Điều gì khiến kẻ thủ ác dùng dao thảm sát 19 người rúng động Nhật Bản?

Vụ thảm sát liên quan tới người khuyết tật được xem là một trong những tội ác tồi tệ nhất xảy ra ở Nhật Bản trong lịch sử hiện đại. Dù xảy ra cách đây gần 4 năm nhưng mãi tới năm nay bản án cuối cùng cho kẻ thủ ác mới được đưa ra vì tính chất phức tạp của vụ việc.

Satoshi Uematsu (không đội mũ). Ảnh: Getty

Rạng sáng ngày 26/7/2016, Satoshi Uematsu lặng lẽ rời nhà tại thị trấn Sagamihara, gần thủ đô Tokyo, Nhật Bản, để tới trung tâm chăm sóc Tsukui Yamayuri En, nơi thanh niên 26 tuổi này từng làm công việc chăm sóc người khuyết tật.

Bố mẹ của Uematsu đã rời khỏi nhà từ vài tháng trước nên thanh niên này khá thoải mái hành động. Một điều khó hiểu là giữa lúc nhiều người đang say giấc, Uematsu tới Tsukui Yamayuri En, nơi mà hắn ta không còn làm việc với mục đích gì?

Trung tâm Tsukui Yamayuri En là nơi chăm sóc nhiều người khuyết tật. Ảnh: Asahi Shimbun

Trước tiên, cần nói qua về Tsukui Yamayuri En, trung tâm chăm sóc nằm trong khuôn viên đất rừng hẻo lánh rộng hơn 32.000 mét vuông với bể bơi, phòng tập thể dục và trung tâm y tế. Đây là nơi ở của 150 bệnh nhân khuyết tật, tuổi từ 19 đến 75. Họ gặp những khuyết tật về thể xác hoặc tinh thần. Một số người thậm chí còn nằm liệt giường.

Uematsu có bố là một giáo viên nghệ thuật và thanh niên này muốn theo nghiệp của bố nên đã học để trở thành giáo viên. Nhưng cuối cùng Uematsu lại gắn bó với trung tâm Tsukui Yamayuri En trong hơn 3 năm trước khi rời đi vào tháng 2/2016.

Trong văn hóa Nhật Bản, sự kỳ thị vẫn đổ vào các gia đình có người khuyết tật. Đó cũng là lý do thành viên bị khuyết tật được gửi đến sống tại các cơ sở phúc lợi. Vấn đề này tiếp tục trở thành đề tài tranh cãi sôi nổi ở đất nước mặt trời mọc.

Uematsu muốn làm một điều gì đó về vấn đề vị trí của người khuyết tật trong xã hội nên quyết định rời nhà tới trung tâm Tsukui Yamayuri En vào rạng sáng 26/7/2016 để hiện thực hóa kế hoạch gây sốc.

Tới nơi, thanh niên này đỗ ô tô rồi cầm theo một chiếc túi tiến về trung tâm. Uematsu dùng búa phá cửa sổ và đột nhập vào trong. Hắn khống chế một nhân viên trung tâm, trói người này lại và lấy chìa khóa các phòng.

Uematsu tiếp tục dùng dao khống chế khi gặp bất cứ nhân viên trung tâm nào. Vì lo sợ bị mất mạng, không một người nào dám chống đối. Thời điểm đó chỉ có 9 nhân viên tại Tsukui Yamayuri En.

Kẻ thủ ác tiếp tục tiến tới phòng của các bệnh nhân đang ngủ say và dùng dao cứa cổ nạn nhân, lần lượt từng người. Uematsu tiếp tục tới các tầng khác và thực hiện vụ thảm sát. Hắn ta tỏ ra không mấy thiện cảm với người khuyết tật và cho rằng những người này nên "biến mất".

Khi Uematsu ra tay sát hại các bệnh nhân, một số nhân viên còn lại của trung tâm phát hiện sự việc và gọi cảnh sát vào khoảng 2h30. Khi lực lượng chức năng tới, Uematsu đã bỏ trốn. Camera an ninh ghi lại thời điểm kẻ giết người rời khỏi trung tâm là lúc 2h50.

