Ngoại trưởng Mỹ nói "điều cấm kỵ" về Đài Loan, TQ sẽ "trút giận" lên chính quyền Biden?

Hôm 12.11, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo có phát biểu về Đài Loan với nội dung bị cho là cấm kỵ, không được nói ở Trung Quốc. Bắc Kinh ngay lập tức có phản ứng gay gắt sau phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đưa ra phát biểu “cấm kỵ” về vấn đề Đài Loan (ảnh: Reuters)

“Đài Loan không phải là một phần của Trung Quốc”, ông Pompeo tuyên bố trên sóng truyền hình Mỹ.

“Chúng tôi đặc biệt trịnh trọng nói với ông Pompeo rằng, bất kỳ hành động nào ảnh hưởng đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, can thiệp vào vấn đề nội bộ của Trung Quốc đều sẽ bị đáp trả một các quyết liệt”, Vương Văn Bân – phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc – phát biểu, hôm 13.11.

Đài Loan luôn là vấn đề nhạy cảm và quan trọng nhất đối với Trung Quốc. Việc quan hệ Mỹ - Đài ngày càng xích lại gần nhau dưới thời Tổng thống Trump đã khiến Bắc Kinh “nóng mắt” nhiều lần.

Quan hệ xuyên eo biển Đài Loan vì vậy cũng trở nên căng thẳng trong vài tháng gần đây.

Theo cam kết đã ký với Đài Loan, Mỹ chịu trách nhiệm cung cấp cho hòn đảo những vũ khí tiên tiến để phòng thủ. Tuy nhiên, Mỹ cũng vẫn thừa nhận quan điểm Đài Loan là một phần của Trung Quốc.

Phát biểu mới nhất của Ngoại trưởng Mỹ dường như đi ngược lại hoàn toàn nguyên tắc “một Trung Quốc” được đa số các nước thừa nhận, theo Reuters.

Joanne Ou – phát ngôn viên của cơ quan ngoại giao Đài Loan – đã gửi lời cảm ơn phát biểu “nhạy cảm” của ông Pompeo.

Trung Quốc luôn coi Đài Loan là vấn đề “nhạy cảm” nhất và có thể thống nhất bằng vũ lực (ảnh: China Daily)

Jin Canrong, Phó Hiệu trưởng Trường Nghiên cứu Quốc tế thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, cho rằng, phát biểu của ông Pompeo đi ngược lại hoàn toàn các cam kết trước đây của Mỹ với Trung Quốc về Đài Loan.

“Những gì ông Pompeo muốn có lẽ là tác động tiêu cực đến mối quan hệ Mỹ - Trung. Tuy nhiên, người chịu hậu quả lại là chính quyền mới của ông Biden”, ông Jin nói.

Hôm 13.11, Trung Quốc cũng gửi lời chúc mừng đến chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, bất chấp việc ông Trump chưa thừa nhận thất cử.

“Tôi thực sự lấy làm khó hiểu. Ngoại trưởng Mỹ đang thách thức điểm mấu chốt nhất của vấn đề Đài Loan”, Ni Feng, Giám đốc Viện Nghiên cứu Mỹ thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nhận xét.

“Có vẻ chính quyền ông Trump đang muốn trút giận thất bại bầu cử sang Trung Quốc. Tuy nhiên, người gánh hậu quả khi mối quan hệ Mỹ - Trung rơi vào bế tắc lại là chính quyền mới của ông Biden”, ông Ni nói.

Ông Ni hy vọng chính quyền mới của ông Biden sẽ “chơi đúng luật hơn” về vấn đề Đài Loan.

“Ông Pompeo đang ‘mua thêm rắc rối’ cho chính quyền mới của ông Biden. Trong thời điểm chuyển giao quyền lực sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, Trung Quốc không cần thiết phải để ý quá nhiều vào phát biểu của ông Pompeo. Tuy nhiên, Bắc Kinh sẽ tranh thủ mọi khả năng để thống nhất Đài Loan”, ông Ni nói thêm