Thịt heo, xúc xích… ngoại đổ bộ quán bình dân Sài Gòn

Đang có sự cạnh tranh gay gắt giữa thịt nội với thịt ngoại và phần thua nghiêng về phía người chăn nuôi trong nước.

Thịt heo Canada nhập khẩu vào Việt Nam đang tăng mạnh. Theo số liệu từ cơ quan chức năng, riêng trong năm ngoái, lượng thịt heo từ nước này vào Việt Nam tăng đến 230% so với năm trước đó.

Như vậy sau thịt bò Mỹ, bò Úc, thịt trâu Ấn Độ, thịt heo Brazil, xúc xích Pháp…, nay đến lượt thịt heo Canada dồn dập tấn công vào thị trường Việt Nam.

Thịt ngoại chất đầy

Hiện nay tại hệ thống siêu thị như Lotte Mart, Metro… thịt ngoại chất đầy ở các tủ đông. Trên mạng cũng tràn ngập các trang web quảng cáo bán thịt ngoại. Giá bán thịt ngoại khá đa dạng, như heo ba rọi Ba Lan giá 54.900 đồng/kg, khoanh giò heo 49.000 đồng/kg. Ba rọi Canada 75.000 đồng/kg, xương ống 15.000-18.000 đồng/kg.

Nhiều khách hàng cho biết họ thường mua thịt ngoại nhưng cũng có người không thích sử dụng loại thịt đông lạnh này. Chị Lê Ngọc Mai, nhà ở quận Bình Thạnh, TP.HCM đang đứng tại quầy thịt nhập khẩu Siêu thị Metro nhận xét hiện nay thịt ngoại bán rất nhiều nhưng thỉnh thoảng mới mua vì không biết chất lượng ra sao. “Hơn nữa, gia đình tôi thích sử dụng thịt tươi sống hơn là hàng đông lạnh” - chị Mai giải thích.

Đánh giá về việc thịt heo Canada nói riêng và thịt nhập ngoại nói chung đang tràn vào Việt Nam, ông Văn Đức Mười, Tổng Giám đốc Công ty Vissan, lý giải nguyên nhân là do giá thành chăn nuôi sản phẩm động vật của Việt Nam cao hơn mặt bằng chung của thế giới 25%-30%.

“Thế nên thịt nhập khẩu dù đã cộng thêm 15% thuế (chưa tính đến giảm thuế theo lộ trình của các hiệp định thương mại tự do) vẫn còn thấp. Điều này đe dọa ngành chăn nuôi trong nước khi giá cao, chất lượng không đồng đều và không truy xuất được nguồn gốc” - ông Mười nói.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ Âu Thanh Long bổ sung thêm: “Thịt gà nhập từ lâu đã chiếm thị phần đáng kể tại Việt Nam, hiện thịt gà nội chiếm 55%, gà nhập chiếm 45%. Còn thịt heo ngoại bắt đầu xuất hiện trên thị trường từ năm ngoái với giá cạnh tranh và hiện nay đang gia tăng ấn tượng về số lượng. Đang có sự cạnh tranh gay gắt giữa thịt nội với thịt ngoại về chất lượng, giá bán mà phần thua nghiêng về phía người chăn nuôi trong nước”.

Thói quen tiêu dùng hàng đông lạnh là mối lo thật sự cho ngành chăn nuôi trong nước. Trong ảnh: Khách hàng đang mua thịt heo tại một cửa hàng. Ảnh: TÚ UYÊN

Nước ngoài chớp thời cơ tốt

Trước sự đổ bộ của thịt ngoại, nhiều công ty cho rằng thói quen tiêu dùng thịt tươi sống, nóng là lợi thế của sản phẩm trong nước.

