Iran làm điều bất ngờ trước khi tấn công, Mỹ lắc đầu phủ nhận

Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ, Jordan và Iraq hôm 14-4 cho biết Iran đã thông báo vài ngày trước khi diễn ra cuộc tấn công vào Israel hôm 13-4 nhằm ngăn chặn thương vong hàng loạt và leo thang căng thẳng.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Hossein Amirabdollahian hôm 14-4 cho hay Iran đã thông báo cho các nước láng giềng và đồng minh của Israel là Mỹ trước 72 giờ rằng họ sẽ tiến hành các cuộc tấn công, động thái có thể giúp ngăn chặn phần lớn cuộc tấn công.

Cảnh sát kiểm tra phần mảnh vỡ của tên lửa đẩy sau cuộc tấn công của Iran hôm 14-4. Ảnh: Reuters

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng họ đã nói chuyện với Washington và Tehran trước vụ tấn công, đồng thời cho biết đã truyền tải thông điệp với tư cách là bên trung gian nhằm đảm bảo các phản ứng tương xứng.

Một nguồn tin ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho hay: "Iran cho biết phản ứng này sẽ là phản ứng đáp trả cuộc tấn công của Israel vào Đại sứ quán của họ ở Damascus và sẽ không vượt quá điều này. Chúng tôi đã nhận thức được khả năng vụ tấn công diễn ra. Diễn biến này không có gì đáng ngạc nhiên".

Tuy nhiên, một quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden phủ nhận tuyên bố của ông Amirabdollahian khi cho rằng Washington đã liên hệ với Iran thông qua bên trung gian Thụy Sĩ nhưng không nhận được thông báo trước 72 giờ.

Theo hãng tin Reuters, quan chức này nói: "Điều đó hoàn toàn không đúng sự thật. Họ không đưa ra thông báo, cũng không đưa ra bất kỳ dấu hiệu nào về việc... đây sẽ là mục tiêu, vì vậy hãy sơ tán".

Quan chức này cho biết Tehran chỉ gửi cho Mỹ thông điệp sau khi cuộc tấn công bắt đầu và mục đích là có sức tàn phá cao, đồng thời cho rằng Iran đưa ra thông báo để "che đậy sự xấu hổ trước thất bại của cuộc tấn công".

Tuy nhiên, các quan chức Iraq, Thổ Nhĩ Kỳ và Jordan đều khẳng định Iran đưa ra cảnh báo sớm về vụ tấn công vào tuần trước.

Hai nguồn tin của Iraq bao gồm một cố vấn an ninh chính phủ và một quan chức an ninh, cho biết Iran đã sử dụng các kênh ngoại giao để thông báo cho Baghdad về vụ tấn công ít nhất 3 ngày trước khi nó xảy ra.

Thời điểm chính xác về cuộc tấn công không được tiết lộ vào thời điểm đó nhưng việc thông báo vài giờ trước cuộc tấn công cho phép Baghdad đóng cửa không phận và tránh tai nạn chết người.

Trong diễn biến liên quan, lãnh đạo các nước G7 đã lên án cuộc tấn công của Iran và tuyên bố sẽ nỗ lực ngăn chặn "sự leo thang không thể kiểm soát trong khu vực" ở Trung Đông. Trong cuộc họp trực tuyến hôm 14-4, các nhà lãnh đạo G7 kêu gọi Iran kiềm chế.

Trong khi đó, Đại sứ Nga tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc Vassily Nebenzia cho rằng cơ quan này đã góp phần gây ra cuộc tấn công của Iran nhằm vào Israel bằng cách không hành động đối với vụ đánh bom bất hợp pháp Đại sứ quan Iran trước đó.

Ông Nebenzia kêu gọi các quan chức tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc lên án rõ ràng và dứt khoát những bước đi liều lĩnh như vậy để đảm bảo chúng không tái diễn. Ông cảnh báo nếu không hành động thì nguy cơ lặp lại những hành động như vậy và sự leo thang chung trong khu vực sẽ tăng lên gấp bội.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]