Trái cây nội giá cao bất thường

Các tỉnh miền Nam đang mùa trái cây nhưng trái với cảnh dội chợ như mọi năm, năm nay hầu hết loại quả đều có giá bán rất cao như trái vụ.

Cũng vì hàng trong nước giá cao nên nhiều loại trái cây ngoại được nhập khẩu mạnh để phục vụ tiêu dùng. Nguyên nhân trái cây hụt chủ yếu do thời tiết và nông dân chủ động giảm sản lượng do lo ngại tiêu thụ khó khăn như những năm trước.

Trái gì cũng mắc

Chị Nguyễn Thị Hồng (ngụ quận Phú Nhuận, TP HCM) than mọi năm vào hè trái cây đầy chợ, chị thậm chí "ăn trái cây thay cơm" thì nay chỉ dám mua cầm chừng vì trái gì cũng mắc. "Gần 1 tháng trước, mua vải trứng chín sớm giá 40.000 đồng/kg, nay lên 60.000 đồng/kg, còn vải thiều lên đến 80.000 đồng/kg. Chôm chôm, bòn bon ngoài chợ rất hiếm, giá hơn 50.000 đồng/kg…" - chị Hồng dẫn chứng.

Trái cây nội giá cao bất thường - 1

Một số tiểu thương phải nhập thêm nhiều trái cây ngoại về bán vì trái cây trong nước giá quá cao Ảnh: Nguyễn Hải.

Tiểu thương các chợ ở TP HCM như chợ Bà Chiểu, chợ Thị Nghè, chợ Thiếc, chợ Thái Bình... đều thừa nhận trái cây năm nay loại nào cũng tăng giá. Có loại tăng giá từ 50%-100% do nguồn cung không dồi dào như trước, như giá bưởi da xanh hiện lên đến 80.000-90.000 đồng/kg (vài tháng trước chỉ khoảng 50.000-60.000 đồng/kg), bưởi Năm Roi 60.000-70.000 đồng/kg, thanh long lên 50.000 đồng/kg, măng cụt 90.000-100.000 đồng/kg, nhãn 60.000 đồng/kg, quýt 60.000 đồng/kg, chôm chôm 50.000-60.000 đồng/kg...

Ông Nguyễn Tấn Quang - một thương lái thu mua trái cây ở Cái Bè, tỉnh Tiền Giang - cho biết những tháng gần đây, phía Trung Quốc "ăn hàng" trái cây Việt Nam khá mạnh. Trước đây, thương lái chỉ gom trái cây mang lên các chợ đầu mối ở TP HCM tiêu thụ thì nay chủ yếu thu mua trái cây giao cho các mối lái lớn đóng thùng vận chuyển bằng xe tải đưa ra Bắc, sau đó chuyển sang Trung Quốc tiêu thụ. Cũng theo ông Quang, mùa vụ trái cây năm nay không được thuận lợi, sản lượng giảm đáng kể so với năm ngoái nên giá thu mua từ nhà vườn có tăng vài chục phần trăm. Trong đó, mặt hàng chôm chôm, thanh long, măng cụt, nhãn được phía bạn hàng Trung Quốc đặt mua nhiều nhất.

Do trái cây nội giá cao nên nhiều xe đẩy tại TP HCM thay vì bán mận, vải, chôm chôm, thanh long… đã chuyển sang táo, lê nhập khẩu do dễ bán vì rẻ nên lời nhiều hơn. Tại khu vực chợ Hòa Bình (quận 5), các loại táo Mỹ, lê Hàn Quốc giá chỉ 40.000 đồng/kg. Mức giá này khiến nhiều người tiêu dùng nghi ngờ là trái cây Trung Quốc. Tuy nhiên, theo các doanh nghiệp chuyên nhập khẩu trái cây, vào nhiều thời điểm, giá trái cây nhập từ Mỹ, Pháp, Hàn Quốc, Nam Phi quá nhiều nên họ buộc phải hạ giá sâu để đẩy hàng, tránh phải đổ bỏ. Vì vậy, mức giá trên là bình thường, không rẻ.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng giá trị nhập khẩu rau quả 5 tháng đầu năm 2019 lên tới 878 triệu USD, tăng 46% so cùng kỳ năm 2018. Trong đó, riêng mặt hàng quả (trái cây) chiếm 655 triệu USD, tăng 48,7%. Nguồn cung rau quả lớn nhất của Việt Nam là Thái Lan (46,5% thị phần), thứ 2 là Trung Quốc (19,6%), tiếp đó là Mỹ, Úc, Myanmar, Campuchia…

