Căng thẳng Mỹ-Trung sẽ “bùng nổ” vì Đài Loan?

Nhiều cựu quan chức Mỹ đã cảnh báo về một năm 2019 đầy căng thẳng trong các mối quan hệ trên eo biển Đài Loan khi Quốc hội Mỹ ngày càng thể hiện rõ thái độ phản đối Trung Quốc và ủng hộ quan hệ gần gũi hơn với Đài Loan, SCMP đưa tin.

Máy bay Mỹ và Đài Loan tập trận

Trong số các cựu quan chức đó là Susan Thornton, cựu nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ về các vấn đề Đông Á. Thornton lo ngại rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump không đủ hiểu biết về sự nhạy cảm của các mối quan hệ xuyên eo biển.

Các mối quan hệ này có thể nhanh chóng trở thành một “điểm bùng nổ” trong quan hệ Mỹ-Trung nếu không được xử lý đúng cách, Thornton cảnh báo.

Thornton đưa ra cảnh báo này sau khi có thông tin cho rằng chính quyền Trump chấp thuận yêu cầu mua hơn 60 máy bay chiến đấu F-16V của Đài Bắc. Bắc Kinh gọi động thái này là “cực kỳ nguy hiểm”. Chưa hết, thứ ba tuần trước, một dự luật được giới thiệu tại Thượng viện Mỹ, yêu cầu chính phủ xem xét chính sách với Đài Loan và nâng cao quan hệ quân sự với Đài Bắc.

Thornton nhận định: “Các nhà hoạch định chính sách ở Mỹ đang đưa tham vọng chính trị của họ về Đài Loan lên một tầm cao mới”.

Bà Thornton hiện đang là thành viên cao cấp tại Trung tâm Trung Quốc Paul Tsai thuộc Đại học Luật Yale, Mỹ, sau khi nghỉ hưu tháng 7 năm ngoái.

Lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn

“Tôi nghĩ Mỹ sẽ tiếp tục bán vũ khí quốc phòng cho Đài Loan nhưng dự luật mới rất nguy hiểm và Trump không hiểu gì về vấn đề này”, bà nói.

Nếu được thông qua, dự luật có tên Đạo luật Đảm bảo Đài Loan sẽ yêu cầu Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ xem xét lại bản hướng dẫn về quan hệ Mỹ-Đài Loan và chỉ đạo Bộ Quốc phòng Mỹ đưa Đài Loan vào các cuộc tập trận quân sự, cũng như hỗ trợ bán vũ khí cho Đài Bắc.

Richard Bush, một thành viên cao cấp tại Viện Brookings có trụ sở tại Washington, cho biết: “Dự luật này xác nhận Quốc hội Mỹ ủng hộ mạnh mẽ Đài Loan về mặt chính trị, một phần vì Quốc hội Mỹ có xu hướng phản đối Trung Quốc”,

Ông Bush là cựu chủ tịch của Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan.

Thông điệp từ Washington mạnh mẽ đến mức một cựu quan chức hàng đầu về các vấn đề châu Á ở Nhà Trắng đã thể hiện sự phản bác với các nhà hoạch định chính sách về Đài Loan trong chính quyền Trump.

“Trong chính quyền Trump hiện tại, những người không hiểu vấn đề đang đưa ra quyết định”, cựu quan chức nói với SCMP với điều kiện giấu tên.

Quan chức này nói thêm: “Những người này nghĩ rằng Bắc Kinh sẽ đầu hàng về thương mại, về Đài Loan và công nghệ, về bất cứ điều gì” nhưng rất có thể họ đã nhầm.