Công ty nước ngoài lũ lượt rời Trung Quốc, xưởng sản xuất đình trệ

Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung kéo dài khiến một phần tư năng lực sản xuất giày dép, quần áo của các nhãn hàng toàn cầu ở Trung Quốc đóng băng. Nguyên nhân sâu xa là do các công ty nước ngoài chuyển hướng sản xuất sản phẩm ở Đông Nam Á hay Mexico.

Các nhà xưởng Trung Quốc đóng cửa sau khi các công ty nước ngoài chuyển dịch sản xuất đến những nơi khác.

Theo Bloomberg, xu hướng này buộc các xưởng phải giảm giá 10% cho các công ty sản xuất quần áo thể thao địa phương như Xtep International Holdings, có trụ sở tại phía nam Phúc Kiến, Trung Quốc. Đây là một trong số ít thương hiệu quần áo thể thao Trung Quốc có tham vọng cạnh tranh với các thương hiệu toàn cầu như Nike và Adidas.

"Các xưởng sản xuất giày dép, quần áo ở Trung Quốc đang hứng chịu áp lực cực lớn. Với chính sách thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump, các thương hiệu quốc tế đã chuyển hoạt động sản xuất ra nước ngoài, khiến nhiều dây chuyền sản xuất tê liệt", Bloomberg dẫn lời Ding Shui Po, Chủ tịch Xtep, giải thích.

Các xưởng sản xuất ngừng hoạt động được coi là tín hiệu báo động đối với Trung Quốc – nơi được mệnh danh là “công xưởng của thế giới”. Nền kinh tế Trung Quốc chịu ảnh hưởng mạnh với mức tăng trưởng thấp nhất trong 3 thập kỷ qua.

Có những dấu hiệu cho thấy chuỗi cung ứng toàn cầu, vốn thúc đẩy kinh tế Trung Quốc, đang thay đổi mạnh. Các tập đoàn toàn cầu như Microsoft, hãng sản xuất xe đạp Giant Manufacturing Co… đã và đang rời khỏi Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tuần trước đăng tải hàng loạt thông điệp trên Twitter, “ra lệnh” cho các công ty Mỹ chuyển hướng làm ăn ở Trung Quốc, bao gồm đưa hoạt động sản xuất và thương mại về quê nhà.

Báo cáo của Phòng Thương mại Mỹ hồi tháng 5.2019 cho biết, khoảng một phần ba công ty Mỹ tại Trung Quốc xác định sẽ hủy bỏ hoặc tạm dừng đầu tư vào Trung Quốc. Có tới 40% doanh nghiệp được hỏi nói sẽ chuyển dịch một phần hoặc toàn bộ dây chuyền sản xuất khỏi Trung Quốc, đến các nước Đông Nam Á hoặc Mexico.

Tuần trước, Li & Fung Ltd, nhà cung cấp hàng tiêu dùng lớn nhất thế giới, cho biết đang "tích cực hỗ trợ" khách hàng - bao gồm những hãng bán lẻ lớn nhất thế giới, chuyển dây chuyền sản xuất khỏi Trung Quốc.

Điều này giúp các nhà bán lẻ Mỹ cắt giảm sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc từ 70% xuống còn 20% chỉ trong vòng 2 năm.

Đối với ngành xuất khẩu đồ thể thao trị giá 4,7 tỉ USD của Trung Quốc, các sản phẩm nội địa đang có cơ hội khỏa lấp chỗ trống mà thương hiệu nước ngoài để lại. “Bằng cách bán các sản phẩm ‘Made in China’ cho chính người tiêu dùng Trung Quốc, các xưởng có thể rút ngắn chu kỳ sản xuất và giảm bớt khó khăn”, Ding Shui Po nói.

“Chúng tôi có thể mở rộng sản xuất nhờ các xưởng bỏ không khi doanh nghiệp nước ngoài rời đi. Giá cả nhờ vậy sẽ giảm và chúng tôi có lợi thế”, Ding giải thích.

Tuy nhiên, thống kê của Euromonitor International cho thấy thị trường đồ thể thao Trung Quốc có quy mô 40 tỷ USD/năm, chỉ bằng chưa đầy 50% thị trường Mỹ (khoảng 117 tỷ USD/năm). Đó là chưa kể người tiêu dùng Trung Quốc rất chuộng các thương hiệu toàn cầu như Nike, Adidas.

Điều đó có nghĩa là ở thời điểm hiện tại, thị trường tiêu thụ nội địa của Trung Quốc dù đang tăng trưởng vẫn chưa thể bù đắp được những tổn thất từ việc các công ty nước ngoài rời khỏi Trung Quốc.

Ding cho rằng, để giải quyết vấn đề này cần có thời gian. “Khoảng cách giữa thương hiệu nội địa và quốc tế sẽ dần thu hẹp lại”, Ding nói.