ĐH Anh: COVID-19 lây lan từ tháng 9-2019, không phải từ Vũ Hán

Nhiều khả năng virus gây dịch COVID-19 đã xuất hiện từ tháng 9-2019 ở khu vực phía nam Trung Quốc chứ không phải ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc thuộc miền Trung nước này.

Nhân viên y tế tham gia phòng, chống dịch COVID-19 ở TP Vũ Hán, Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Tờ South China Morning Post ngày 17-4 dẫn nghiên cứu mới đây của ĐH Cambridge (Anh) cho biết nhiều khả năng virus gây dịch COVID-19 đã xuất hiện từ ngày 13-9 đến ngày 7-12 năm ngoái ở khu vực phía Nam Trung Quốc chứ không phải ở TP Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc vốn thuộc miền Trung nước này.

Nhà di truyền học Peter Forster - thành viên nhóm nghiên cứu cho biết kết luận trên dựa vào việc phân tích nhiều chủng đột biến của virus SARS-CoV-2 từ các khu vực trên thế giới và tính toán ra thời gian virus bắt đầu xuất hiện.

Ứng dụng mạng lưới phát sinh chủng loài (còn gọi là cây phả hệ loài), nhóm nghiên cứu dùng thuật toán di truyền học và nghiên cứu đột biến gen để lập bản đồ lây lan của COVID-19 trên toàn cầu.

“Virus có thể đã đột biến thành phiên bản trên người gần đây. Tuy nhiên, trước đó nó sống trên dơi, các động vật hoặc có thể trên người trong vài tháng mà chưa hình thành khả năng lây lan”, ông Forster cho biết.

Hiện nhóm chuyên gia ĐH Cambridge đang tìm cách truy tìm tung tích của bệnh nhân số 0 của COVID-19 và kỳ vọng các đồng sự Trung Quốc hỗ trợ công tác này.

Nghiên cứu cũng chỉ ra phần lớn chủng virus gây dịch COVID-19 ở Úc và Mỹ nếu xét về mặt di truyền thì có quan hệ gần hơn với chủng virus corona được tìm thấy trên loài dơi. Trong khi đó, chủng virus corona đang lây nhiễm ở Đông Á lại có quan hệ xa hơn.

Về điểm này, chuyên gia Peter Foster cho rằng có thể virus SARS-CoV-2 đầu tiên khởi phát ở Trung Quốc nhưng có khả năng thích nghi tốt hơn với đặc điểm dân cư và môi trường tại Mỹ.

Dù vậy, hạn chế lớn nhất của nhóm nghiên cứu là chỉ mới phân tích được 160 chủng đột biến virus SARS-CoV-2 thu thập từ cuối tháng 12-2019. Lượng mẫu hạn chế khiến các nhà khoa học khó xác định được chính xác thời điểm và địa điểm bùng phát xảy ra lần đầu tiên.

Trong khi đó, chuyên gia di truyền học Su Bing thuộc Viện Động vật Côn Minh thuộc tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) cho rằng mạng lưới phát sinh chủng loài là công cụ đáng tin cậy nhưng vẫn có một số hạn chế khi áp dụng để vẽ lại con đường lây lan của dịch bệnh.

Ông lập luận đại dịch COVID-19 là đợt bùng phát lây nhiễm chưa từng có tiền lệ nên virus SARS-CoV-2 có thể đã trải qua nhiều sự biến đổi theo những mẫu hình không thể đoán trước được.

"Mô hình này có thể không chính xác lắm bởi sẽ luôn có sai số. Dù nghiên cứu này sẽ đưa ra một số bằng chứng quan trọng đặt tiền đề cho những cuộc điều tra trong tương lai nhưng những kết luận của nhóm chuyên gia thực hiện vẫn nên được xem xét cẩn thận", chuyên gia Su Bing cho biết.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]