phủ Hà Lan quyết định đầu tư vào hạ tầng dành riêng cho xe đạp. Những nhà quy hoạch đô thị Hà Lan cũng chuyển hướng từ trọng tâm ô tô sang chính sách ưu tiên xe đạp. Để đảm bảo an toàn cho người đạp xe, chính phủ Hà Lan đã nghĩ ra một mạng lưới đường dành riêng cho xe đạp.

Bãi gửi xe ngập tràn xe đạp.

Những con đường này được đánh dấu rõ ràng, bề mặt nhẵn, không ổ gà, biển báo, tín hiệu đèn đặt riêng và đủ rộng để vượt xe an toàn.

Nhiều thành phố ở Hà Lan có những con đường dành cho xe đạp tách rời khỏi đường dành cho mô tô và xe hơi. Đôi lúc, nếu không gian quá chật hẹp và phải dùng chung, những bảng đề dòng chữ: “Phố xe đạp: Ô tô là khách” sẽ được trưng lên. Ở giao lộ, xe đạp là người có quyền tối thượng.

Khi đến ngã tư, ô tô buộc phải nhường đường cho xe đạp. Nhiều du khách đến Hà Lan lần đầu sẽ cảm thấy bỡ ngỡ trước quy định “xe đạp luôn đúng”.

Trẻ em dưới 18 tuổi đạp xe bắt buộc phải có người thân đi kèm.

Khi trẻ em Hà Lan đủ tuổi, chúng được phép đi xe đạp tới trường vì có làn đường riêng, đủ an toàn để đi sánh đôi cùng cha mẹ. Ở Hà Lan, trẻ em dưới 18 tuổi đạp xe không có người đi kèm là vi phạm pháp luật.

Các trường học ở Hà Lan có hẳn một môn học bắt buộc mang tên “Kĩ năng lái xe đạp thành thục”. Tất cả trường học đều có khu để xe đạp và 90% học sinh đạp xe tới trường.

Chỗ để xe đạp ở Hà Lan rất phổ biến – bên ngoài trường học, văn phòng, cửa hàng. Người sử dụng buộc phải gửi xe đúng vị trí. Nếu khóa xe sai chỗ, xe đạp sẽ bị di dời và phải nộp 25 euro (khoảng 620 nghìn đồng) tiền phạt.

Công chức đi làm bằng xe đạp không phải là điều mới mẻ ở Hà Lan.

Nếu sống ở chung cư không có chỗ để xe, chủ nhân được phép để xe ngoài đường. Xe đạp ở Hà Lan phổ biến tới mức nếu ai đó hỏi một người Hà Lan có đi xe đạp không, họ sẽ hóm hỉnh nói rằng: “Chúng tôi không đạp xe, chúng tôi chỉ là người Hà Lan thôi”.

Xe đạp là một phần không thể tách rời trong đời sống người Hà Lan, một thứ rất bình thường dù chủ nhân sở hữu xe đạp hạng xoàng hay những chiếc đắt giá. Họ đơn giản coi xe đạp là một người đồng hành tin cậy trong cuộc đời. Trong cuộc đồng hành ấy, sự bền bỉ mới là thứ người Hà Lan quan tâm nhất.