Ông Zelensky cảnh báo về tương lai nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cảnh báo rằng nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye (ZNPP) không thể tồn tại nếu không do Ukraine kiểm soát, nhưng không nêu rõ lý do cho tuyên bố này.

Nhà máy điện hạt nhân ZNPP, cơ sở hạt nhân lớn nhất châu Âu, do Nga kiểm soát từ tháng 3/2022. Sau đó, khu vực Zaporozhye, nơi đặt nhà máy, đã tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về việc sáp nhập vào Nga, nhưng Ukraine không công nhận kết quả này.

Nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye (ZNPP). (Nguồn: Sputnik)

Kể từ đó, ZNPP trở thành một điểm nóng căng thẳng khi cả Nga và Ukraine liên tục cáo buộc nhau tấn công vào nhà máy, đe dọa đến an toàn hạt nhân khu vực.

Để giám sát tình hình, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã cử một phái đoàn đến nhà máy từ tháng 9/2022 và lực lượng này vẫn duy trì hiện diện tại đây cho đến nay.

Theo Tổng thống Zelensky, việc kiểm soát và vận hành ZNPP đặt ra vấn đề không chỉ đối với Ukraine mà cả Nga. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng chỉ có Ukraine mới có thể phục hồi hoạt động của nhà máy.

"Nếu không có Ukraine, nhà máy này không thể tồn tại, ông tuyên bố. Dù không nêu rõ lý do, ông cho rằng việc khôi phục hoạt động của ZNPP sẽ đòi hỏi nguồn vốn lớn và đội ngũ chuyên gia có trình độ cao.

Một trong những thách thức lớn đối với nhà máy là tình trạng thiếu nguồn nước kỹ thuật để làm mát các lò phản ứng, hậu quả từ vụ vỡ đập Kakhovka trên sông Dnieper. Tổng thống Ukraine cho rằng quá trình sửa chữa sẽ đòi hỏi nguồn lực tài chính đáng kể và nhiều công đoạn phức tạp. "Đây là tài sản của chúng tôi. Chúng tôi mất tiền, mất cơ hội", ông Zelensky nhấn mạnh.

Kể từ giữa năm 2023, ZNPP hầu như không hoạt động do các cuộc tấn công bằng pháo binh và máy bay không người lái (UAV) từ phía Ukraine, cùng với sự gián đoạn nguồn cung cấp nước.

Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Phương Đông vào tháng 9/2024, đã cảnh báo về "các hành động khủng bố nguy hiểm" mà lực lượng Ukraine thực hiện nhằm vào nhà máy.

Tháng 1, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố Ukraine đã cố gắng tấn công ZNPP bằng 8 UAV nhưng đã bị hệ thống phòng không Nga bắn hạ.

Hiện tại, ZNPP do một công ty con của tập đoàn năng lượng nhà nước Nga Rosatom kiểm soát. Tổng giám đốc Rosatom Ramil Galiev tuyên bố vào tháng 12/2024 rằng công ty có kế hoạch khôi phục hoạt động của nhà máy ngay khi tình hình an ninh được đảm bảo.

"Không có vấn đề nào là không thể giải quyết", Galiev khẳng định, đồng thời cho biết kế hoạch khôi phục bao gồm việc xây dựng một hệ thống bơm mới để cung cấp nước kỹ thuật cho nhà máy.