Mối lo ngại đằng sau việc Mỹ không thể kiểm soát vũ khí chuyển cho Ukraine
Mỹ và các đồng minh đã chuyển giao một lượng lớn vũ khí cho Ukraine, nhưng không có nhiều cách để giám sát xem các loại vũ khí này có được sử dụng đúng mục đích hay không.
Lô tên lửa Javelin được Mỹ chuyển cho quân đội Ukraine.
Xét về khía cạnh ngắn hạn, các trang thiết bị vũ khí trị giá hàng tỉ USD được Mỹ gửi đến Ukraine, giúp quân đội nước này đối phó với chiến dịch quân sự của Nga.
Hôm 19.4, một quan chức quốc phòng Mỹ nói “số lượng vũ khí Mỹ chuyển cho Ukraine thuộc hàng lớn nhất trong số các trang thiết bị Mỹ cung cấp cho các đối tác trong một cuộc xung đột”.
Nhưng về lâu dài, có nguy cơ một lượng lớn vũ khí Mỹ bị tuồn ra thị trường chợ đen từ Ukraine, rơi vào tay các nhóm phiến quân hoặc thậm chí là khủng bố.
“Có những điểm mù trong một cuộc xung đột quân sự. Chúng tôi không thể kiểm soát được toàn bộ số vũ khí chuyển giao cho Ukraine”, nguồn tin tình báo Mỹ nói trên CNN.
Do không có binh sĩ ở thực địa, Mỹ phải dựa vào các thông tin tình báo và thông tin do chính phủ Ukraine cung cấp. Quan chức Mỹ hiểu rằng Ukraine chỉ cung cấp các thông tin để Washington gửi thêm vũ khí.
“Đây là một cuộc chiến và dĩ nhiên Ukraine muốn làm mọi cách để giành chiến thắng. Các tuyên bố của Tổng thống Ukraine đều có mục đích tuyên truyền. Chúng tôi không nói rằng làm như vậy là sai”, một quan chức Mỹ nói trên CNN.
Trong nhiều tháng, Mỹ cung cấp các thông tin tình báo về hoạt động của các lực lượng Nga ở Ukraine. Nhưng Mỹ lại không nắm được các thông tin về hoạt động của lực lượng Ukraine.
“Rất khó có thể nắm bắt thông tin vì chúng tôi không có người trên thực địa”, một quan chức am hiểu về hoạt động tình báo Mỹ, nói. “Không thể biết các vũ khí chúng tôi cung cấp được Ukraine cất giữ ở đâu và sử dụng ra sao”.
Theo phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby, Mỹ không dánh dấu hay gắn thiết bị theo dõi trên các vũ khí chuyển tới Ukraine.
Các xe chở vũ khí Mỹ thường được tập kết ở Ba Lan và sau đó quân đội Ukraine tiếp nhận, vận chuyển vào lãnh thổ.
Các nguồn tin tình báo Mỹ cho biết, Washington sử dụng nhiều cách khác nhau để giám sát hoạt động của quân đội Ukraine, bao gồm sử dụng các vệ tinh.
Nhưng cũng có những yếu tố mà Mỹ không nắm bắt hoàn toàn, ví dụ như hoạt động của các hệ thống phòng không S-300 của Ukraine.
Trong giai đoạn Chiến tranh Lạnh, Mỹ chuyển tới Afghanistan một lượng lớn vũ khí, đặc biệt là tên lửa phòng không vác vai Stinger để các lực lượng mujahideen chiến đấu chống Liên Xô.
Sau này, Mỹ hỗ trợ quân đội chính phủ Afghanistan chống Taliban. Nhưng nhiều vũ khí đã bị tuồn ra thị trường chợ đen, tới tay của những kẻ khủng bố hoặc các lực lượng là đối thủ của Mỹ.
“Đây có thể là vấn đề của 10 năm sau, chưa phải là điều mà Mỹ đang lo ngại”, Jordan Cohen, nhà phân tích chính sách quốc phòng và đối ngoại tại Viện CATO có trụ sở ở Mỹ, nói.
“Mỹ đã chuyển cho quân đội Ukraine 50 triệu đạn dược, dĩ nhiên là không phải tất cả số đạn dược này sẽ được sử dụng để đối phó với Nga, sẽ có một cơ số đạn bị sử dụng sai mục đích, dù là cố ý hay không”, ông Cohen nói.
Nguồn: [Link nguồn]
Lầu Năm Góc nói nhiều quốc gia đã tham gia hỗ trợ nâng cao sức mạnh không quân Ukraine, trong bối cảnh Nga phát động chiến dịch giai đoạn 2 ở vùng Donbass.