Phản ứng của Trung Quốc và Nga sau khi Mỹ tiêu diệt tướng cấp cao hàng đầu Iran

Trung Quốc và Nga đang ra sức kêu gọi các bên kiềm chế, trong khi giá dầu tăng phi mã và thị trường chứng khoán thế giới lao dốc, sau khi thông tin Mỹ tiêu diệt tướng quân đội cấp cao hàng đầu của Iran được công bố.

Ông Soleimani – tướng lĩnh cấp cao của quân đội Iran bị tiêu diệt bởi cuộc tấn công của Mỹ (ảnh: Dailymail)

Hôm nay, đích thân Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra lệnh tấn công bằng tên lửa vào sân bay quốc tế Baghdad (thủ đô của Iraq). Cuộc tấn công đã khiến Tướng Qassem Soleimani - Tư lệnh đặc nhiệm Quds thuộc lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran - và chỉ huy lực lượng dân quân Iraq, ông Abu Mahdi al-Muhandis, thiệt mạng.

Iran đã gọi hành động của Mỹ là “khủng bố quốc tế”. Lãnh tụ tối cao của Iran, ông Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố: “đòn trả thù thảm khốc sẽ giáng xuống đầu những tên tội phạm đã giết hại Soleimani”.

Nga ngay lập tức đã lên tiếng cảnh báo cái chết của tướng Iran sẽ làm gia tăng căng thẳng trên khắp Trung Đông. Trong khi đó, Trung Quốc kêu gọi sự kiềm chế từ các bên, đặc biệt là Mỹ.

Hiện giá cổ phiếu ở châu Âu đang giảm với tốc độ kỷ lục và giá dầu đã tăng hơn 2 USD/thùng. Thị trường dầu thế giới hiện đang hết sức căng thẳng.

Bộ Ngoại giao Nga cho biết: “Việc tiêu diệt tướng Soleimani là một nước đi quân sự đầy phiêu lưu và chắc chắn sẽ làm gia tăng căng thẳng trong khu vực”.

“Tướng Soleimani đã phục vụ sự nghiệp bảo vệ lợi ích quốc gia của Iran với sự tận tâm. Chúng tôi đã bày tỏ lời chia buồn chân thành đến người dân Iran”

Nga và Iran là những đồng minh thân cận ở khu vực Trung Đông. Nga cũng là một trong những quốc gia tham gia vào thỏa thuận hạt nhân Iran – một thỏa thuận mang tính bước ngoặt, mà Mỹ đã rút khỏi năm 2018, dẫn đến căng thẳng gia tăng giữa Iran – Mỹ như hiện nay.

Ông Konstantin Kosachev, người đứng đầu ủy ban đối ngoại của thượng viện quốc hội Nga cho rằng, việc tiêu diệt tướng Soleimani sẽ là một sai lầm tai hại đối với Washington.

"Các vụ trả đũa (Mỹ) chắc chắn sẽ kéo theo sau. Thêm vào đó, Israel cũng nên lo lắng”, ông Konstantin Kosachev đăng trên Facebook.

Ông Konstantin Kosachev nói thêm, hành động của Mỹ sẽ chấm dứt hoàn toàn cơ hội để cứu vãn thỏa thuận hạt nhân.

“Hy vọng cuối cùng để giải quyết vấn đề hạt nhân của Iran đã bị dội bom'', ông Konstantin Kosachev viết.

Ngay sau khi tin tức về vụ tấn công được phát tán, ông Trump đã đăng hình một lá cờ Mỹ lên Twitter và không đưa ra lời bình luận hay giải thích gì thêm.

Thi thể của Soleimani được nhận dạng bởi chiếc nhẫn ông này thường đeo (ảnh: Dailymail)

Theo lời các quan chức Mỹ, thông tin việc tướng Soleimani đến Baghdad trên một chuyến bay từ Syria, đã được báo cho Mỹ từ trước đó. Bốn tên lửa từ máy bay không người lái của Mỹ đã tấn công chính xác vào hai chiếc xe chở Soleimani và đoàn tùy tùng của ông này.

Ngay trước khi vụ tấn công xảy ra, Ngoại trưởng Mỹ - ông Mike Pompeo, đã đăng trên Twitter bức ảnh của ông Muhandis (một trong hai tướng Iran thiệt mạng) đang chỉ đạo vụ tấn công vào Đại sứ quán Mỹ ở Iraq hồi tuần trước.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc – ông Geng Shuang nói:

“Trung Quốc luôn phản đối việc sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế. Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan, đặc biệt là Mỹ, cần giữ bình tĩnh và kiềm chế, để tránh căng thẳng leo thang. Chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của Iraq phải được tôn trọng”.