Camera an ninh ghi lại cảnh Uematsu rời khỏi hiện trường gây án. Ảnh: NurPhoto

Hiện trường Uematsu để lại thực sự tang thương. 29 xe cứu hỏa được gọi tới trung tâm Tsukui Yamayuri En. Tổng cộng 19 người chết và 26 người khác bị thương nặng. Trong số 19 người chết, có 10 người là phụ nữ và 9 người là đàn ông, tuổi từ 19 đến 70.

Uematsu trốn khỏi hiện trường nhưng chỉ ít phút sau tới đầu thú tại đồn cảnh sát địa phương với một chiếc túi đựng đầy dao nhuốm máu và các dụng cụ khác.

"Tôi đã giết người. Những người khuyết tật tốt hơn là nên biến khỏi thế giới này", nghi phạm khai với cảnh sát lúc 3h.

Chiếc ô tô Uematsu sử dụng để di chuyển tới địa điểm gây án. Ảnh: Getty

Uematsu không muốn chối bỏ trách nhiệm về vụ thảm sát. Tên này thuật lại chi tiết từ việc lên kế hoạch tới ra tay sát hại bệnh nhân.

Vài tháng sau vụ án rúng động nước Nhật thời điểm đó, Uematsu cố gửi thư tới một thành viên nghị viện nổi tiếng của xứ Phù tang, nói lên quan điểm rằng người khuyết tật nên được nhận cái chết nhân đạo nếu người giám hộ hợp pháp của họ chấp nhận.

Uematsu cho rằng người khuyết tật chỉ "gây ra sự bất hạnh" cho xã hội và là gánh nặng cho các gia đình. Trong thư, nghi phạm còn nói sẽ tự mình "thay trời hành đạo". Uematsu sẽ tìm một trung tâm chăm sóc người khuyết tật và sát hại 470 bệnh nhân khuyết tật trước khi đầu thú.

Uematsu chuyển bức thư cho cảnh sát và ngay lập tức bị thẩm vấn. Nghi phạm 26 tuổi nói rằng tư tưởng cực đoan của hắn bị ảnh hưởng từ Adolf Hitler. Uematsu từng phải nhập viện tâm thần vì mất việc nhưng được trở về nhà sau những đánh giá của bác sĩ.

Vụ thảm sát của Uematsu với các bệnh nhân khuyết tật được xem là một trong những tội ác tồi tệ nhất xảy ra ở Nhật Bản trong lịch sử hiện đại.

Nghi phạm Uematsu (trùm áo che mặt) được cảnh sát hộ tống sau khi đầu thú. Ảnh: Getty

Sau khi được đánh giá thể trạng, Uematsu phải ra hầu tòa vào tháng 2/2019. Tên này bị cáo buộc 19 tội giết người, 24 tội cố ý giết người và một số tội danh khác liên quan tới vũ khí và xâm nhập trái phép.

Tháng 1/2020, Uematsu không nhận tội với lý do năng lực giảm sút. Hơn 2.000 người đã xếp hàng để cố gắng có được một trong 26 ghế ngồi tham gia phiên xét xử, trong khi truyền thông tường thuật trực tiếp.

Luật sư của Uematsu biện minh trạng thái tinh thần của bị cáo vào thời điểm vụ thảm sát cho thấy bị cáo không nhận thức được hành vi của mình.

Tuy nhiên, các công tố viên phản biện rằng Uematsu phải hoàn toàn chịu trách nhiệm vì cuộc tấn công được lên kế hoạch kỹ lưỡng và những thứ bị cáo gây ra là vô nhân đạo, không đáng được hưởng khoan hồng.

Cuối cùng, Uematsu bị tòa tuyên có tội và thẩm phán đồng ý với quyết định của bồi thẩm đoàn. "Tội ác cướp sinh mạng 19 người là vô cùng dã man và gây ra thiệt hại không thể đo đếm", thẩm phán tuyên bố.

Tháng 3/2020, Uematsu bị kết án tử hình bằng cách treo cổ. Thẩm phán nhận định hành vi của bị cáo vô cùng nghiêm trọng, vượt xa những vụ án trước đó. Uematsu không kháng án.