Điều tốt đẹp nhất ông Trump có thể làm cho nước Mỹ sau khi thất cử?

Sau khi đại cử tri đoàn xác nhận chiến thắng bầu cử của ông Biden và nhiều tòa án cũng khẳng định không có “gian lận bầu cử cấp độ hệ thống”, một số cố vấn của ông Trump có lẽ đang tính toán đến việc thách thức kết quả bầu cử ở cuộc họp Quốc hội Mỹ vào năm sau.

Ông Trump cần đoàn kết nước Mỹ ngay lúc này, theo các chuyên gia (ảnh: CNN)

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tỏ ra lo ngại trường hợp ông Trump quyết tâm thách thức kết quả bầu cử đến cùng.

Hôm 13.12, hàng nghìn người ở thủ đô Washington và một số bang khác ở Mỹ đã xuống đường thể hiện sự ủng hộ với Tổng thống. Có nổ súng, đâm chém xảy ra và tình hình rất hỗn loạn. Nước Mỹ đang bị chia rẽ nghiêm trọng sau ngày 3.11.

Chuyển giao quyền lực một cách hòa bình không chỉ đặt nền móng cho những ngày ổn định của chính quyền mới mà còn thể hiện một nước Mỹ đoàn kết, tự do, theo CNN.

Đặc biệt, trong bối cảnh Mỹ đang đối mặt với nhiều thách thức lớn cả trong và ngoài nước, tinh thần đoàn kết là điều ông Biden luôn kêu gọi.

Nhiều người đang lo ngại tình trạng bất ổn xảy ra ngay cả khi Tổng thống Trump đã rời Nhà Trắng, tương tự như năm 1800.

Năm 1800, Tổng thống Mỹ khi đó là ông John Adams tái tranh cử nhiệm kỳ hai với đối thủ chính là “phó tướng” của mình – ông Thomas Jefferson.

Kết quả cuộc bầu cử năm 1800, ông Jefferson và một ứng viên tổng thống khác là Aaron Burr cùng giành được 73 phiếu đại cử tri. Trong khi đó, Tổng thống Adams chỉ giành được 67 phiếu.

Cựu Tổng thống Mỹ John Adams (ảnh: CNN)

Tranh chấp kết quả bầu cử giữa ông Jefferson và Burr đã khiến tình hình chính trị Mỹ khi đó “căng như dây đàn”. Hạ viện Mỹ sau đó tiến hành bỏ phiếu và tuyên bố ông Jefferson là người thắng cử

Để tránh gây thêm rắc rối, Tổng thống Adams quyết định không dự lễ nhậm chức của ông Jefferson. Ông Adams đã rời Washington, sống ẩn dật tại một trang trại ở Massachusetts ngay trước khi lễ nhậm chức được cử hành.

Mặc dù bị nhiều người chỉ trích và coi thường vì không thể đắc cử nhiệm kỳ hai, nhưng ông Adams không hề tranh cãi về kết quả. Ông cũng không gây ảnh hưởng với Hạ viện để hỗ trợ cho chiến thắng của ông Jefferson.

Hiểu được “tấm lòng” của ông Adams, cựu Tổng thống Jefferson đã thiết lập một “quy tắc ngầm” trong quá trình chuyển giao quyền lực giữa các tổng thống Mỹ.

“Sau cuộc bầu cử, các ứng viên hãy khôi phục mối quan hệ bằng sự hòa hợp, tình cảm và chân thành”, ông Jefferson phát biểu trong lễ nhậm chức.

Mặc dù thường xuyên cãi vã, chỉ trích và nói xấu nhau trong cuộc đua bầu cử, nhưng các ứng viên tổng thống Mỹ thường nhận thua và gọi điện chúc mừng đối thủ sau khi biết kết quả. Đây được xem như thông lệ bầu cử Mỹ.

“Cuộc bầu cử năm 1800 là sự kiện chuyển giao quyền lực lớn, rất dân chủ, hòa bình. Đó là ví dụ điển hình cho những điều tốt đẹp mà Mỹ nên theo đuổi”, William Nisbet Chambers – nhà sử học Mỹ – nhận xét.

Gần 200 năm sau, trong cuộc bầu cử năm 1992, cựu Tổng thống George HW Bush tưởng chừng chắc chắn tái đắc cử nhiệm kỳ hai với tỷ lệ ủng hộ theo thăm dò lên tới 89%.

Tuy nhiên, tình thế đã đảo chiều khi ông Bill Clinton ngày càng chiếm được cảm tình từ cử tri.

Kết quả, ông Clinton thắng cử. Cựu Tổng thống Bush đã mời ông Clinton thăm Nhà Trắng ngay sau khi biết tin mình không thể tái đắc cử.

Ông Trump có lần bắt tay hiếm hoi với ông Biden (ảnh: CNN)

Tổng thống gần đây nhất không tái đắc cử nhiệm kỳ hai là ông Trump.

Ông Trump dường như coi chuyện thất cử là điều hổ thẹn. Tổng thống đương nhiệm dường như quên rằng, ông có thể đi vào lịch sử nước Mỹ với dấu ấn tốt đẹp là sự thiện chí, hòa bình trong cuộc chuyển giao quyền lực. Đặc biệt là sau khi đại cử tri đoàn đã bỏ phiếu quyết định ông Biden là người thắng cử.

Liệu Tổng thống Trump có nhìn nhận vai trò của mình và kêu gọi tinh thần đoàn kết – điều mà nước Mỹ đang cần hơn bao giờ hết? - CNN đặt vấn đề.

Còn hơn một tháng nữa, ông Biden sẽ nhậm chức, không khí chính trị ở Mỹ đang quá ngột ngạt. Nhiều thành viên của đảng Cộng hòa đã lên tiếng kêu gọi ông Trump hành động vì lợi ích quốc gia hơn là cái tôi của bản thân.