Người nuôi tôm “khắc khoải” trước biến đổi khí hậu và giá cả

Gần 81.500 ha tôm nuôi ở ĐBSCL bị thiệt hại do biến đổi khí hậu (BĐKH). Đồng thời, giá cả thất thường đã khiến cho hàng nghìn nông dân trong vùng rơi vào cảnh “khắc khoải”.

Nông dân kiểm tra tôm nuôi. Ảnh: Hòa Hội

Gần 81.500 ha tôm nuôi bị thiệt do nắng nóng

Trong hội nghị giao ban nuôi tôm nước lợ trong điều kiện hạn và xâm nhập mặn ở vùng ĐBSCL do Bộ NN&PTNT tổ chức ngày 19/5 tại Bạc Liêu. Tổng cục Thủy sản cho biết, tính đến 17/5 ở ĐBSCL có 8 tỉnh bị thiệt hại với 81.413 ha tôm nuôi. 

Trong đó, địa phương có diện tích thiệt hại nhiều nhất là Cà Mau với 52.467 ha, tiếp đến là Kiên Giang 13.776 ha và Bạc Liêu 12.322 ha. Thiệt hại hầu hết rơi vào mô hình lúa-tôm, nuôi quảng canh hoặc quảng canh cải tiến. Nguyên nhân dẫn đến tôm chết không chỉ do thời tiết nắng nóng mà còn do độ mặn tăng cao, có nơi thậm chí tăng lên đến 70‰.

Ông Dương Văn Mãi (ấp Chợ, xã Hiệp Mỹ Tây (Cầu Ngang, Trà Vinh) thả nuôi 600.000 con tôm thẻ chân trắng trên diện tích 1,5 ha, cho biết tôm nuôi được 60 ngày thì bị nhiễm đốm trắng, đường ruột chết nên phải bán tháo ngay tại thời điểm giá thấp nên bị lỗ hơn 90 triệu đồng.

Theo Trưởng phòng NN&PTNT huyện Cầu Ngang Dương Văn Đởm, mặc dù đang vào chính vụ thả tôm năm 2016 nhưng do thời tiết quá nắng, nông dân trên địa bàn huyện mới thả nuôi được 26% kế hoạch. Đến nay, trên địa bàn huyện đã có 24 triệu con tôm sú bị chết (chiếm gần 20% tổng số giống thả nuôi), tôm thẻ chân trắng là 94 triệu con (chiếm 22% tổng giống thả nuôi). Theo ông Đởm, phần lớn tôm nuôi bị thiệt hại ở giai đoạn 60 ngày tuổi nên người nuôi bị thua lỗ nặng.

Tình hình nuôi tôm ở tỉnh Sóc Trăng cũng không khá hơn. Ông Nguyễn Văn Thi ở ấp Xẻo Su, xã Lai Hòa, thị xã Vĩnh Châu là người có thâm niên trên 10 năm trong nghề. Nhà ông Thi có 12 ao nuôi tôm với diện tích hơn 2 ha. Năm 2013, thả 2 vụ tôm thẻ gần 5 triệu con giống, trừ hết chi phí lời được 420 triệu đồng. Nhưng 3 năm nay liên tục bị lỗ vốn. “Không hiểu nguyên nhân vì sao tôm cứ vào khoảng 40 – 45 ngày thì bị chết trắng. Hiện tại, gia đình tôi đang phơi ao, chưa dám lấy nước vô thả lại vì sợ nó lại chết như mấy lần trước thì khổ lắm” ông Thi nói.

Chị Hứa Thị Hoa ở ấp Điền Giữa, xã Vĩnh Tân, cùng thị xã Vĩnh Châu thì chán nản, nói: “Ban đầu tôi mướn xe ủi ngăn làm 2 ao, mua quạt, motour, giảm tốc chi phí hết cũng gần 15 triệu đồng. Lấy nước vô xử lý xong đến lúc thả giống xuống ao vợ chồng tôi rất hớn hở vì chọn được đàn tôm khỏe mạnh. 

Tôm nuôi được khoảng 40 ngày thì có hiện tượng tôm bỏ ăn và chết hàng loạt, không kịp kéo. Sau đó, chồng tôi đem con tôm chết lại cửa hàng nhờ kỹ sư tìm nguyên nhân. Sau khi xem, kỹ sư cho biết tôm của tôi bị bệnh gan tụy. Vậy là, thiệt hại hết mấy chục triệu, giờ muốn thả lại cũng không có vốn đầu tư”.

Nông dân đang tạt thuốc cho tôm ở Sóc Trăng

Nông dân “tự bơi”

Ông Nguyễn Văn Tặng ở xã Thạnh Hòa Sơn (Cầu Ngang, Trà Vinh) có 5 ha nuôi tôm đã gắn bó với nghề hơn chục năm. “Năm rồi thua lỗ gần 300 triệu đồng do giá cả giảm liên tục. Bây giờ làm ăn khó khăn lắm. Hơn 5 năm trước giá ổn định, thời tiết thuận lợi nuôi còn có ăn nhưng giờ nuôi khó trong khi đến mùa thu hoạch nông dân phải chạy tìm thương lái để bán. Chưa kể, khi mình chuẩn bị bán thương lái ép giá”, ông Tặng than thở. Ông cho biết, từ đầu năm đến nay nắng nóng kéo dài không dám thả nhiều, chỉ mới thả cầm chừng một vài ao được hơn tháng.

Cùng huyện Cầu Ngang, ông Phạm Minh Thiện ở xã Mỹ Long Nam có 8 ao, mỗi ao rộng 0,3 ha nuôi gần 15 năm nay. Ông cho biết, hiện tại thả 1,6 triệu con tôm thẻ chân trắng giống được gần 2 tháng. “Hiện nay giá đang cao, nông dân có lãi nhưng không biết đến lúc thu hoạch sẽ như thế nào”, ông Thiện lo lắng.

Ở xã Cù lao Hòa Minh (Châu Thành, Trà Vinh) người dân chủ yếu nuôi sinh thái 1 vụ lúa, 1 vụ tôm nên có khá hơn. Ông Nguyễn Văn Khoa có 0,5 ha mặt nước thả nuôi 120.000 con tôm thẻ chân trắng. Sau 6 tháng nuôi, ông thu hoạch 1,3 tấn bán với giá 94.000 đồng/kg, trừ chi phí lời trên 120 triệu đồng. Ông cho biết, sử dụng lúa làm ra rồi nghiền nhuyễn nấu làm thức ăn nên không phải tốn chi phí.