Bị Israel cô lập suốt 16 năm, Hamas lấy đâu ra vũ khí phát động tấn công?
Phong trào Hồi giáo Hamas ở Dải Gaza tuần trước bất ngờ phát động tấn công Israel với hàng ngàn quả rocket, số lượng lớn máy bay không người lái (UAV) gắn thuốc nổ và chưa kể các vũ khí cỡ nhỏ cầm tay cùng đạn dược.
Các thành viên lữ đoàn al-Qassam, nhánh quân sự của Hamas.
Cuộc tấn công bắt đầu từ Dải Gaza, vùng đất nhỏ chỉ rộng 360km2 nhưng có tới hơn 2 triệu người sinh sống. Dải Gaza nằm ở vùng ven biển Địa Trung Hải bị lãnh thổ Israel và Ai Cập bao quanh.
Kể từ khi Hamas lên nắm quyền ở Dải Gaza vào năm 2007, Israel đã cô lập hoàn toàn vùng lãnh thổ này, giám sát chặt chẽ cả trên không và trên biển. Ai Cập cũng quay lưng với Hamas, kiên quyết ngăn chặn các hoạt động buôn lậu hay vận chuyển hàng hóa trái phép tới Gaza.
Câu hỏi đặt ra là làm cách nào Hamas tích lũy một lượng lớn vũ khí để phát động tấn công quy mô? Theo CNN, câu trả lời, theo các chuyên gia, là thông qua kết hợp giữa sự tính toán, ứng biến, kiên trì và được các quốc gia khác hỗ trợ.
"Hamas có được vũ khí thông qua hoạt động buôn lậu, tự sản xuất tại chỗ và được Iran hỗ trợ", tài liệu của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) cho biết.
Israel và Mỹ hiện chưa tìm thấy bằng chứng Iran liên quan trực tiếp tới cuộc tấn công của Hamas, nhưng Iran từ lâu đã hỗ trợ quân sự cho Hamas. Vũ khí được tuồn vào Dải Gaza thông qua mạng lưới đường hầm bí mật xuyên biên giới, cũng như các tàu thuyền buôn lậu.
"Mạng lưới đường hầm của Hamas có quy mô rất lớn bất chấp việc Israel và Ai Cập thường xuyên theo dõi và phá hủy", Bilal Saab, chuyên gia tại Viện Trung Đông (MEI) ở Washington (Mỹ) cho biết.
"Iran cung cấp cho Hamas các thành phần để lắp ráp thành rocket, tên lửa", Charles Lister, một chuyên gia khác đến từ Viện MEI, cho biết.
Nhưng Iran cũng đóng vai trò hướng dẫn Hamas cách chế tạo vũ khí. "Nhờ Iran hướng dẫn sản xuất, Hamas đã có thể tự chế tạo vũ khí ", Daniel Byman, chuyên gia đến từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nhận định.
Một quan chức Hamas ở Lebanon - quốc gia láng giềng Israel, đã hé lộ phần nào cách tổ chức sản xuất vũ khí khi trả lời phỏng vấn trên đài RT của Nga.
"Chúng tôi có nhà máy sản xuất nhiều loại vũ khí, bao gồm các rocket tầm bắn 250km, 160km, 80km hay chỉ 10km. Chúng tôi cũng có nhà máy sản xuất đạn dược, đạn súng cối. Chúng tôi làm ra từng viên đạn ngay tại Gaza", Ali Baraka, người phụ trách quan hệ đối ngoại của Hamas, cho biết.
Lối vào đường hầm bí mật của Hamas ở khu vực biên giới với Ai Cập.
Chuyên gia Lister nói rằng, Lực lượng Vệ binh cách mạng Iran (IRGC) đã hướng dẫn các kỹ sư Hamas cách chế tạo vũ khí trong gần hai thập kỷ.
"Các kỹ sư Hamas cũng được tiếp cận công nghệ quân sự tiên tiến, tích lũy kiến thức cần thiết để nâng cao đáng kể năng lực sản xuất ở Gaza", chuyên gia Lister nói. "Iran vẫn đang huấn luyện cho các kỹ sư Hamas".
"Các kỹ sư rocket và tên lửa của Hamas đóng vai trò là một phần trong mạng lưới duy trì ảnh hưởng ở Trung Đông của Iran, việc đào tạo và trao đổi thường xuyên là một phần trong nỗ lực của Iran nhằm chuyên nghiệp hóa các lực lượng ủy nhiệm", Lister nói thêm.
Nhưng Hamas làm cách nào để thu thập vật liệu sử dụng trong chế tạo vũ khí? Gaza không có ngành công nghiệp nặng hỗ trợ Hamas. Các ngành sản xuất chính ở Gaza bao gồm dệt may, chế biến thực phẩm và đồ nội thất.
Theo báo cáo của Viện Chính sách Cận Đông ở Washington vào năm 2021, Hamas tìm mọi cách để có được kim loại sản xuất vũ khí, bao gồm cả tái chế các thành phần vũ khí mà Israel sử dụng trong các cuộc giao tranh trước đây.
Mỗi khi Israel giáng đòn không kích Gaza, một phần trong những gì còn sót lại gồm tấm và ống kim loại, cốt thép, dây điện, được Hamas đem tới các xưởng sản xuất bí mật để đúc lại thành dạng rocket và giúp chế tạo các thiết bị nổ khác.
Các vũ khí chưa phát nổ và vũ khí của Israel đóng vai trò bổ sung vào chuỗi cung ứng của Hamas. Các hoạt động quân sự của Israel gián tiếp cung cấp cho Hamas các vật liệu chế tạo vũ khí, báo cáo của Viện Chính sách Cận Đông cho biết.
Theo CNN, Hamas đã tích lũy, sản xuất vũ khí trong thời gian dài cho đến khi sử dụng trong cuộc tấn công Israel vào ngày 7/10. Bakara, quan chức cấp cao của Hamas, nói tổ chức đã chuẩn bị cho cuộc tấn công trong 2 năm. Ông Bakara cũng nói rằng các lực lượng đồng minh ở nước ngoài "hỗ trợ Hamas vũ khí và tài chính".
Aaron Pilkington, chuyên gia phân tích của không quân Mỹ về các vấn đề Trung Đông, nói việc Hamas âm thầm thiết lập kho dự trữ, bố trí địa điểm phóng hàng ngàn quả rocket, sở hữu hàng loạt UAV trước sự giám sát chặt chẽ của tình báo Israel, Ai Cập cũng là điều bất ngờ và không đơn giản.
Nguồn: [Link nguồn]
Tình báo Mỹ đã có thông tin cho thấy các quan chức cấp cao của Iran rất ngạc nhiên trước cuộc tấn công do nhóm vũ trang Hamas nhằm vào Israel hôm 7-10.