Đồng minh ra "tối hậu thư" cho Mỹ, đòi 100 tiêm kích F-35 hoặc trả 1,4 tỉ USD

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu ngày 28.10 yêu cầu Mỹ giao 100 tiêm kích F-35 hoặc trả lại khoản tiền 1,4 tỉ USD nước này đã đầu tư vào dự án phát triển tiêm kích tàng hình.

Thổ Nhĩ Kỳ đã đầu tư 1,4 tỉ USD vào dự án phát triển tiêm kích F-35, chưa tính chi phí đặt mua máy bay.

Thổ Nhĩ Kỳ đã đặt mua tiêm kích tàng hình do hãng Lockheed Martin sản xuất, trước khi bị Mỹ loại khỏi chương trình mua sắm đối tác đa quốc gia vào năm 2019, vì mua các tổ hợp phòng không S-400 của Nga.

Ankara chỉ trích quyết định này của Mỹ, cho rằng không công bằng. Ngành công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ sau đó vẫn nghiên cứu và sản xuất một số thành phần quan trọng của tiêm kích F-35.

Trả lời phỏng vấn trên truyền hình hôm 28.10, ông Cavusoglu nói Thổ Nhĩ Kỳ đã “làm rõ quan điểm” về lý do nước này mua các tổ hợp phòng không S-400 của Nga.

Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Mỹ bàn giao các máy bay theo hợp đồng ký kết hoặc trả lại tiền nước này đã đầu tư vào dự án.

“Thổ Nhĩ Kỳ chưa bao giờ hành động mà không có phương án thay thế. Khi cần, chúng tôi có thể quay sang hợp tác với nước khác", Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói trên đài CNN, ám chỉ khả năng Ankara mua chiến đấu cơ Su-35 hay Su-57 của Nga, nếu Mỹ vẫn không giải quyết vấn đề.

Trước đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói Washington đã đề nghị đổi số tiền đồng minh đã nộp cho dự án F-35, bằng 40 chiến đấu cơ F-16 mới cứng và 80 gói nâng cấp cho các máy bay đã có sẵn.

Ông Erdogan nói sẽ phản hồi đề nghị của Mỹ trong cuộc gặp bên lề với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Hội nghị COP26 về khí hậu vào tháng tới.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói đang có mâu thuẫn nội bộ ở Mỹ về việc giải quyết vướng mắc trong việc bán vũ khí cho đồng minh. Một nhóm 11 nghị sĩ đảng Dân chủ và Cộng hòa bày tỏ quan ngại về đề xuất bán chiến đấu cơ F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ và yêu cầu Quốc hội không duyệt đề xuất mới.

Lý do là vì Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan gần đây tuyên bố sẽ mua thêm các tổ hợp phòng không S-400 của Nga. “Không thể làm tổn hại an ninh quốc gia” Mỹ bằng cách bán chiến đấu cơ cho “đồng minh NATO nhưng hành xử như kẻ thù”, lá thư phản đối của các nghị sĩ Mỹ có đoạn viết.

Washington từng nhiều lần lên tiếng quan ngại rằng, Nga có thể sử dụng các tổ hợp S-400 để thu thập dữ liệu mật về tiêm kích F-35. Mỹ cũng cho rằng, các tên lửa phòng không này không phù hợp với hệ thống vũ khí của NATO.

Tuy vậy, Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định các tên lửa phòng không Nga được sử dụng riêng, không liên quan đến việc đồng bộ vũ khí với liên minh.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]