Ukraine hóa giải vũ khí hiệu quả nhất của Moscow trong xung đột: Báo Nga viết gì?

Trong cuộc xung đột kéo dài hơn 3 năm qua, Nga tỏ ra vượt trội hơn so với Ukraine trong lĩnh vực tác chiến điện tử khi vô hiệu hóa thành công nhiều loại vũ khí dẫn đường chính xác tầm xa. Thời gian qua, Ukraine được cho là đã làm được điều tương tự khi vô hiệu hóa khả năng tấn công mục tiêu chính xác của bom lượn Nga gắn bộ kit UMPK.

Bom lượn dẫn đường Nga không còn tấn công chính xác mục tiêu ở Ukraine như trước. Ảnh: Topwar.ru.

Tác chiến điện tử: Khắc tinh của vũ khí chính xác cao

Theo trang mạng Topwar.ru, Nga đã tiến xa hơn quân đội Ukraine trong việc sử dụng các hệ thống gây nhiễu tín hiệu (spoofing). Tác chiến điện tử (EW) luôn là một thế mạnh của Moscow, đặc biệt trong việc đối phó với vũ khí chính xác cao do Mỹ cung cấp. Trong ba năm qua, Ukraine đã ít nhất hai lần buộc phải từ bỏ các hệ thống vũ khí do Mỹ cung cấp vì hiệu quả của chúng bị giảm sút nghiêm trọng.

Lần đầu là đạn pháo dẫn đường chính xác Excalibur của Mỹ. Những tháng đầu tiên khi Excalibur được sử dụng, chúng gây ra nhiều khó khăn cho quân đội Nga. Không giống như đạn pháo dẫn đường “Krasnopol” của Nga, Excalibur dựa vào GPS để dẫn đường và đây cũng là điểm yếu. Theo thời gian, các hệ thống gây nhiễu của Nga đã khiến những quả đạn 155mm bắn trượt mục tiêu hàng chục mét. Kết quả là loại vũ khí này dần biến mất trên chiến trường.

Một ví dụ khác là bom đường kính nhỏ phóng từ mặt đất (GLSDB) – loại bom thông minh tầm xa do hãng Boeing của Mỹ và Saab của Thụy Điển hợp tác phát triển. Các nhà sản xuất tuyên bố đây là giải pháp tận dụng vũ khí hiệu quả với chi phí thấp. Tuy nhiên, Nga đã nâng cấp hệ thống gây nhiễu, khiến GLSDB mất phương hướng. Các nguồn tin cho biết, do GLSDB được phóng từ mặt đất với quỹ đạo bay đặc trưng, nó dễ dàng bị radar phát hiện. Điều này giúp các đơn vị EW có thời gian xác định và đánh lừa hệ thống dẫn đường của GLSDB bằng tín hiệu giả.

Đầu tháng này, hãng Boeing được cho là sắp chuyển cho Ukaine mẫu bom GLSDB nâng cấp với khả năng lọc tín hiệu giả và tích hợp thêm hệ thống dẫn đường quán tính theo địa hình. Chưa rõ liệu giải pháp này có lấy lại uy tín cho Boeing hay không.

Đến lượt Ukraine vô hiệu hóa bom dẫn đường Nga

Video bom FAB-1500 gắn bộ kit dẫn đường UMPK tấn công mục tiêu trong xung đột ở Ukraine.

Ít nhất từ tháng trước, đến lượt Ukraine thành công trong việc gây nhiễu khả năng dẫn đường của bom FAB Nga gắn bộ kit UMPK. Chiến đấu cơ Nga bắt đầu ném bom lượng nặng 250kg, 500kg hoặc thậm chí là 1,5 tấn trượt mục tiêu.

