Điều Mỹ lo sợ sắp thành hiện thực ở Afghanistan?

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Lloyd Austin, nhận định rằng, các phần tử khủng bố của al-Qaeda có thể tìm cách trở lại Afghanistan khi quốc gia này thuộc quyền kiểm soát của Taliban.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Lloyd Austin. Ảnh: AP

Phát biểu trước các phóng viên trong chuyến thăm thành phố Kuwait hôm 8/9, ông Austin tuyên bố rõ rằng Mỹ đã sẵn sàng ngăn chặn sự "tái xuất" của al-Qaeda tại Afghanistan - vốn được coi như một mối đe dọa với Washington.

"Cả thế giới đang theo dõi xem điều gì sẽ xảy ra sau khi Taliban lên nắm quyền ở Afghanistan và liệu al-Qaeda có khả năng tái sinh ở quốc gia này hay không. Bản chất của al-Qaeda là luôn tìm không gian để phát triển và gây dựng lực lượng dù nơi đó có là Afghanistan hay bất cứ nơi đâu. Tôi nghĩ đó là bản chất của tổ chức này", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói.

Đề cập đến khả năng al-Qaeda sử dụng Afghanistan làm nơi xây dựng căn cứ trong tương lai, người đứng đầu Lầu Năm Góc hứa sẽ "thông báo với Taliban rằng Mỹ hy vọng Taliban sẽ không để điều đó xảy ra".

Ông Austin còn cho rằng, quân đội Mỹ có thể đối phó với al-Qaeda bằng cách sử dụng các máy bay giám sát và máy bay không người lái tấn công từ các căn cứ quân sự gần Afghanistan. Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thừa nhận, việc giám sát và thực hiện các cuộc tấn công như vậy sẽ gặp khó khăn hơn là khi Mỹ có lực lượng tình báo và binh sĩ đồn trú tại Afghanistan.

Tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ được đưa ra vài ngày sau khi tướng Mỹ Mark Milley, tổng tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, chia sẻ với Fox News về khả năng al-Qaeda trở lại Afghanistan trong tương lai gần.

"Tôi cho rằng, khả năng xảy ra nội chiến ở Afghanistan là rất cao. Điều đó sẽ dẫn đến sự quay trở lại của al-Qaeda, sự lớn mạnh của IS và các nhóm khủng bố khác ở Afghanistan", tướng Milley nói.

Hôm 7/9, Taliban công bố "chính phủ lâm thời mới" của Afghanistan, khoảng 3 tuần sau khi tổ chức này nắm quyền kiểm soát quốc gia Nam Á, trong bối cảnh Mỹ và đồng minh rút quân khỏi Afghanistan.

Taliban được cho là từng giúp các phần tử al-Qaeda có nơi trú ẩn an toàn trong giai đoạn nắm quyền ở Afghanistan (1996-2001). Sau vụ khủng bố 11/9, Mỹ yêu cầu Taliban phải giao nộp trùm khủng bố Osama bin Laden - kẻ được cho là chủ mưu vụ khủng bố 11/9 - nhưng không được Taliban chấp thuận. Sau đó là cuộc chiến đầy hỗn loạn kéo dài 20 năm ở Afghanistan.