Những ngày cuối cùng, Trump đang bị nhiều thân tín lợi dụng để kiếm tiền?

Những ngày cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Donald Trump là thời điểm “thị trường” xin ân xá/giảm án trở nên nhộn nhịp, theo tờ New York Times.

Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể ân xá cho 100 người trong những ngày tới

Ân xá đồng loạt tới 100 tội phạm?

Theo thông tin mới nhất được đăng tải ngày ngày 18/1 từ hãng tin CNN, đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump chuẩn bị ân xá/giảm án đồng loạt cho khoảng 100 người khi chỉ còn 2 ngày trước khi ông chính thức mãn nhiệm, rời Nhà Trắng.

Hãng tin CNN dẫn nhiều nguồn tin cho biết, ban đầu ông Trump định công bố các quyết định trên từ sớm nhưng đã phải hoãn lại vì vụ bạo loạn chết người tại Quốc hội Mỹ hôm 6/1.

Như mọi nhiệm kỳ trước, đặc quyền này mang ý nghĩa nhân đạo cho phép tổng thống giảm hoặc xóa án cho một số người phạm tội.

Nhưng lần này, quá trình xem xét và quyết định ân xá của Tổng thống Trump gây khá nhiều tranh cãi. Bởi có thông tin ông định ân xá trước cho chính mình, ba người con, con rể và luật sư riêng vì lo ngại họ có thể bị chính quyền kế nhiệm Joe Biden nhắm tới sau khi ông Trump không còn là Tổng thống.

Nhưng khả năng ông Trump tự ân xá trước cho chính mình là không thể sau vụ bạo loạn tại Quốc hội khiến ông Trump đứng trước nguy cơ bị luận tội lần thứ 2.

Dù vậy các nguồn tin của hãng CNN vẫn cảnh báo khả năng ông Trump có những bước đi bất ngờ trong những ngày cuối cùng tại nhiệm.

"Thị trường" ân xá béo bở

Ngoài những tranh cãi trên, báo chí Mỹ còn cáo buộc các trợ lý của ông chủ Nhà Trắng lợi dụng vị trí công việc, tận dụng đặc quyền của Tổng thống Mỹ trong quá trình quyết định ân xá/giảm án, để kiếm tiền.

Ngày 17/1, tờ New York Times có bài điều tra cho biết, một số đồng minh của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khởi động “thị trường xin ân xá béo bở” từ cách đây rất lâu, thu phí môi giới, vận động từ những phạm nhân giàu có hoặc trợ lý của những tù nhân mong muốn xin ân xá từ Tổng thống - đặc quyền của người đứng đầu nước Mỹ thường được sử dụng khi mãn nhiệm, rời khỏi Nhà Trắng.

Brett Tolman, cố vấn Nhà Trắng về việc giảm án và ân xá là một trong những cái tên "môi giới" lệnh ân xá mà NYT nêu ra trong bài viết. Ông Tolman được cho là đã sử dụng vị trí của mình để “kiếm chác”, nhận “hàng chục nghìn USD, thậm chí có thể hơn” để cố vấn Tổng thống ân xá/giảm án cho "khách hàng" của mình.

Trong số những "khách hàng" xin quyền ân xá có con trai của cựu Thượng Nghị sĩ Arkansas, người tạo dựng nên thị trường mua bán ma túy trực tuyến khét tiếng Silk Road và một người có quyền thế tại Manhattan bị kết án tội gian dối.

Tờ báo uy tín của Mỹ nêu thêm một cái tên khác là cựu luật sư của Tổng thống Trump - John M.Dowd. Người này tự quảng cáo mình với các phạm nhân rằng ông có quan hệ thân thiết với ông Trump nên có thể làm mối để mua lệnh ân xá.

New York Times có được bản sao thỏa thuận môi giới giữa ông M.Dowd và khách hàng, cho biết: "Vị cố vấn cấp cao một thời trong chiến dịch vận động tranh cử của ông Trump đã được trả 50.000 USD để xin ân xá cho John Kiriakou, một cựu quan chức thuộc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đang lãnh tội tiết lộ thông tin mật trái phép. Ông sẽ nhận thêm 50.000 USD nữa nếu lệnh này chính thức được ban”.

Có thông tin, những tay môi giới còn chào mời ông Kiriakou rằng, ông có thể được một luật sư khác của Tổng thống Trump là Rudi Giuliani, hỗ trợ trong quá trình xin miễn tội trước hạn.

Theo NYT, ông Kiriakou lo ngại sự giúp đỡ của luật sư Giuliani là vi phạm pháp luật nên đã tố giác lên Cơ quan Điều tra Liên bang Mỹ.

Vậy đặc quyền ân xá Tổng thống là gì?

Đặc quyền ân xá của Tổng thống Mỹ là quyền hành pháp, được đưa ra nhằm kiểm soát và cân bằng hệ thống tư pháp hình sự liên bang.

Theo Hiến pháp Mỹ, đương kim Tổng thống Mỹ có “quyền ban hành lệnh hoãn thi hành án, ân xá với một số hành vi phạm tội chống lại quốc gia, ngoại trừ trường hợp bị luận tội”.

Với quyền ân xá, Tổng thống Mỹ cho phép người được nhận lệnh này có thể được xóa bỏ hoàn toàn những bản án hình sự liên bang, chấm dứt tất cả hình phạt, khôi phục quyền công dân như bỏ phiếu, ứng cử vào các vị trí quan chức nhà nước.

Với quyền giảm án, người hưởng có thể được giảm nhẹ hình phạt, thời hạn thi hành án hoặc cả hai.

Đặc quyền này còn rộng đến mức cho phép Tổng thống ban ân xá cho một người trước khi họ bị cáo buộc hoặc kết án.

Tuy đây là động thái hiếm gặp nhưng không phải không có tiền lệ. Vụ việc nổi nhất trong lịch sử Mỹ là vào năm năm 1974 khi Tổng thống Gerald R. Ford ban ân xá cho Tổng thống Richard M. Nixon giúp ông không bị truy tố sau vụ bê bối Watergate.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]