Chuyến thăm cấp cao nhất của Mỹ tới Đài Loan sau hơn 40 năm: TQ sẽ "nổi cơn thịnh nộ"?

Mỹ tuyên bố Bộ trưởng Y tế Alex Azar sẽ dẫn đầu một phái đoàn tới thăm chính thức Đài Loan trong vài ngày tới, một động thái chắc chắn khiến Bắc Kinh phẫn nộ, theo các chuyên gia.

Bộ trưởng Y tế Alex Azar sắp có chuyến thăm cấp cao tới Đài Loan (ảnh: SCMP)

Bộ trưởng Y tế Alex Azar là thành viên nội các cao cấp nhất của Mỹ tới thăm chính thức Đài Loan kể từ năm 1979 – khi Washington chuyển quan hệ ngoại giao chính thức từ Đài Loan sang Bắc Kinh.

“Chúng tôi muốn truyền đạt lại sự ủng hộ của Tổng thống Trump với Đài Loan và nhấn mạnh niềm tin chung về một xã hội tự do, dân chủ. Chuyến thăm lần này là cơ hội để chúng tôi tăng cường hợp tác kinh tế và y tế với Đài Loan”, Viện Mỹ tại Đài Loan (AIT) – cơ quan được xem như một đại sứ quán không chính thức của Mỹ ở Đài Loan – thông báo.

AIT cho rằng, vai trò của Đài Loan trong cộng đồng quốc tế là rất quan trọng, thể hiện bằng sự thành công của hòn đảo trong phản ứng với dịch Covid-19.

“Chuyến thăm là một phần trong chính sách của Mỹ với Đài Loan. Khẳng định tình hữu nghị bền chặt Mỹ - Đài khi cùng theo đuổi lợi ích chung”, theo AIT.

Các chuyên giao cho rằng, chuyến thăm cấp bộ trưởng sắp tới của Mỹ đến Đài Loan chắc chắn sẽ khiến Trung Quốc giận dữ, đặc biệt là trong bối cảnh quan hệ giữa Washington – Bắc Kinh trở nên căng thẳng trong thời gian gần đây.

Trung Quốc đã không ít lần cảnh báo Mỹ không gửi các quan chức cấp cao tới Đài Loan.

Đài Loan đã bày tỏ sự chào đón nồng nhiệt chuyến thăm của ông Azar, tuyên bố đây là hành động “củng cố quan hệ song phương, chống lại mối đe dọa từ Bắc Kinh”. Bà Thái Anh Văn – lãnh đạo Đài Loan – cùng nhiều quan chức cấp cao khác của hòn đảo dự kiến sẽ có cuộc gặp với ông Azar.

Bộ trưởng Y tế Mỹ trước đó từng thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ việc Đài Loan gia nhập WHO, trong khi Trung Quốc kịch liệt phản đối. Trung Quốc đặt điều kiện, Đài Loan phải chấp nhận là một phần của nước này mới được tham gia vào WHO với tư cách quan sát viên.

Ông Azar cho biết, chuyến thăm là cơ hội để tăng cường sự hợp tác giữa Mỹ với Đài Loan.

Trung Quốc có thể huy động tàu chiến, máy bay áp sát Đài Loan để phản đối chuyến thăm, theo chuyên gia (ảnh: SCMP)

Randall Schriver – cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ – cho rằng, chuyến thăm của ông Azar sẽ mở đường cho hàng loạt cho các quan chức cấp cao Mỹ tới Đài Loan trong tương lai.

Yang Lixian – chuyên gia nghiên cứu Đài Loan ở Bắc Kinh – cho rằng, Mỹ đang lợi dụng dịch bệnh để khiêu khích Trung Quốc bằng việc tới thăm Đài Loan.

“Trung Quốc sẽ phản đối kịch liệt chuyến thăm này”, chuyên gia Yang nhận xét.

Wei Zongyou – chuyên gia nghiên cứu quan hệ Mỹ, Trung Quốc lại Đại học Phục Đán – cho rằng, chuyến thăm của ông Azar chắc chắn sẽ khiến Bắc Kinh “nổi cơn thịnh nộ”, thậm chí là triển khai hiện diện quân sự gần Đài Loan để phản đối.

“Quan hệ giữa Trung – Mỹ đang trong thời điểm chạm đáy. Cả 2 nước đều ‘rút dao găm’ hăm họa mà không bên nào chịu nhượng bộ. Trung Quốc có thể đưa tàu chiến và máy bay tới gần Đài Loan khi Mỹ cố tình nắn gân”, ông Wei Zongyou nói.