Đưa máy bay chuyên chở Putin qua không phận NATO, Nga có ý gì?

Tổng thống Nga Vladimir Putin dường như đã giành chiến thắng trên bầu trời trước khi chuyên cơ chở ông Putin hạ cánh xuống Phần Lan để dự hội nghị thượng đỉnh với ông Trump, giới chức Estonia tiết lộ.

Đưa máy bay chuyên chở Putin qua không phận NATO, Nga có ý gì? - 1

Ông Putin đặt chân xuống Phần Lan để dự hội nghị thượng đỉnh với ông Trump hồi đầu tuần này.

Theo New York Times, Estonia là quốc gia nhỏ bé thuộc liên minh quân sự NATO và có thể trở thành chiến trường nếu chiến tranh Nga-NATO nổ ra.

Trong hơn một thập kỷ qua, các máy bay quân sự Nga đã bay sát không phận NATO trên biển Baltic, ngoài khơi Estonia. Đây được coi là động thái nhằm thử thách sức chịu đựng của NATO.

Trong chuyến bay của ông Putin đến Phần Lan hồi đầu tuần, máy bay của Tổng thống Nga đã xâm phạm không phận NATO mà không xin phép trước, theo tuyên bố từ quân đội Estonia.

Chuyên cơ của Tổng thống Nga, chiếc Ilyushin-96 được ví với “Điện Kremlin bay” được cho là đã bay vào không phận NATO trong 50 giây, trên đường từ Moscow đến Helsinki, Phần Lan.

Theo chính quyền Estonia, máy bay của Tổng thống Nga đã vào sâu trong không phận nước này khoảng 3km. Máy bay khi đó vẫn bật thiết bị phát tín hiệu nhưng không liên lạc với đài kiểm soát không lưu Estonia, Roland Murof, phát ngôn viên quân đội Estonia cho biết.

Điện Kremlin cho đến nay không lên tiếng về cáo buộc xâm phạm không phận NATO là cố ý hay do lỗi của phi công.

Estonia đã kích hoạt báo động trên đảo Vaindloo khi phát hiện có phi đội máy bay chở Tổng thống Nga bay gần đó. Đây là một trong những hòn đảo chiến lược của Estonia mà máy bay Nga thường áp sát.

Đưa máy bay chuyên chở Putin qua không phận NATO, Nga có ý gì? - 2

Ilyushin-96 được ví với “Điện Kremlin bay chuyên chở Tổng thống Nga.

Ông Murof khẳng định Estonia luôn chào đón các máy bay di chuyển qua khu vực nhưng phải thông báo và liên lạc với đài kiểm soát không lưu.

Người Nga có thể đã cố ý làm điều này để gửi đi thông điệp chính trị, ông Murof bình luận. “Sự kiện mới nhất cho thấy Nga sẵn sàng xâm phạm không phận NATO đến mức nào”.

Theo quan sát của quân đội Estonia, có hai chiếc máy bay chuyên dùng để chở Tổng thống Nga vào không phận nước này, nhưng không rõ có chiếc nào chở ông Putin hay không.

Theo Murorf, Nga đã có muốn gửi thông điệp ngay trước khi hội nghị thượng đỉnh diễn ra, rằng Moscow không chấp nhận sự bành trướng của NATO đến gần biên giới.

Kadri Liik, chuyên gia về quan hệ quốc tế tại Hội đồng châu Âu nhận định, lý do “Điện Kremlin bay” xâm phạm không phận có thể rất đơn giản. Đó là phi công Nga chọn hành trình ngắn nhất, qua không phận một nước từng thuộc Liên Xô cũ.

Hồi năm 2014, Tổng thống Mỹ Barack Obama khi đó từng chọn Estonia là nơi phát biểu khẳng định cam kết bảo vệ các đồng minh NATO trước hành động “gây hấn” của Nga ở Ukraine.

Một số chuyên gia cho rằng, Nga đã sẵn sàng dấn thân vào một cuộc chơi nguy hiểm hơn với NATO. Các phi công NATO thường bay sát chiến đấu cơ hoặc máy bay ném bom Nga, chứ không dám nổ súng.

Bởi một cuộc không chiến trên không cũng đồng nghĩa rằng chiến tranh Nga với các nước Đông Âu sẽ nổ ra, mà không chắc NATO dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể hiện cam kết bảo vệ đồng minh hay không.

Trong trường hợp mới nhất, các chiến đấu cơ NATO đã không can thiệp vì “Điện Kremlin bay” đã rời khỏi không phận trong chưa đến một phút, ông Murof, phát ngôn viên quân đội Estonia nói.