Topwar.ru dẫn nguồn tin từ nhà báo quân sự Nga Valery Shiryaev cho biết, Ukraine đã hóa giải thành công bom lượn gắn bộ kit UMPK của Nga. Hệ thống gây nhiễu của Ukraine không hoạt động trên toàn bộ tiền tuyến, mà chủ yếu xuất hiện ở vùng Zaporizhzhia và Kherson. Các khu vực giao tranh khác như ở vùng Kursk, bom lượn Nga vẫn hoạt động bình thường.

Để làm gián đoạn đường bay của bom dẫn đường Nga, Ukraine cần biết chính xác thời gian, địa điểm cất cánh của máy bay mang bom và hướng bay. Topwar.ru nhận định, Ukraine đã nắm được thời gian máy bay Nga ném bom để tiến hành gây nhiễu ngay lập tức. Bởi các mẫu bom cỡ lớn có sức công phá cao vẫn có thể gây thiệt hại nếu chỉ lệch vài mét khỏi mục tiêu.

Trang mạng Nga không loại trừ khả năng thông tin tình báo và dữ liệu vệ tinh của Mỹ và phương Tây đóng vai trò đáng kể giúp Ukraine nhanh chóng nắm được thông tin các máy bay ném bom Nga cất cánh.

Phòng không Ukraine có thể đã sử dụng ăng-ten phát sóng định hướng, giúp làm nhiễu mục tiêu ở khu vực cụ thể mà không ảnh hưởng đến hoạt động tác chiến của đồng đội trong khu vực.

Nga có thể đối phó như thế nào?

Theo Topwar.ru, một trong những giải pháp đối phó là xác định "góc tới" của tín hiệu gây nhiễu, từ đó giúp bom dẫn đường có thể phân biệt tín hiệu giả với tín hiệu thật từ vệ tinh. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi Nga phải đặt các trạm thu di động hoặc nhiều ăng-ten đặt ở các vị trí khác nhau, khiến việc triển khai trở nên phức tạp.

Bom FAB-1500 được Nga gắn bộ kit dẫn đường UMPK từ đầu năm 2014.

Một phương án khác là điều chỉnh hệ thống tiếp nhận tín hiệu của bom để bỏ qua những tín hiệu quá mạnh hoặc quá yếu. Tuy nhiên, giải pháp quan trọng nhất là Nga cần nâng cấp tín hiệu mã hóa thông qua hệ thống định vị GLONASS, thay vì tiếp tục sử dụng GPS có nguồn gốc từ Mỹ. Tín hiệu mã hóa từ vệ tinh Nga sẽ giúp chống lại các nỗ lực đánh lừa của Ukraine.

Dù vậy, nếu Ukraine tiếp tục thành công trong việc gây nhiễu, Nga sẽ buộc phải nâng cấp hệ thống điện tử của bom dẫn đường, dẫn đến chi phí tăng cao. Một biện pháp đối phó có thể là quay lại phương pháp dẫn đường bằng laser cổ điển. Nghĩa là phi công máy bay ném bom Nga có thể cần phải nán lại trên không sau khi ném bom hoặc phối hợp với đơn vị vận hành UAV để chỉ thị mục tiêu bằng laser. Vấn đề là phạm vi tấn công hiệu quả của máy bay ném bom Nga sẽ giảm đáng kể trong khi UAV luôn có nguy cơ bị bắn rơi.

Có thể nói, tác chiến điện tử giữa Nga và Ukraine đang ngày càng leo thang với những bước phát triển công nghệ mới. Hiện tại, Nga vẫn có nhiều lợi thế, nhưng việc Ukraine tìm ra cách vô hiệu hóa bom lượn dẫn đường cho thấy cuộc chiến này vẫn còn nhiều ẩn số, Topwar.ru kết luận.

Ukraine còn kiểm soát 80 km² lãnh thổ ở Kursk, vì sao Nga không đẩy lùi hoàn toàn?

Trong những ngày gần đây, xuất hiện thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, cho thấy Ukraine vẫn tiếp tục kháng cự và kiểm soát khoảng 80 km² lãnh thổ tại...

Bấm xem >>