Nhân tố khiến ông Zelensky thay đổi quan điểm về đàm phán?

Lãnh đạo một quốc gia phương Tây không chấp nhận để nhà lãnh đạo Ukraine đàm phán với Nga về một thỏa thuận trung lập, theo một cựu đại tá từng là cố vấn của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thời ông Donald Trump.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hồi tháng 3 từng sẵn sàng đồng thuận với Nga về một số điều khoản hòa bình, cựu đại tá Mỹ Douglas MacGregor đưa ra tuyên bố trong một cuộc trả lời phỏng vấn gần đây.

Ông MacGregor cho rằng cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson vì đã ngăn chặn một sự đồng thuận giữa Ukraine và Nga.

Khi phái đoàn Ukraine và Nga đàm phán ở Istanbul vào tháng 3, có thông tin về một thỏa thuận tiềm năng cho phép Kiev từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và đồng ý lập trường trung lập để đổi lấy việc Moscow rút quân và khôi phục hiện trạng trước tháng 2/2022.

Vài ngày sau, ông Zelensky nói Kiev phát hiện bằng chứng về vụ “thảm sát Bucha” và các cuộc đàm phán đã bị đình chỉ.

Trả lời phỏng vấn hôm 10/12, cựu đại tá MacGregor, người từng là cố vấn của bộ trưởng quốc phòng trong chính quyền Tổng thống Donald Trump, nói Anh đã tác động để Ukraine ngừng đàm phán.

"Chúng tôi có bằng chứng cho thấy vào cuối tháng 3, ông Zelensky đã nói 'tốt, chúng ta có thể sống trung lập' và khi lời đó đến được với Washington và London, có những người không tỏ ra không hài lòng", ông MacGregor nói.

Theo ông MacGregor, cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson khi đó đã nói, "không thể nào, chúng tôi sẽ hỗ trợ đến cuối cùng. Các ông phải chiến đấu và giành lại từng tấc đất lãnh thổ".

MacGregor không phải người duy nhất cho rằng ông Zelensky từng sẵn sàng đạt thỏa thuận với Nga vào tháng 3/2022.

Fiona Hill, một cựu quan chức ngoại giao Mỹ, cũng từng đưa ra nhận định tương tự vào tháng 9, rằng "một thỏa thuận bước đầu đã đạt được ở Istanbul".

Hồi tháng 5, truyền thông Ukraine đổ lỗi cho đàm phán thất bại là do tác động của ông Johnson. Cựu Thủ tướng Anh từng tới thăm Kiev vào ngày 9/4, được cho là đã gửi thông điệp cảnh báo, "ngay cả khi Ukraine ký thỏa thuận với Nga, phương Tây cũng không đồng thuận".

Hiện tại, sau 10 tháng xung đột, ông Zelensky đã ký sắc lệnh không đàm phán với Tổng thống Nga Vladimir Putin và khẳng định sẽ giành lại toàn bộ các vùng lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát ở Ukraine, bao gồm bán đảo Crimea.

Hồi tháng 10, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng Nga luôn sẵn sàng đàm phán, nhưng mong muốn phương Tây tham gia vì một thỏa thuận chỉ với riêng Ukraine sẽ không giải quyết được tận gốc vấn đề.