Những câu hỏi hóc búa cho Ukraine sau đòn phản công ở Kharkiv
Ukraine phải cân nhắc nếu đẩy mạnh tiến công thì cần có đủ năng lực quân sự, đủ khả năng bảo vệ những vùng đã kiểm soát được và có thể tận dụng những điểm yếu của Nga hay không.
Sau cuộc phản công khiến số lượng lớn quân Nga rút lui ở tỉnh Kharkiv, đông bắc Ukraine, các lãnh đạo Ukraine đang phải cân nhắc những vấn đề quan trọng có thể quyết định những diễn biến ngắn hạn của cuộc chiến, theo tờ The New York Times (NYT).
Phản công ở Kharkiv là đòn bẩy để tiến xa?
Ngày 12-9, quân đội Ukraine tuyên bố đã chiếm lại được thêm 20 thị trấn và làng mạc trong khu vực Kharkiv hiện do Nga kiểm soát. Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky cũng đã tuyên bố lực lượng nước này kiểm soát được 6.000 km vuông lãnh thổ Ukraine ở phía nam và phía đông kể từ đầu tháng 9.
Dù các tuyên bố của Ukraine không thể xác minh một cách độc lập nhưng giới phân tích phương Tây, bao gồm Lầu Năm Góc, cho rằng về tổng thể, Ukraine đã đạt được những bước tiến nhanh chóng trong khi lực lượng Nga đang lùi lại.
Lính Ukraine đứng trên lựu pháo tự hành 2S19 Msta-S của Nga vào ngày 12-9 sau khi phản công ở tỉnh Kharkiv. Ảnh: REUTERS
Giám đốc nghiên cứu về Nga Michael Kofman của viện nghiên cứu ở CNA (TP Arlington, Mỹ) cho rằng cuộc phản công hiện tại của Ukraine “là một bước đột phá nhanh chóng, được tạo ra nhằm tận dụng các vị trí thuận lợi và lực lượng phòng thủ mỏng của Nga”, theo NYT.
Ông Kofman nói rằng việc Nga rút khỏi khu vực Kharkiv và Izium - trung tâm đường sắt, đã giúp Ukraine có khả năng chuyển dịch lực lượng đến những nơi khác trong nước để tiến hành các hoạt động quân sự trên nhiều hướng khác nhau.
Sau đòn phản công khiến quân đội Nga rút khỏi phần lớn khu vực chiến lược ở Kharkiv, lực lượng Ukraine dường như đã tạo cho mình thế đứng để tiếp tục tiến tới phản công ở Donbass, miền đông Ukraine.
Dù vậy, Ukraine phải đối mặt với những cái bẫy nghiêm trọng tiềm ẩn nếu đẩy mạnh tiến công xa hơn nữa.
Muốn tiến xa, Ukraine cẩn thận “lọt hố”
Theo NYT, với lực lượng quân đội có quy mô nhỏ hơn và được trang bị kém hơn quân Nga thì việc Ukraine dàn trải nhân lực ra nhiều khu vực xa xôi có thể khiến lực lượng này bị chẻ mỏng, dễ bị tấn công.
Vấn đề nữa là nếu lính Ukraine chuyển quân quá chậm hoặc đi tới sai địa điểm có thể lãng phí nhiều cơ hội phản công. Ngoài ra, việc chờ đợi quá lâu có thể khiến tiền tuyến vùng đông bắc này “đóng băng” khi mùa đông đến.
Về mặt hậu cần, nếu Ukraine tiếp tục tiến quân, thì có nghĩa là Ukraine sẽ phải mở rộng hơn nữa các đường tiếp tế. Điều này có thể gây áp lực cho các đoàn vận tải nhiên liệu, đạn dược và quân tiếp viện khi họ phải di chuyển ra xa các trung tâm hậu cần đã thiết lập từ trước.
Giáo sư nghiên cứu tình báo và an ninh John Blaxland của Đại học Quốc gia Úc (Canberra, Úc) cũng nhận định việc tiến công xa hơn có thể khiến các đơn vị Ukraine dễ bị tấn công, dù ông nhận định rằng Nga nhiều khả năng sẽ không phản công.
Khu phức hợp của một trạm biến áp ở Kharkiv bị hư hại nặng do giao tranh vào ngày 12-9. Ảnh: REUTERS
Một vấn đề nữa là ở dọc theo mặt trận mới được Ukraine kiểm soát ở khu vực Kharkiv, lực lượng Ukraine không chỉ phải chuẩn bị cho những bước tiến công sắp tới mà còn phải củng cố, bảo vệ những gì đã giành được.
