Covid-19:Tổ chức nhân quyền cảnh báo Nepal hãy hành động trước khi quá muộn

Các chuyên gia y tế lo ngại rằng sự gia tăng số ca nhiễm Covid-19 ở nước láng giềng Ấn Độ đã lan sang Nepal.

Thi thể những người đã chết vì Covid-19 tại một nghĩa trang gần Đền Pashupatinath ở Kathmandu Nepal ngày 7/5/2021.

Hôm nay (11/5), Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) phát đi một thông báo khuyến cáo chính phủ Nepal cần khẩn trương hành động để quản lý tình trạng khẩn cấp do đại dịch Covid-19 đang leo thang nhanh chóng ở nước này.

Các quan chức y tế công cộng cấp cao của Nepal đã mô tả trong các cuộc phỏng vấn trước đó về một hệ thống y tế đã ở điểm tới hạn, với số ca nhiễm Covid-19 được ghi nhận tăng gấp đôi sau mỗi ba ngày trong dân số phần lớn chưa được tiêm chủng ở nước này.

Chính phủ Nepal, với sự hỗ trợ từ các nhà tài trợ nước ngoài, nên tăng cường cung cấp các nguồn cung cấp y tế khẩn cấp bao gồm oxy đóng bình, máy thở và thuốc điều trị Covid-19.

Meenakshi Ganguly, Giám đốc HRW khu vực Nam Á cho biết: “Hệ thống y tế công thiếu nguồn lực của Nepal đang trong tình trạng rất căng thẳng, đã vượt quá khả năng. "Khối lượng lớn thiết bị cung cấp oxy và các nguồn cung cấp y tế khác là cần thiết để ngăn chặn thảm họa Covid-19 trong nước."

Các chuyên gia y tế lo ngại rằng sự gia tăng số ca nhiễm Covid-19 ở nước láng giềng Ấn Độ đã lan sang Nepal. Một quan chức y tế cấp cao của chính phủ nói với HRW rằng: “Mọi người đang chết vì thiếu oxy và không có giường bệnh theo đúng nghĩa đen. Quân đội đã được điều đến để xử lý các xác chết nhưng họ cũng bị quá tải công việc và ngay cả túi đựng tử thi cũng hết một cách nhanh chóng”

Các quan chức và nhân viên y tế cho biết phản ứng của chính phủ Nepal đối với làn sóng thứ hai của đại dịch Covid-19 ở nước đã diễn ra chậm chạp và được quản lý kém.

Một số bác sĩ của chính phủ tin rằng một lệnh phong tỏa ở thủ đô Kathmandu, bắt đầu vào ngày 29 tháng 4 năm 2021, đã được áp đặt quá muộn đến 10 ngày hoặc hai tuần. Một người cho biết cơ sở hạ tầng cung cấp dưỡng khí cho bệnh nhân “chưa được chuẩn bị” và họ “rất ngạc nhiên".

Các quan chức chính phủ và nhân viên y tế cho biết nhu cầu cấp thiết nhất hiện nay ở Nepal là bình oxy. Năng lực sản xuất ôxy của Nepal cũng đang trở nên quá tải.

Tiến sĩ Roshan Pokharel, một chuyên gia tại Bộ Y tế Nepal, cho biết: “Hiện tại chúng tôi đang ở trong tình huống rất thảm khốc. Chúng tôi đang cạn kiệt nguồn cung cấp oxy. Các nhà máy ôxy của chúng tôi không hoạt động bình thường. Số ca bệnh ngày càng tăng nhanh, lứa tuổi bệnh nhân còn khá trẻ ”.

Kế hoạch “Ứng phó Khẩn cấp của Ngành Y tế” của chính phủ Nepal đối với Đại dịch Covid-19 chỉ ra rằng 15% các trường hợp nhiễm Covid-19 phải nhập viện với hỗ trợ oxy. Với 6.700 trường hợp mới được xác nhận dương tính chỉ tính riêng vào ngày 5 tháng 5, rõ ràng là cơ sở hạ tầng hiện có sẽ không đủ đáp ứng.

Các quan chức chính phủ cho biết Nepal cũng cần gấp rút cung cấp các loại thuốc điều trị như Remdesivir, vật tư tiêu hao như ống oxy và mặt nạ, máy thở và các phương tiện chăm sóc quan trọng khác.

Nepal có khoảng 560 máy thở, ít hơn một nửa số máy có thể cần thiết theo ước tính của cơ quan tài trợ mà HRW nắm được. Không phải tất cả đều hoạt động theo thứ tự và ở một số vùng của đất nước, thiếu nhân viên được đào tạo để có thể vận hành chúng.

Các quan chức nhấn mạnh rằng thiết bị oxy và các nguồn cung cấp khác - bao gồm cả vắc-xin - là cần thiết chứ không phải chỉ tài trợ.

Một người nói: “Tiền không có ích lợi gì”, đề cập đến việc không thể kiếm được nguồn cung cấp ở nước láng giềng Ấn Độ do tình trạng khẩn cấp do dịch Covid-19 gây ra ở đó. Các quan chức Nepal nói với HRW rằng, một đơn đặt hàng 20.000 bình oxy gần đây nhất, cũng có thể phải mất từ hai đến ba tuần để đến nơi bằng đường bộ.