Trung Quốc hiện là đối tác quan trọng và là quốc gia mua nhiều dầu nhất của Iran. Trung Quốc cũng là một trong các bên tham gia vào thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với Iran.

Các quan chức Iraq cho biết, thi thể của tướng Soleimani đã bị xé thành từng mảnh vụn bởi vụ tấn công. Thi thể của tướng al-Muhandis hiện vẫn chưa được tìm thấy.

“Thi thể của tướng Soleimani được xác định bởi chiếc nhẫn mà ông ta đeo”, một quan chức Iraq nói.

Thủ tướng Iraq, ông Adel Abdul Mahdi cho hay, vụ tấn công của Mỹ cũng đã khiến một chỉ huy Iraq thiệt mạng. Đây là “hành động xâm lược” và sẽ “châm ngòi cho một cuộc chiến tàn khốc”.

“Vụ ám sát một chỉ huy quân đội Iraq là hành động xâm lược đối với Iraq, chính phủ và nhân dân của chúng tôi”, ông Adel Abdul Mahdi tuyên bố.

Ông Abdel Mahdi cũng nói thêm rằng vụ tấn công của Mỹ là “sự vi phạm trắng trợn các điều khoản cho phép sự hiện diện của quân đội Mỹ trên đất Iraq”.

Tuy nhiên, một bộ phận người dân Iraq lại đang ăn mừng sau cái chết của tướng Soleimani. Họ cho rằng Iran xứng đáng nhận lấy sự trừng phạt vì đã ủng hộ các nhóm khủng bố chống Iraq.

“Ôi Soleimani, đây là một chiến thắng thiêng liêng”, “đây là sự trừng phạt của chúa trời vì máu của những người đã bị giết hại”, nhiều người Iraq hô vang những câu này, trong khi đang nhảy múa ăn mừng.

Xe của tướng Iran – ông Soleimani bốc cháy dữ dội vì bị trúng tên lửa (ảnh: Dailymail)

Về phía châu Âu, Anh và Pháp đều kêu gọi các bên kiềm chế, tránh gây thêm xung đột. Bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu của Pháp, bà Amelie de Montchalin phát biểu trên sóng truyền hình:

“Chúng ta đã thức dậy với một thế giới nguy hiểm hơn”. Bà Montchalin cũng cho biết thêm, Tổng thống Pháp – ông Emmanuel Macron sẽ sớm có cuộc hội đàm với các nguyên thủ trong khu vực về vấn đề này.

Một số quan chức Mỹ cũng tỏ ra không đồng tình với hành động của ông Trump. Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ, bà Nancy Pelosi, cho rằng việc tiêu diệt tướng Soleimani sẽ gây ra “sự leo thang nguy hiểm của bạo lực”.

“Nước Mỹ và thế giới không thể để những căng thẳng leo thang đến mức không thể quay đầu lại”.

“Ông Trump vừa ném que diêm và thùng thuốc súng. Iran chắc chắn sẽ đáp trả. Chúng ta đang đứng bên bờ vực của cuộc xung đột lớn nhất tại Trung Đông”, cựu phó tổng thống Mỹ - ông Joe Biden nói phát biểu.

Thượng nghị sĩ Mỹ, ông Elizabeth Warren nói:

“Soleimani là một kẻ giết người, ông ta chịu trách nhiệm về cái chết của hàng ngàn người, trong đó có hàng trăm người Mỹ. Tuy nhiên động thái liều lĩnh này chỉ làm leo thang căng thẳng với Iran và tăng khả năng có nhiều người chết vì xung đột ở Trung Đông hơn”.

Ở chiều hướng khác, những quan chức thân tín của ông Trump cũng vội vã lên tiếng bảo vệ hành động của Mỹ. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham đăng trên Twitter:

“Soleimani là một trong những kẻ tàn nhẫn và độc ác nhất của Iran. Tay ông ta dính đầy máu Mỹ. Nếu những hành động gây hấn của vẫn Iran tiếp tục, và tôi đang làm việc tại một nhà máy lọc dầu của Iran, tôi nghĩ mình nên sớm kiếm nghề nghiệp mới”.

Thư ký báo chí của ông Trump – ông Kayleigh McEnany, trả lời trong một cuộc phỏng vấn với tờ Fox News:

“Việc tiêu diệt Soleimani là thành tựu lớn nhất chính sách đối ngoại của Mỹ trong thập kỷ này, nếu không muốn nói là cả cuộc đời chúng ta”.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]