Có cách nào để ông Trump sáp nhập Canada vào Mỹ?

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Ý tưởng Mỹ sáp nhập Canada được ông Trump đề cập nhiều lần trong vài tháng qua, đến mức giới chức Canada coi đây là vấn đề không thể xem nhẹ.

Tổng thống đắc cử Mỹ đăng ảnh Canada trở thành một phần của nước Mỹ. Ảnh: Times of India.

Viễn cảnh ông Trump biến Canada trở thành bang thứ 51 của Mỹ đang đặt ra nhiều hỏi. Liệu điều này có thực hiện được không? Liệu biểu tượng lá phong có nhường chỗ cho các ngôi sao và sọc đỏ trắng? Theo một số chuyên gia, viễn cảnh này không phải là không thể nhưng không thể xảy ra một cách hòa bình, theo tờ CTV News của Canada.

Quy trình phức tạp

“Nếu người Mỹ muốn sử dụng vũ lực chinh phục Canada, tôi đoán là có thể. Nếu không, không thể nào và chắc chắn không phải trong khoảng thời gian mà Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nghĩ rằng có thể thành công”, Adam Chapnick, giáo sư nghiên cứu quốc phòng tại trường quân sự Canadian Forces College ở thành phố Ontario.

Có những rào cản sẽ làm chậm hoặc ngăn cản ông Trump xóa bỏ đường ranh giới giữa hai nước, trong số đó có các quá trình thực thi về mặt pháp lý ở cả hai bên.

Nếu tham vọng ép buộc Canada trở thành một phần nước Mỹ của ông Trump trở thành hiện thực, Canada về cơ bản sẽ phải giải tán. Điều đó sẽ kích hoạt cơ chế đòi hỏi sự đồng ý của Quốc hội và các tỉnh.

“Không có gì đảm bảo tất cả các tỉnh ở Canada đồng ý giải tán quốc gia, chứ chưa nói gì đến việc đồng ý sáp nhập vào Mỹ”, ông Chapnick nói, cảnh báo các phong trào ly khai, đòi lại độc lập cho Canada có thể bùng lên sau đó.

Một ví dụ điển hình là Quebec, tỉnh lớn nhất ở Canada với quyền tự chủ cao. Tỉnh này có tư cách ngang một quốc gia trực thuộc Canada, với ngôn ngữ, văn hoá và thể chế chính trị riêng.

Theo một cuộc khảo sát năm 2021, 93% người dân tỉnh Quebec nói tiếng Pháp chứ không phải ngôn ngữ chính thức là tiếng Anh.

Hệ lụy lâu dài

Việc sáp nhập sẽ kích hoạt cuộc bỏ phiếu ở Quốc hội Mỹ. “Tôi không nghĩ đảng Cộng hòa muốn Canada trở thành tiểu bang thứ 51. Với số dân lên tới 40 triệu người, Canada sẽ có số ghế trong Quốc hội Mỹ tương đương bang California. Khả năng cao là hầu hết số ghế này sẽ thuộc về đảng Dân chủ”, ông Chapnick phân tích.

Frederic Berard, giáo sư Đại học Montreal (Canada), nói có nhiều lý do khiến Mỹ muốn sáp nhập Canada, bao gồm vị trí địa lý, tài nguyên. Canada là bàn đạp quan trọng để Mỹ tiến gần hơn tới đảo Greenland và Bắc Cực.

Trong trường hợp ông Trump tính tới giải pháp quân sự, ông Berard nói Canada có thể sẽ kêu gọi châu Âu giúp đỡ. Về mặt lý thuyết, Canada vẫn là quốc gia chịu ảnh hưởng của Vương quốc Anh nhưng Anh ngày nay đã suy yếu đến mức có khó có thể tự phát động một cuộc viễn chinh.

Một số chuyên gia khác nhận định, đây chỉ là chiến lược đàm phán của ông Trump. “Canada không nên quá lo lắng”, nhà phân tích chính trị kỳ cựu John Parisella, tác giả của nhiều cuốn sách và bài viết về chính trị Mỹ, nói. “Chúng ta phải tìm ra tiếng nói chung và quyết định điều gì là vì lợi ích tốt nhất của chúng ta với tư cách là người Canada và không tập trung quá nhiều vào các yếu tố từ bên ngoài”.

Phản ứng của giới chức Canada

Bộ trưởng Tài chính Canada Dominic LeBlanc hôm 8/1 nói những lời kêu gọi sáp nhập của ông Trump là điều thực sự đáng lo ngại. Ông LeBlanc trước đây coi ông Trump chỉ “nói đùa”.

“Bây giờ không phải là đùa nữa”, ông LeBlanc nói với các phóng viên bằng tiếng Pháp. “Khi ông Trump liên tục nhắc tới vấn đề đó, kể cả khi nó không đi đến đâu thì tôi nghĩ điều này rất đáng lo ngại”.

Ông Andrew Furey, Thủ hiến tỉnh Newfoundland và Labrador, nói ngay cả trong trường hợp ông Trump nói đùa thì lời đùa này “cần được nhìn nhận một cách nghiêm túc”.

Trong quá khứ, ông Trump thường đưa ra các tuyên bố gây bất ngờ giống như nói đùa. Nhưng khi lặp lại nhiều lần, nó bắt đầu trở thành thực tế”, ông Furey nói.

“Chủ quyền quốc gia được trả bằng máu và không dễ dàng xóa bỏ Canada với tư cách là một quốc gia dễ như ông Trump nói”, ông Furey cho biết. “Tước đi quyền độc lập của Canada sẽ khiến Mỹ trả giá đắt”.

Ngoại trưởng Canada Melanie Joly cũng đồng tình, bà nói: “Tôi chưa bao giờ xem nhẹ những lời đe dọa của ông Trump. Nhưng chúng ta cũng cần tỉnh táo, tránh mắc phải bẫy”.