iPhone đã thay đổi nền công nghệ châu Á chỉ trong 10 năm
Chỉ trong 10 năm ngắn ngủi kể từ khi ra đời, dòng sản phẩm iPhone của Apple đã định hình lại toàn bộ ngành công nghiệp châu Á.
Vào những năm 2006, ngành công nghiệp Precision Hon Hai đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử điện tử tiêu dùng. Tuy vậy, trong 10 năm trở lại đây, iPhone đã đẩy doanh thu của Foxconn từ 38 tỷ USD lên 145 tỷ USD và biến nó thành một trong những nhà tuyển dụng lớn nhất thế giới. Trong khi đó, Dell – từng là khách hàng của Foxconn, đã trở thành “nạn nhân” trong thời kỳ hoàng kim của máy tính bảng và điện thoại thông minh.
iPhone đã trải qua 10 năm lịch sử, định hình nền công nghiệp châu Á.
Việc giới thiệu iPhone X vào tháng Chín vừa qua đã tạo ra một cuộc "chạy đua" 10 năm đáng chú ý của smartphone mang tính biểu tượng của Apple. Đã có hơn 1,2 tỷ chiếc iPhone được bán trên toàn cầu kể từ khi chúng được tung ra vào năm 2007, thay đổi cả vận mệnh của Apple và các ngành công nghiệp công nghệ cao của Châu Á.
Ảnh hưởng tới nền công nghệ châu Á
IPhone thúc đẩy đổi mới công nghệ giữa các nhà cung cấp và khuyến khích các công ty mới mở rộng nhanh chóng. Apple được lợi từ sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nhà cung cấp và đối tác. Theo các nhà phân tích, những nhà sản xuất thu lợi từ iPhone X bao gồm Samsung của Hàn Quốc - cung cấp màn hình OLED và Công ty sản xuất chất bán dẫn - Semiconductor của Đài Loan làm chip lõi.
Gần 70% trong số 200 công ty chính thức xác định các nhà cung cấp của Apple thuộc khu vực châu Á, trong đó các công ty Đài Loan chiếm khoảng 25%. Do đó, để đáp ứng nhu cầu trong thập kỷ qua, các nhà cung cấp phần cứng châu Á đã thuê hàng trăm nghìn công nhân mới, trong đó Foxconn sử dụng gần 1 triệu nhân dân ở Trung Quốc.
Biểu đồ các nhà cung cấp phần cứng tại Châu Á cho iPhone của Apple.
Nhưng sự gia tăng của iPhone cũng ảnh hưởng lớn tới sự tăng - giảm của các công ty công nghệ châu Á khác. Một số thương hiệu máy tính cá nhân, như Acer của Đài Loan, đã rơi vào tình trạng khá ảm đạm. Và việc tích hợp nhiều tính năng tiên tiến vào iPhone, bao gồm camera, nghe nhạc và chơi game, cũng gây nhiều tai hoạ cho các công ty sản xuất máy chơi game và máy ảnh độc lập. Các hãng điện tử nổi tiếng của Nhật Bản như Nintendo, Toshiba, Canon và Nikon đã sa lầy (trừ Sony đã cung cấp các cảm biến cho camera của iPhone).
Tuy nhiên, nếu chỉ ký kết số lượng ít hợp đồng với Apple sẽ không đủ mang lại lợi nhuận. Hai nhà cung cấp mô – đun (module): Wintek (Đài Loan) và TPK Holding là một ví dụ. Vì vậy, các nhà cung cấp của Apple cần phải cảnh giác với xu hướng thị trường để có thể đánh giá tốt hơn về bước tiếp theo của Apple. Nếu không, họ sẽ chỉ thu lợi ngắn hạn.
Smartphone trong 10 năm tới
Hiện tại, iPhone và các nhà cung cấp của đang phải đối mặt với những thách thức lớn giống như tình trạng các công ty máy tính cá nhân đã gặp cách đây một thập kỷ. Mặc dù iPhone X dự kiến sẽ bán được khoảng 32 triệu chiếc trong dịp cuối năm này nhưng theo ước tính của nhà phân tích Arthur Liao tại công ty chứng khoán Fubon, chiếc điện thoại này đã trở thành sản phẩm trưởng thành. Nhu cầu về iPhone đang chậm lại và nó đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ những chiếc điện thoại thông minh Trung Quốc giá rẻ.
Chiếc iPhone X "gây bão" năm nay.
