Hội nghị Bộ trưởng ASEAN bế tắc vì phán quyết Biển Đông

Theo hãng tin Reuters, tuyên bố chung về Biển Đông của ASEAN hiện đang rơi vào tình trạng bế tắc.

Theo hãng tin Reuters, tại hội nghị ngoại trưởng năm nay tổ chức tại Lào, các quốc gia ASEAN đã không thể đồng thuận thông qua được tuyên bố chung về các vấn đề Biển Đông. Một số nhà ngoại giao giấu tên tiết lộ cho hãng tinReuters, phía Campuchia đã ngăn mọi nỗ lực đề cập đến phán quyết của tòa trọng tài quốc tế trong bản tuyên bố chung.

Theo tiết lộ của Reuters, các phái đoàn của Philippines và Việt Nam đều bày tỏ mong muốn tuyên bố chung về Biển Đông của ngoại trưởng các nước sẽ nhắc đến phán quyết và sự cần thiết của việc tôn trọng luật pháp quốc tế. Phái đoàn của hai nước đều đã thảo luận về phán quyết này với quan chức đồng cấp các nước thành viên ASEAN trước thềm cuộc họp. 

Tuy nhiên ngay trước khi cuộc họp bắt đầu, Campuchia đã phản đối các ngôn từ trong dự thảo tuyên bố chung. Phái đoàn Campuchia ủng hộ lập trường của Trung Quốc, phản đối việc ASEAN cùng giải quyết vấn đề Biển Đông, thay vào đó cho rằng các tranh chấp cần được giải quyết song phương. 

Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN bắt đầu gặp bế tắt xung quanh vấn đề Biển Đông. Ảnh: Prokerala

Nếu thông tin của hãng Reuters là chính xác, đây là lần đầu tiên tuyên bố chung của Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN gặp bế tắc kể từ khi Campuchia làm chủ nhà cho hội nghị này vào năm 2012. Vào kỳ hội nghị năm 2012, phía Campuchia đã từ chối không muốn đề cập đến vấn đề Biển Đông trong tuyên bố chung. 

Trả lời phỏng vấn của Reuters, Ngoại trưởng Indonesia bà Retno Marsudi cho biết: "Chúng tôi đang cố gắng giải quyết vấn đề này". Bà cũng bày tỏ hi vọng các thành viên của ASEAN cuối cùng sẽ đạt được một tuyên bố chung. Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ ngoại giao Campuchia Prak Sokhon lại từ chối bình luận về lập trường của chính phủ mình về vấn đề tuyên bố chung. 

Bộ trưởng Bộ ngoại giao Lào Saleumxay Kommasith (phía trước) tại hội nghị. Ảnh: Tân Hoa Xã

Nguồn tin của Reuters cho biết, lãnh đạo cơ quan ngoại giao các nước vẫn chưa thể tìm được sự đồng thuận. Hội nghị đã tự thống nhất rằng ngày 26-7 sẽ là hạn chót để các ngoại trưởng đưa ra tuyên bố chung, theo Reuters. Một quan chức thuộc Ban thư ký ASEAN tại Indonesia cho biết: "Chuyện này đã từng xảy ra rồi. Tôihy vọng lần này chúng ta có thể giải quyết được tình hình. Những vấn đề trong cuộc họp năm 2012 đã lập lại".

Trong 2 ngày tới, ngoại trưởng các quốc gia ASEAN sẽ gặp gỡ Bộ trưởng Bộ ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry. Cả hai lãnh đạo cơ quan ngoại giao của Mỹ và Trung Quốc nhiều khả năng sẽ chọn thảo luận về các vấn đề an ninh hàng hải. Phía Trung Quốc từ trước đến nay luôn cho rằng vấn đề Biển Đông không phải là vấn đề giữa Trung Quốc và ASEAN, mà là vấn đề song phương giữa Trung Quốc và các nước liên quan.