Kanchan Jha, một nhà hoạt động xã hội ở Birgunj, miền nam Nepal, nói rằng do thiếu bình oxy, “chúng tôi không thể quản lý hoặc phân phối oxy một cách công bằng.” Một quan chức y tế cấp cao của quốc gia cho biết, cuộc khủng hoảng về công suất bệnh viện là nghiêm trọng nhất ở Kathmandu và ở một số thị trấn gần biên giới Ấn Độ, bao gồm Nepalganj, Butwal và Birgunj. Tại Birgunj, bệnh nhân Covid-19 đang phải nằm chung giường bệnh do bệnh viện không đủ sức chứa.

Các bệnh viện tư nhân cũng đang hoạt động gần hoặc vượt quá công suất. Nếu chấp nhận điều trị tư nhân, có thể tốn từ 80 đến 420 USD Mỹ mỗi ngày, vượt quá khả năng của hầu hết mọi người ở một quốc gia nơi thu nhập bình quân đầu người hàng năm chỉ khoảng 1.000 USD. Chính phủ đang điều tra cáo buộc các bệnh viện tư nhân đã tăng giá trong thời gian khẩn cấp.

Vào ngày 26 tháng 4, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã báo cáo tỷ lệ trường hợp dương tính là 37% trên toàn quốc và các quan chức Nepal nói với HRW rằng có từ 45 đến 50% các xét nghiệm Covid-19 cho kết quả dương tính.

Một bác sĩ Nepal nói rằng: “Ngay cả 10% cũng sẽ là một con số cao. Tuy nhiên, các số liệu chính thức được nhiều người cho là không phản ánh đúng quy mô của cuộc khủng hoảng. Ví dụ, vùng Birgunj chỉ có một trung tâm xét nghiệm và các nhân viên y tế đang báo cáo về những cộng đồng người bị sốt cao và tử vong ở một số ngôi làng. “Không ai theo dõi những trường hợp này,” một nhân viên xã hội khác cho biết.

Sự khan hiếm vắc xin Covid-19 trên toàn cầu đang làm suy yếu các nỗ lực tiêm chủng ở Nepal, đặc biệt là sau khi chính phủ Ấn Độ tạm dừng xuất khẩu vắc xin. Tiến sĩ Lhamo Sherpa, một nhà dịch tễ học cho biết:

“Nếu chúng ta muốn ngăn chặn sự lây truyền này, chúng ta cần có vắc-xin. Ít hơn 10 phần trăm dân số ở Nepal đã nhận được một liều vắc-xin và nguồn cung cấp không có sẵn để cung cấp liều thứ hai cho nhiều người trong số những người đang chờ tiêm. Tiến sĩ Pokharel nói, "Chúng tôi không nhận được vắc xin từ bất cứ đâu, mặc dù chúng tôi có tiền."

Chính phủ Nepal đã ủng hộ đề xuất của Ấn Độ và Nam Phi tại Hội đồng Hiệp định sở hữu trí tuệ (TRIPS) của Tổ chức Thương mại Thế giới vào tháng 10 năm 2020 vừa qua về việc tạm thời từ bỏ các quy tắc sở hữu trí tuệ nhất định đối với vắc xin, thuốc trị liệu và các sản phẩm y tế khác liên quan đến Covid-19 để tạo điều kiện tăng cường sản xuất để cung cấp và có giá cả phải chăng trên toàn cầu.

Hoa Kỳ và New Zealand gần đây đã thể hiện sự ủng hộ của họ đối với việc miễn trừ TRIPS. Các chính phủ có ảnh hưởng khác như Vương quốc Anh, Nhật Bản, Australia và Liên minh Châu Âu nên từ bỏ sự phản đối của họ, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền khuyến cáo.

Việc chính phủ Nepal sẵn sàng dành sự quan tâm của mình cho cuộc khủng hoảng vẫn chưa rõ ràng. Thủ tướng Nepal K.P. Sharma Oli, đã nhiều lần đề xuất các phương pháp chữa bệnh bằng thảo dược, chẳng hạn như lá ổi, như một phương pháp chữa trị bệnh Covid-19.

Các tổ chức phi chính phủ quốc tế đã không thể chuyển tiền cho chính phủ vì bộ máy hành chính không thể hoàn thành thủ tục giấy tờ do xuất hiện các ca nhiễm Covid-19 giữa các bộ trưởng và quan chức.

Các đối tác phát triển quốc tế ở Nepal, những đơn vị đã hỗ trợ cơ sở hạ tầng y tế cho chính phủ nước này trong nhiều thập kỷ, cũng chưa được chuẩn bị đầy đủ. Trong các cuộc thảo luận giữa các cơ quan phát triển vào tuần cuối cùng của tháng 4, do Tổ chức HRW quan sát, các quan chức quốc tế đã nói về sự thiếu rõ ràng của chính phủ Nepal đối với các nhu cầu ưu tiên của mình cũng như về những vấn đề cơ bản của đất nước, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng cung cấp oxy y tế.

“Hệ thống chăm sóc sức khỏe của Nepal không đủ điều kiện để đối mặt với tình trạng khẩn cấp ở quy mô này và chính phủ cần phải hành động để bảo vệ quyền được chăm sóc sức khỏe của tất cả người dân Nepal.

Để ngăn chặn một thảm họa khủng khiếp, điều quan trọng là chính phủ Nepal và các nước tài trợ như Mỹ, Anh và EU phải khẩn trương cung cấp công bằng các thiết bị oxy và vắc-xin cứu người.”- HRW cảnh báo.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]