Tuy nhiên, ông Trần Hữu Hiệp, ủy viên chuyên trách kinh tế thuộc Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ, phản biện: “Trên thực tế ngày càng có nhiều suất ăn công nghiệp, quán ăn dùng thịt đông lạnh nhập khẩu với số lượng lớn. Chưa kể có nhiều gia đình bắt đầu có thói quen đi siêu thị mua hàng một lần để cất trong tủ lạnh dùng cho nhiều ngày. Và các mặt hàng thịt đông lạnh nhập khẩu đang khai thác, đón đầu khá tốt xu hướng này”.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ Âu Thanh Long cũng nêu thực tế hiện nay ở các bếp ăn tập thể, quán cơm bình dân hay quán thức ăn nhanh, thịt đông lạnh đang được tiêu thụ với số lượng lớn nhất và tương đối ổn định. “Thực tế cho thấy ở những nơi này, người ăn không phải là người quyết định mua, bởi chủ quán đặt hàng chủ yếu căn cứ trên giá mua rẻ hay mắc và hiệu quả kinh tế. Nắm bắt được điều này, các nhà phân phối thịt đông lạnh đã đáp ứng khá tốt và nhanh”.

Ông Long dẫn chứng trước đây khi mới cung cấp thịt ngoại đông lạnh cho các bếp ăn tập thể, quán cơm bình dân, quán nhậu…, những công ty nước ngoài thường đóng trong thùng loại 30 kg/thùng. Điều này làm khó cho các bếp ăn nhỏ hay quán ăn bình dân, do rã đông xong là phải nấu hết ngay, để lại có thể sẽ hư hỏng. Nhưng hiện nay các công ty nước ngoài đã chuyển sang đóng gói chỉ 5 kg/thùng, từ đó tạo thuận lợi cho nơi mua.

Muốn được cạnh tranh công bằng

Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ cho rằng trong giai đoạn hiện nay, một số vấn đề khó khăn đã được các công ty trong nước có tiềm lực mạnh về tài chính, kinh nghiệm giải quyết.

Chẳng hạn các đơn vị này đã đầu tư công nghệ hiện đại, áp dụng mô hình sản xuất an toàn, nhập khẩu con giống năng suất cao, cải tạo đàn… để kéo giảm giá thành. Nhưng có những vấn đề thuộc về vĩ mô, thuộc trách nhiệm của các bộ, ngành cần phải được giải quyết cùng lúc.

“Chẳng hạn phí và lệ phí còn cao; các công ty đầu tư nước ngoài có hiện tượng liên kết giá, thao túng thị trường thức ăn chăn nuôi; các đơn vị phân phối thuốc, vaccine kiếm lợi nhuận “khủng” do độc quyền phân phối sản phẩm… Những vấn đề bất cập này khiến giá bán những sản phẩm trên tại Việt Nam cao hơn 25%-50% so với sản phẩm cùng loại tại nước sở tại hay các nước như Malaysia, Indonesia, Thái Lan” - ông Long nhấn mạnh.

Ông Long cũng chỉ ra rằng Việt Nam cho nhập thịt ngoại “tự do” trong khi lại không có hàng rào kỹ thuật chặt chẽ để kiểm soát chất lượng sản phẩm như các nước Malaysia, Indonesia, Thái Lan đang làm. Đơn cử đối với gà, thị trường Mỹ thường chỉ ăn ức chứ ít dùng thịt đùi, cánh gà. Từ đó dẫn đến sản phẩm này dư thừa, giá rẻ và họ bán thoải mái sang Việt Nam. Trong khi thị trường Việt Nam lại không thích ăn ức nên dư thừa, giá rẻ và muốn bán qua Mỹ nhưng bị nước này dựng hàng rào kỹ thuật nên không vào được. Chính điều này làm khó các doanh nghiệp Việt.

“Nếu chúng ta giải quyết được những bất cập trên, cộng với việc doanh nghiệp Việt có cơ hội cạnh tranh sòng phẳng với công ty ngoại thì ngành chăn nuôi có thể trụ được và có cơ hội xuất khẩu thịt” - ông Long nhận định.