Nga bắt đầu tiến công Donetsk, Ukraine đối phó như thế nào?

Ukraine sẽ phải tận dụng các hệ thống vũ khí tầm xa và trông chờ vào sự hỗ trợ bổ sung từ phương Tây để từng bước tung đòn gây thiệt hại cho pháo binh Nga.

Xe quân sự Nga di chuyển ở thành phố Lysychansk.

Thống đốc tỉnh Lugansk của Ukraine, Serhiy Gaidai nói các lực lượng Nga đang giao tranh dữ dội với quân đội Ukraine ở tỉnh miền đông Donetsk.

"Giao tranh dữ dội đang diễn ra ở khu vực giáp ranh giữa Lugansk và Donetsk. Toàn bộ binh lực Nga đang được điều động về khu vực này. Nhiều khí tài đang được chuyển đến Donetsk, đây đang là mục tiêu hàng đầu của đối phương", ông Gaidai phát biểu trên truyền hình Ukraine.

Các mục tiêu tiếp theo của Nga gồm hai thành phố Sloviansk, Kramatorsk và thị trấn Bakhmut. Ba thành trì này tập hợp hàng chục ngàn binh sĩ Ukraine.

Đối với Ukraine, Kramatosk được ví như “thủ phủ” của vùng Donbass. Đây là nơi Ukraine đặt trung tâm chỉ huy quân sự phụ trách các khu vực chiến sự miền đông.

Để kiểm soát hoàn toàn vùng Donbass, Nga sẽ phải tiến sâu 50 – 70km để tới được những thành trì kiên cố trên.

Giới phân tích và các cố vấn Ukraine nói trên báo Anh Financial Times, rằng cuộc xung đột đang bước vào giai đoạn mới, trong đó Kiev sử dụng vũ khí tầm xa của phương Tây để gây thiệt hại cho mạng lưới hậu cần của Nga, phá hủy kho đạn dược để làm suy yếu sức tấn công tổng thể của đối phương.

Pháo phản lực HIMARS là vũ khí đuọc kì vọng giúp quân đội Ukraine thay đổi cục diện chiến trường.

Cựu tướng Ihor Romanenko, người từng giữ chức trong Bộ Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, nói: “Đối với Nga, vấn đề không chỉ đơn giản là muốn kiểm soát hoàn toàn hai tỉnh Donetsk và Lugansk. Họ muốn bao vây và đập tan ý chí chiến đấu của các đơn vị tinh nhuệ Ukraine”.

“Chúng tôi đã rất nỗ lực phòng thủ ở hai thành phố Severodonetsk và Lysychansk, đến mức gây thiệt hại đáng kể cho đối phương, nhưng đối phương quá áp đảo nên chúng tôi buộc phải rút lui”, ông Romanenko nói.

Olesksiy Arestovych, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cũng đưa ra quan điểm tương tự, nói rằng chiến thuật hiện nay là làm chậm bước tiến của Nga.

“Nhiệm vụ chính là cầm chân lực lượng chủ lực của đối phương, gây thiệt hại cho họ, cố gắng kéo dài thời gian để chờ đợi các vũ khí mới do phương Tây hỗ trợ. Đồng thời, các tuyến phòng thủ ở phía sau cũng được gia cố và chuẩn bị phương án phản công ở các mặt trận khác”, ông Arestovych nói.

Oleksandr Danylyuk, người đứng đầu Trung tâm Cải cách Quốc phòng có trụ sở ở Kiev, nói các lực lượng Nga càng tiến sâu ở Donetsk, càng hứng chịu sự kháng cự mạnh mẽ. Hai thành trì Kramatorsk và Sloviansk được quân đội Nga gia cố, xây dựng phòng tuyến dày đặc trong 8 năm qua, Danylyuk nói.

Oleksiy Melnyk, cựu sĩ quan không quân Ukraine, hiện là chuyên gia tại Trung Tâm Nghiên cứu Razumkov ở Kiev, nhận định, Nga sẽ vẫn áp dụng chiến thuật đang rất thành công. Đó là đưa pháo vào tầm bắn và dội hỏa lực nhằm vào các thành trì của Ukraine. Trong những ngày giao tranh ở Lugansk, các lực lượng Nga bắn hàng chục ngàn quả đạn pháo mỗi ngày.

Để kiểm soát hoàn toàn tỉnh Donetsk, quân đội Nga sẽ phải vượt qua 3 trở ngại lớn nhất là Sloviansk, Kramatorsk và Bakmut.

Theo Melnyk, quân đội Ukraine cần tung đòn gây thiệt hại hoặc làm chậm bước tiến của pháo binh Nga. Các hệ thống pháo phản lực tầm xa như HIMARS rất phù hợp cho nhiệm vụ này.

Mỹ đến nay mới hỗ trợ Ukraine 4 hệ thống HIMARS và cam kết bổ sung thêm 4 hệ thống khác. “Nếu quân đội Ukraine có thêm năng lực tung đòn nhằm vào mạng lưới hậu cần, tiếp tế đạn dược, gây thiệt hại cho pháo binh Nga, Moscow sẽ phải thay đổi chiến thuật và đà tiến công như hiện nay sẽ bị đảo ngược”, Melnyk nói.

Theo FT, Nga càng kiểm soát nhiều khu vực lãnh thổ ở Ukraine, càng gặp khó khăn về nhân lực do phải phân tán lực lượng để trấn giữ, trong khi ngày càng cạn kiệt xe tăng, xe bọc thép.

Các lực lượng Nga phụ thuộc hoàn toàn vào mũi tiến công của pháo binh, tận dụng ưu thế về hỏa lực. Đây là điều mà quân đội Ukraine trong thời gian tới sẽ phải tìm cách hóa giải.

Mặc khác, quân đội Ukraine cũng có thể phân tán sự chú ý của Nga ở vùng Donbass bằng cách thúc đẩy phản công ở thành phố Kherson, miền nam Ukraine.

“Vấn đề của Nga là họ không thể cùng lúc vừa gia cố phòng thủ ở miền nam Ukraine, vừa tập trung cho mũi tiến công ở phía đông”, Mykhailo Samus, chuyên gia có 12 năm tìm hiểu về quân đội Ukraine, nói.

“Ukraine sẽ vừa phòng thủ ở Donetsk, vừa phản công ở Kherson. Nhưng đối với họ, miền nam quan trọng hơn vì có nhiều hải cảng chiến lược phục vụ xuất khẩu”, Samus cho biết.