Nông dân lại mất vốn vì dưa hấu!

Chưa có năm nào các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên dưa hấu lại được mùa như năm nay. Thế nhưng, nếu như giá dưa đầu mùa “ở trên trời thì ở giữa mùa giá dưa lại rớt xuống đất”, nông dân phải bán tháo còn thương lái thì lỗ te tua.

Theo các tư thương mua bán dưa hấu, trước ngày 20.3, giá dưa hắc mỹ nhân giá từ 10.000 – 12.000 đồng/kg, dưa tròn màu đen (hồng lương) 8.000 đồng/kg, và dưa rằn tròn là 6.000 đồng/kg. Vậy mà bước qua ngày 20.3, giá mỗi loại giảm đi một nửa, khiến cả nông dân, người buôn bán tái mặt. Vì giá lên xuống quá nhanh khiến nhiều thương lái bỏ tiền cọc, nông dân theo đó bỏ dưa chín rục ngoài đồng, bán tháo cũng không có người mua.

Bà Phạm Thị Thanh (63 tuổi) ở xã Bình An, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi), than: “Tui có gần 10 tấn dưa hồng lương (dưa tròn màu đen), bán cách đây mười ngày, giá chỉ 2.000 đồng/kg, chịu lỗ không biết lấy gì bù vô. Làm dưa này phải 3.000 đồng/kg trở lên mới đủ vốn”. Ông Đỗ Văn Nguyên (45 tuổi) nói buồn: “Năm nay trúng dưa lắm, gần 3 tấn/sào nhưng giá bèo quá, không ai vui”.

Chưa có năm nào các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên dưa hấu lại được mùa như năm nay. Ảnh chụp tại cánh đồng dưa hấu ở Gò Chè, xã Bình Trung, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi.

Theo ông Hồ Minh Sơn, phó trưởng phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Bình Sơn, toàn huyện năm nay trồng gần 350ha, tăng 50ha so với cùng kỳ năm trước. Vào đầu vụ, bà con nông dân và tư thương được cả mùa lẫn giá nhưng vào chính vụ thì giá dưa hạ nhanh, khiến không chỉ nông dân mà cả tư thương cũng “chết”.

Ông Phạm Vũ, người mua bán dưa ở tỉnh Quảng Ngãi, cho biết vào đầu mùa có vài người kiếm ăn được, nhưng sau đó có người lỗ 3 tỉ đồng, còn số bị rớt vốn từ 300 – 500 triệu đồng thì rất đông. Năm nay, các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên có diện tích dưa trồng nhiều hơn năm 2012, nhưng hầu hết đều tập trung xuất sang Trung Quốc.

Ông Nguyễn Thuận, một thương lái chuyên bán dưa sang Trung Quốc, cho biết thời điểm này tại cửa khẩu Tân Thanh mỗi ngày có hàng trăm xe dưa nằm chờ. Cứ cách 1m có một xe dưa, kéo dài hàng chục kílômét. Có ngày, một xe chở dưa chỉ nhích được 100m. “Trung Quốc mua thất thường lắm. Có xe dưa họ bỏ hết một nửa, xem như lỗ trên trăm triệu đồng. Có xe dưa bán hoài không được, thúi quá chảy nước ròng ròng, phải tìm bãi đổ rồi chạy về, chịu lỗ trên 200 triệu đồng. Có điều, không bán cho Trung Quốc thì không biết bán cho ai”, ông Thuận nói.

Cũng theo những người đi buôn dưa, việc thương lái Trung Quốc mua dưa thất thường một phần do chính chúng ta gây ra. Khi dưa có giá cao, bà con chạy xả nước vào cho dưa nặng thêm, nhưng làm như vậy là dưa bị đen ruột và chậm chín. Qua biên giới, phía Trung Quốc biết lỗi này là ngay lập tức họ trừ trọng lượng và hạ giá sâu. Bên cạnh đó, do diện tích dưa quá lớn, đầu ra nhìn chung chỉ có một cửa nên khi lượng dưa tập trung ở cửa khẩu quá nhiều, phía thương lái Trung Quốc cũng theo đó mà ép giá.

Theo ông Dương Văn Tô, giám đốc sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi, vì giá dưa thất thường nên không năm nào tỉnh khuyến khích việc trồng dưa. Tuy nhiên, với giá dưa chỉ cần 6.000 đồng/kg thì không có chăn nuôi hay trồng cây nào có lời bằng nên năm nào nông dân cũng “đánh bạc” với dưa hấu.