Giữ gìn lãnh thổ là một thách thức đòi hỏi nhiều tài nguyên và công sức. Tại các thị trấn và làng mạc mới tái kiểm soát, lực lượng Ukraine phải rà quét chất nổ, đồng thời truy bắt những kẻ phá hoại tiềm năng.
Nga vẫn giữ được lợi thế
Quân Nga dường như đã bỏ lại một lượng lớn thiết bị ở Kharkiv giống như khi rút lui khỏi Kiev ở giai đoạn đầu cuộc chiến. Một binh sĩ Ukraine cho biết một đơn vị chiến đấu quanh Kharkiv đã chiếm được rất nhiều trang thiết bị quân sự của Nga, bao gồm xe tăng và đạn dược, thậm chí có nhiều đơn vị còn dùng chiến lợi phẩm đó tự trang bị cho mình, theo NYT.
Tuy nhiên, cánh cửa cơ hội của Ukraine để tận dụng sự suy thoái về tinh thần và sự rút lui của Nga đang nhanh chóng đóng lại.
Mỗi ngày trôi qua, các lực lượng Nga đều có thời gian để củng cố phòng thủ và tập hợp quân tiếp viện, tạo ra các tuyến phòng thủ mới và chuẩn bị một trận địa pháo trở lại.
Các tài khoản mạng xã hội thân Nga đã đăng tải hình ảnh các lực lượng cộng hòa Chechnya (thuộc Nga) đang tập hợp để triển khai ở Ukraine.
Lính Ukraine phân loại các loại bom, mìn chưa nổ ở thị trấn Zolochiv, Kharkiv. Ảnh: NYT
Bên cạnh đó, Nga vẫn giữ được lợi thế về vũ khí và vật tư. Thậm chí, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã khẳng định Nga không mất gì và sẽ không mất gì khi tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine. Ông cũng nói rằng Nga chưa thực sự bắt đầu điều gì cả ở Ukraine.
Xung quanh Lyman - một thành phố nhỏ ở vùng Donbass, các lực lượng Nga dường như đã đánh trả các cuộc tấn công gần đây của Ukraine. Xa hơn về phía đông nam, gần làng Pisky, các cuộc phản công của Ukraine dường như cũng thu về rất ít thành công. TP Bakhmut (tỉnh Donetsk) hiện do Ukraine nắm giữ cũng đang bị pháo kích dữ dội, kể cả ở trung tâm thành phố.
Địa hình như sông và rừng lại càng cản trở những bước tiến của Ukraine. Gần TP Izium (tỉnh Kharkiv), lực lượng Nga đã rút lui qua sông Oskil - chảy từ bắc xuống nam và nối với sông Seversky Donetsk - chảy về phía đông nam vào Donbass.
Cả hai con sông đều được quân Nga sử dụng làm tuyến phòng thủ tự nhiên, để đảm bảo rằng lực lượng Ukraine có thể dễ dàng bị nhắm mục tiêu khi cố gắng vượt qua một số cây cầu nhất định.
Dù Nga có vẻ đang giữ được lợi thế nhưng các chuyên gia cho rằng các quan chức Nga cũng phải đối mặt với nhiều vấn đề hóc búa, đặc biệt là với phản ứng trong dư luận Nga tranh cãi về việc chính quyền mở chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Theo các chuyên gia, chỉ huy Nga sẽ phải nhìn nhận rõ ràng về thực trạng lực lượng của mình trong khi lượng quân ở một số khu vực có vẻ đã cạn kiệt và mất tinh thần, để xác định xem lực lượng của mình có thể hoàn thành bao nhiêu mục tiêu của Moscow trong những tháng tới.
Các nhà phân tích cho rằng với việc các tuyến phòng thủ Kharkiv của Nga bị phá hủy và quân Nga đang được tái triển khai ở nơi khác, các chiến tuyến cuối cùng còn lại của Nga ở Donbass và phía nam Ukraine sẽ xảy ra các cuộc giao tranh dữ dội trong thời gian tới.
Nguồn: [Link nguồn]
Ukraine tin rằng có thể đạt mục tiêu đẩy lùi các lực lượng Nga khỏi các vùng lãnh thổ của nước này, bất chấp việc Nga những ngày qua đã đáp trả bằng các đợt nã pháo...