Lộ kế hoạch chống TQ “thay đổi trật tự thế giới” của chính quyền ông Trump

Chính quyền sắp mãn nhiệm của ông Trump vừa tung bản tài liệu dài 74 trang, tiết lộ kế hoạch chống “tham vọng” thay đổi trật tự thế giới của Trung Quốc.

Kế hoạch đối phó Trung Quốc chưa hoàn thành thì ông Trump đã phải rời nhiệm sở (ảnh: Axios)

Tài liệu mật lần đầu tiên được công bố bởi trang Axios cho thấy, chính quyền ông Trump đã vạch sẵn lộ trình đối phó việc Trung Quốc muốn “thay đổi trật tự thế giới”.

Theo kế hoạch, ông Trump muốn duy trì và tiếp tục phát triển quân đội Mỹ mạnh nhất thế giới, củng cố hệ thống đồng minh truyền thống, giao kết đồng minh thân cận mới.

Đặc biệt, chính quyền ông Trump muốn “giáo dục” công chúng Mỹ về mối nguy đến từ Trung Quốc và kiềm chế, răn đe các nhà lãnh đạo Bắc Kinh.

“Trung Quốc không chỉ muốn xóa bỏ mà còn muốn thay đổi cơ bản trật tự thế giới mà Mỹ thiết lập. Trung Quốc muốn trở thành trung tâm của thế giới, phục vụ các tham vọng bá quyền của họ”, tài liệu viết.

Một số chuyên gia Trung Quốc so sánh kế hoạch của Mỹ như “bản phác thảo” cho một cuộc Chiến tranh lạnh mới.

“Nội dung bản kế hoạch đối phó Trung Quốc của chính quyền ông Trump đang bắt chước lối tư duy Chiến tranh lạnh mà Mỹ từng sử dụng để đối phó Liên Xô. Ông Trump rõ ràng không muốn ông Biden có không gian để giảm bớt căng thẳng với Trung Quốc”, Wei Zongyou – giáo sư nghiên cứu quan hệ Mỹ - Trung tại Đại học Phục Đán – nhận xét.

Dưới thời chính quyền ông Trump, Mỹ thể hiện cách tiếp cận ngày càng cứng rắn với Trung Quốc. Theo tài liệu mới được công bố, chính quyền ông Trump cho rằng, Trung Quốc đang phát động “kỷ nguyên cạnh tranh giữa các siêu cường”.

Tập tài liệu cũng cho rằng, Mỹ nên công kích một số “điểm yếu” của Trung Quốc như kinh tế trì trệ, dân số đang già hóa, suy thoái môi trường, tham nhũng, đặc biệt là mối quan hệ không tốt giữa Bắc Kinh với nhiều quốc gia cùng khu vực.

Chuyên gia hy vọng quan hệ Trung Quốc – Mỹ sẽ được cải thiện dưới thời ông Biden (ảnh: SCMP)

Liu Weidong – chuyên gia nghiên cứu Mỹ từ Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc – cho rằng, tài liệu 74 trang sẽ không gây thêm sóng gió vì ông Trump sắp phải rời nhiệm sở.

“Nhiệm kỳ của ông Trump sắp hết và ông ấy chỉ đang muốn chính quyền mới gặp nhiều khó khăn với Trung Quốc. Tôi không nghĩ tập tài liệu vừa được tiết lộ sẽ ảnh hưởng lớn đến quan hệ Mỹ - Trung. Thực tế ông Trump còn có nhiều lời lẽ cực đoan hơn nhắm vào Trung Quốc. Không cần tài liệu trên chúng ta cũng đủ biết quan hệ Mỹ - Trung giờ đang ở mức nào”, ông Liu nói.

“Ông Trump thường tập trung vào các lợi ích trước mắt trong khi ông Biden có tầm nhìn dài hạn hơn. Vì vậy chúng tôi tạm thời kỳ vọng quan hệ Mỹ - Trung sẽ bớt căng thẳng sau ngày 20.1. Tuy nhiên, vẫn sẽ có nhiều rắc rối phía trước và tôi hy vọng bản kế hoạch đó sẽ không định hình chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc ở các thế hệ sau”, Liang Xunxiang – chuyên gia quan hệ quốc tế tại Đại học Bắc Kinh – nhận xét.