Tuy nhiên, nhiều nhà lãnh đạo cho hay sẽ không có mối đe dọa tới nhu cầu điện thoại thông minh. Công nghệ Internet Of Things – IOT nhiều khả năng sẽ tạo ra một thị trường kiểu mới, các thiết bị sẽ được tích hợp cảm biến để chăm sóc sức khỏe, y tế cho người sử dụng.
Theo công ty nghiên cứu IDC, thị trường điện thoại thông minh sẽ tăng trưởng 3,3% mỗi năm từ 2016 đến 2021, thấp hơn nhiều so với tỷ lệ 10,4% vào năm 2015. Trong năm tài chính vừa qua (kết thúc vào tháng 9), số lượng các lô hàng iPhone chỉ tăng 2,3%. Theo nghiên cứu của công ty phân tích thị trường Strategy Analytics , năm ngoái, Apple đã bán được 215,4 triệu chiếc iPhone, chiếm 14,5% thị phần, theo sau doanh số 309,4 triệu smartphone của Samsung Electronics.
Steve Jobs cùng chiếc iPhone đầu tiên.
Rất ít người biết được rằng khi iPhone lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường, Apple đã tăng giá từ 200 USD (khoảng 4,5 triệu đồng) lên 399 USD (khoảng 9 triệu đồng). Bất chấp giá bán cao, doanh số bán hàng của công ty đã tăng hơn chín lần, đạt 229,23 tỷ USD vào năm 2017. Hiện giá trị thị trường của tập đoàn “khổng lồ” này đã đạt khoảng 895 tỷ USD, có thể trở thành công ty đầu tiên trên thế giới có trị giá 1000 tỷ USD.
Điều kiện lao động
Một trong những nhân tố chủ chốt đằng sau sự thành công của iPhone là lao động Trung Quốc tương đối rẻ, đáp ứng đủ các thiết bị tiên tiến theo lịch trình yêu cầu của Apple.
Tuy nhiên, 18 vụ tự tử dẫn đến 14 trường hợp tử vong ở các trường đại học của Foxconn khu vực nam Trung Quốc năm 2010 đã hé lộ những điều kiện làm việc khắc nghiệt mà những nhân viên ở đây phải chịu đựng. Sau những thảm kịch này, Apple đã thắt chặt các quy tắc ứng xử của mình trong các hoạt động lao động tại các nhà cung cấp và Foxconn cũng đã tăng tiền lương, xây dựng các trung tâm chăm sóc y tế và cho phép công nhân có thể về nhà ở thay vì ở lại công ty kí túc xá.
Thảm kịch năm 2010 tại trường đại hộc Foxconn.
Chưa hết, chuỗi cung ứng của Apple lại tiếp tục bị đe doạ vì các vấn đề quyền lao động. Các báo cáo gần đây cho thấy các sinh viên thực tập đã phải làm thêm giờ quá nhiều trong mùa sản xuất đỉnh cao của iPhone X tại nhà máy sản xuất iPhone chính của Foxconn tại thành phố Trịnh Châu Trung Quốc. May mắn là "Táo Khuyết" đã kịp chấn chỉnh tình trạng này.
Để tăng cường sự hiện diện của mình tại Trung Quốc và đảm bảo mối quan hệ vững chắc với chính phủ, ông Tim Cook đã có hơn 10 chuyến viếng thăm tới đất nước này với tư cách là Giám đốc điều hành. Không những vậy, công ty cũng đã thông báo kế hoạch thiết lập bốn trung tâm nghiên cứu và phát triển tại đây.
Công nghệ đám mây
Mười năm là một thời gian dài trong ngành kinh doanh công nghệ cao và liệu Apple đã đạt đỉnh hay chưa? Nhiều nhà cung cấp của Apple đang trở nên khá lo lắng về tương lai của phân khúc điện thoại thông minh. Rất có thể, các chức năng của thiết bị cầm tay này vẫn tồn tại nhưng sẽ phát triển thành các hình thức khác nhau.
Công nhân làm việc tại Foxconn.
Hiện tại, Apple cũng đang giảm sự phụ thuộc vào phần cứng khi đẩy mạnh phát triển dịch vụ điện toán đám mây, nội dung và công nghệ thanh toán, sẵn sàng cạnh tranh với Netflix và Amazon trên các phương tiện truyền thông.
Từ khi Nokia 8 ra mắt, chúng ta đã biết rằng HMD Global sẽ dốc hết sức để hồi sinh thương hiệu điện thoại Nokia, và do...