Nhật “trải thảm đỏ” mời Tổng thống Philippines đến thăm
Trong bối cảnh Philippines đang ngày một thân thiết với Trung Quốc, Thủ tướng Nhật Abe phải hành động ngay trước khi mọi việc vượt tầm kiểm soát.
Quan hệ Trung Quốc-Philippines đang được cải thiện sau thời kì lạnh giá.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ có cuộc gặp riêng với người đồng cấp Rodrigo Duterte trong tuần tới tại Tokyo. Mục đích của ông Abe là nhằm giữ chân đồng minh quan trọng của Mỹ ở khu vực châu Á nhằm kiểm soát tham vọng bành trướng của Trung Quốc.
Trong chuyến thăm tới Trung Quốc, ông Duterte tuyên bố “cắt đứt quan hệ” với Mỹ, một động thái được giới quan sát đánh giá là gây tác động không nhỏ tới chính sách ngoại giao hướng đông của Mỹ. Ông Abe sẽ có nhiệm vụ quan trọng là không đẩy Philippines tiến vào quá sát “vòng tay” Bắc Kinh để đảm bảo liên minh quân sự trong khu vực không bị phá vỡ.
“Nhật Bản muốn trình bày quan điểm về địa chính trị khu vực, bao gồm cả Biển Đông”, một nguồn tin giấu tên cho biết. “Ông Abe muốn kết nối với Tổng thống Duterte”.
Quan hệ nồng ấm giữa Philippines và Trung Quốc sau một thời gian dài nguội lạnh khiến Tokyo và Washington hết sức lo ngại. Thỏa thuận quân sự đạt được dưới thời cựu Tổng thống Benigno Aquino có thể bị phá vỡ bất kì lúc nào.
Ông Abe sẽ gặp người đồng cấp Duterte vào ngày 26.10 tới.
Năm 2012, ông Aquino khởi kiện Trung Quốc ra tòa quốc tế ở The Hague (Hà Lan) vì xâm phạm chủ quyền biển với những vùng giàu tài nguyên của Philippines.
Phán quyết đưa ra hồi tháng 7 cũng tuyên bố phần thắng thuộc về Manila và bác bỏ cái gọi là “quyền lịch sử” của Trung Quốc ở Biển Đông.
Ông Abe dự kiến sẽ có cuộc đối thoại trực tiếp với ông Duterte ở dinh thự tại Tokyo ngày 26.10 tới đây sau khi tổng thống Philippnes gặp gỡ quan chức cấp cao Nhật Bản. “Đây là điều không thường thấy với một thủ tướng Nhật khi gặp người đồng cấp trong cuộc gặp quy mô nhỏ hơn”, một nguồn tin khác thông báo.
Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida sẽ gặp ông Duterte trong phiên họp không chính thức hôm 25.10.
Chuyến thăm của ông Duterte vừa qua tới Trung Quốc có sự tháp tùng của 200 doanh nhân. Ngày 20.10, tổng thống Philippines tuyên bố Mỹ đã thua và ông sẽ chuyển hướng sang Trung Quốc.
Ông Duterte từng chỉ trích Mỹ khi bị lên án về chính sách đàn áp tội phạm ma túy đang diễn ra rất mạnh tay trên toàn Philippines.
Tàu Nhật Bản cung cấp cho Philippines để tuần tra Biển Đông.
“Giờ đây, Nhật Bản muốn gây dựng mối quan hệ với Duterte và gạt sang một bên các chủ đề gây tranh cãi như nhân quyền để không làm tổng thống Philippines phật ý”, một nguồn tin xác nhận.
Ông Duterte rất coi trọng mối quan hệ kinh tế năng động giữa Philippines và Nhật Bản, báo IBT dẫn lời một phát ngôn viên chính quyền Manila.
Chánh văn phòng Nội các Yoshihide Suga cho biết Tokyo hiểu rằng quan hệ Trung Quốc, Philippines và Mỹ sẽ ảnh hưởng tới Nhật Bản nhưng không bình luận chi tiết.“Liên quan tới vấn đề Biển Đông, chúng tôi đang bàn thảo và tìm một giải pháp ngoại giao với các nước liên quan”, ông Suga nói trong cuộc họp báo hôm 21.10.
Nhật Bản từng tuyên bố vai trò của mình ở khu vực Đông Nam Á và sẽ giúp những quốc gia trong khu vực như Philippines tăng cường năng lực quốc phòng, an ninh với bối cảnh Biển Đông xung đột leo thang.
“Hành động gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông khiến Nhật lo ngại Bắc Kinh sẽ làm điều tương tự ở biển Hoa Đông”, bà Alison Evasn, phó phòng Châu Á-Thái Bình Dương tại công ty IHS Markit, nhận định. “Nhật Bản đang rất lo lắng”.
Ngày 26.10 tới, ông Abe sẽ kí thỏa thuận cung cấp 2 tàu tuần tra mới cho Hải quân Philippines nhằm hoạt động trên Biển Đông.