Ở chiều ngược lại, 5 tháng đầu năm 2019, giá trị xuất khẩu ngành hàng này cũng tăng 10,3% so với cùng kỳ năm 2018, đạt 1,83 tỉ USD.

Hụt từ chợ đầu mối

Ông Nguyễn Bình Phương, Phó Phòng Kinh doanh tiếp thị - Công ty Quản lý và Kinh doanh chợ đầu mối nông sản Thủ Đức, cho biết giá các mặt hàng trái cây tăng cao một phần do sản lượng giảm mạnh, như ngày 7-6 dù rơi đúng vào mùng 5 tháng 5 âm lịch (Tết Đoan ngọ) nhưng lượng hàng về chợ cũng chỉ 2.460 tấn, giảm gần một nửa so cùng kỳ năm ngoái. Giảm mạnh nhất là vải thiều, mỗi đêm từ 400-450 tấn, bằng một nửa cùng kỳ năm 2018 do vùng trồng phía Bắc mất mùa nên giá vải bán sỉ tại chợ cũng rất cao, lên đến 55.000-60.000 đồng/kg. "Trái cây năm nay không "vào mùa" như mọi năm. Các loại trái cây đặc trưng mùa hè như: chôm chôm, măng cụt, bòn bon, mít… về chợ chưa tới 50% mọi năm. Còn bưởi, nhãn, xoài, dưa hấu, dưa lưới… vẫn ổn định nhưng do tổng lượng trái cây về chợ giảm nên giá cũng đứng ở mức cao, không bị rớt khi vào vụ như mọi năm. Thương nhân tại chợ cho biết do thương lái thu gom mạnh các loại chôm chôm, măng cụt, mít… đem ra các tỉnh phía Bắc khá nhiều làm cho hàng về chợ đầu mối không dồi dào như trước" - ông Phương lý giải.

Ông Nguyễn Hoàng Phong, Trưởng Phòng Kinh doanh Công ty TNHH Quản lý và Kinh doanh chợ đầu mối nông sản thực phẩm Hóc Môn (TP HCM), cũng cho hay lượng trái cây về chợ đang giảm mạnh so với các năm. "Mọi năm vào mùa, vải thiều về chợ 90 tấn/ngày thì nay chỉ còn 60 tấn/ngày. Giá vải rất cao, thời điểm này bán sỉ tại chợ lên đến 1 triệu đồng/thùng (19-20 kg), cao gần gấp 2 năm ngoái. Tương tự, thông thường chôm chôm thời điểm này đã về rộ, mỗi ngày khoảng 7-8 xe nhưng nay chỉ lèo tèo vài chiếc. Nhìn chung, năm nay hầu hết trái cây có giá cao do mất mùa, chỉ trừ xoài do hàng về nhiều nên rớt giá" - ông Phong cho hay.

15 ngày nữa, thanh long dồi dào trở lại

Ông Trần Ngọc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận, lý giải nguyên nhân thanh long ở mức cao (tại vườn 30.000 đồng/kg loại ruột trắng, 40.000 đồng/kg loại ruột đỏ) là do hàng thiếu trầm trọng, hụt đến 60%-70% sản lượng. "Thanh long đầu mùa còn ít trái và năm ngoái thanh long chong đèn giá rẻ nên năm nay nông dân giảm. Xuất khẩu sang Trung Quốc vẫn bình thường, không có đột biến. Khoảng 15 ngày nữa, nguồn cung thanh long sẽ dồi dào trở lại" - ông Hiệp dự báo.

Ng.Ánh