Sau 2 tháng giải cứu, người nuôi lợn vẫn “thở ôxy”

Thịt lợn hơi mất giá, hàng nghìn con lợn được các tổ chức, cá nhân thu mua trợ giá, nhiều bộ ngành vào cuộc, thậm chí có tin hàng triệu con lợn sẽ được xuất khẩu sang Trung Quốc… Tuy nhiên, sau gần tròn 2 tháng chung tay “giải cứu”, người nuôi lợn vẫn chưa thoát khỏi cảnh thua lỗ.

Khắp nơi “giải cứu”

Cho đến những ngày qua, cuộc “giải cứu” đàn lợn cho người chăn nuôi vẫn diễn ra ở nhiều địa phương. Hưởng ứng lời kêu gọi của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam về ứng cứu người chăn nuôi lợn, Hội Nông dân TP Hà Nội đã tích cực kết nối các hộ chăn nuôi với người tiêu dùng bằng việc mở điểm bán thịt lợn. Theo đó, người chăn nuôi trực tiếp mổ lợn và được Hội Nông dân thành phố giới thiệu, bán trực tiếp cho người tiêu dùng với giá bán bình quân thịt lợn đã pha là 60.000 đồng/kg.

Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam cũng vừa triển khai chương trình “Hỗ trợ hộ chăn nuôi, trợ giá người tiêu dùng”. Điểm đáng chú ý là hoạt động bán thịt lợn với chỉ một giá 39.000 đồng/kg, mức giá rẻ chưa từng thấy nhằm giải cứu thịt lợn hơi vẫn đang nằm dưới mức có lãi.

Người dân Nghệ An tự mổ lợn, đem đi tiêu thụ. Ảnh: H.Phương

Thực tế, người chăn nuôi bán lợn cho thương lái với giá giao động từ 21.000- 24.0000 đồng/kg thịt lợn hơi, nhưng Ban tổ chức chương trình "Hỗ trợ hộ chăn nuôi, trợ giá người tiêu dùng" đã mua cho người nông dân thấp nhất là từ 26.000-30.000 đồng/kg. Mặt khác, thịt lợn đến tay người tiêu dùng được bán đồng giá 39.000 đồng/kg. Nếu mua 1/4 con, người mua sẽ được ưu đãi với giá chỉ 37.000 đồng/kg. Theo Ban tổ chức chương trình "Hỗ trợ hộ chăn nuôi, trợ giá người tiêu dùng", thịt lợn được cung ứng từ các trang trại có quy trình sản xuất khép kín, đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm tại một số trang trại thuộc huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định.

Hoạt động của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam cũng được triển khai tại tỉnh Cần Thơ. Theo đó, Hội đã phối hợp với Công ty TNHH DSF và Trung tâm Dịch vụ việc làm của tỉnh Cần Thơ hỗ trợ người chăn nuôi lợn tiêu thụ sản phẩm đang tồn đọng với mức giá phù hợp, khuyến khích tiếp tục tái đàn. Tại đây, thịt lợn được bán với giá từ 35.000 - 42.000 đồng/kg tùy loại. Nếu mua từ 3 – 10 kg thì giá bán là 39.000 đồng; từ 10 kg giá sẽ 37.000 đồng và 20 kg trở lên sẽ được bán với giá 35.000 đồng.

Phong trào “giải cứu” lợn cho người chăn nuôi còn được nhiều người hưởng ứng bằng nhiều cách khác nhau. Ở huyện Nghĩa Đàn (tỉnh Nghệ An), nhiều gia đình tổ chức mua nguyên con lợn giết mổ chia thịt, chế biến các món ăn hoặc để làm thực phẩm dự trữ ăn dần. Nhiều tổ chức, cơ quan, đoàn thể cũng đã vào cuộc để “giải cứu” đàn lợn cho người chăn nuôi bằng cách tăng cường mua thịt. Thế nhưng, tất cả những hoạt động đó chỉ là giải pháp tạm thời, không cứu được sự thua lỗ nặng nề của ngành chăn nuôi.

“Số lượng không đáng bao nhiêu”

Sau nhiều cuộc giải cứu, người nuôi lợn vẫn phải chịu lỗ.

Cuối tháng 4, đầu tháng 5/2017, trong khi các chủ trại bị thương lái ép giá với mức 18-19.000 đồng/kg, việc giúp bán được lợn hơi với giá 25.000 đồng/kg khiến người chăn nuôi tưởng như trút được gánh nặng. Tuy nhiên, những chương trình trên chỉ như “muối bỏ biển”, sau 2 tháng được “giải cứu”, giá lợn hơi vẫn thấp và người nuôi vẫn lỗ lớn.

Theo thông tin mới nhất từ Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) thì nguồn cung quá lớn, sức tiêu thụ chậm khiến giá lợn hơi ở nhiều địa phương không những không đẩy cao lên được mà còn sụt giảm. Tại nhiều huyện ở tỉnh Nam Định, giá lợn hơi giảm khoảng 2.000 đồng/kg, từ 25.000 đồng/kg xuống mức 23.000 đồng/kg. Tại tỉnh Trà Vinh, giá lợn hơi cũng giảm 1.000 đồng/kg, còn 22.000 đồng/kg…

Tại tỉnh Đồng Nai, tình hình cũng không sáng sủa hơn, ông Nguyễn Kim Đoán - Phó Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi tỉnh này đăng đàn cho hay: “Giải cứu” lợn chỉ mới dừng lại ở việc tiêu thụ. Hồi đầu, khi người nông dân đang bị “sốc” vì hàng nghìn con lợn đến kỳ xuất chuồng bị “đóng băng”, bị thương lái ép giá ở mức 18.000 - 19.000 đồng/kg, nên khi được “giải cứu” với giá 25.000 đồng/kg, người dân rất phấn khởi. Tuy nhiên, số lượng lợn được giải cứu không nhiều. Nhiều hộ có quy mô hàng nghìn con, nhưng cũng chỉ đăng ký bán được cho các tổ chức mua hỗ trợ một vài trăm con. Do đó, “giải cứu” lợn mới dừng lại ở việc tác động để các thương lái không có lý do ép giá để hưởng lợi, chứ thực ra số lượng được giải cứu không đáng bao nhiêu. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, khoảng 70% chủ trại chăn nuôi quy mô đàn dưới 50 lợn nái và 500 lợn thịt đã phá sản, 30% còn lại vẫn đang phải “thở ôxy”.

Ngay từ đầu năm nay, Bộ NN&PTNT đã cảnh báo các địa phương không tăng quy mô đàn lợn, thay đổi cơ cấu giống, phương thức chăn nuôi để nâng cao năng suất, chất lượng và kiểm soát tốt thị trường. Tuy nhiên, việc người dân ồ ạt đầu tư xây chuồng trại tăng đàn lợn vẫn diễn ra. Hệ quả tất yếu là thừa lợn thịt. Không chỉ khủng hoảng giá lợn lần này mà quá khứ đã có nhiều loại nông sản đột ngột rớt giá. Sau mỗi cuộc giải cứu những sản phẩm nông nghiệp, nhược điểm chung của ngành này là việc phát triển “quá nóng” tạo nên sự mất cân đối cung cầu.