Lên Tây Bắc thưởng thức đặc sản dưa chuột "khủng" của người Mông
Đến với các tỉnh Tây Bắc vào đầu tháng 6 này, dọc các tuyến Quốc lộ, tỉnh lộ bạn sẽ bắt gặp cảnh bà con đồng bào dân tộc Mông bày bán dưa mèo tại các lán tạm ven đường. Dưa mèo được biết đến là thực phẩm sạch, ngon, ăn giòn, vị ngọt mát nên được nhiều người ưa chuộng.
Dưa mèo được người Mông gieo hạt, trồng xen canh cùng lúa nương, cây bò tự do trên mặt đất, trên các mỏm đá chứ không cần phải làm giàn cho leo như dưa chuột. Hạt thường được gieo vào tháng 3, 4 hàng năm; đến tháng 6, 7 bắt đầu cho thu quả, đầu tháng 8 hết mùa.
"Hái dưa để bán cũng là cả nghệ thuật. Quả dưa được hái khéo léo bởi bàn tay thoăn thoắt của người phụ nữ Mông đặt nhẹ nhàng vào chiếc gùi địu trên lưng, tránh việc va đập mạnh làm dưa bị bầm dập. Quả dưa đem bán cuống phải còn tươi mới được khách hàng ưa chuộng" - Chị Vừ Thị Sua, bản Hua Ty (xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La) chia sẻ bí quyết hái và chọn dưa.
Chị Và Thị Đích, bản Huổi Aí (xã Mường É, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La), vui vẻ nói: "Giá dưa thường dao động từ 5.000- 10.000 đồng/kg, tùy từng loại; ngày nào đông khách, mỗi người chúng tôi cũng kiếm được từ 200.000 - 300.000 đồng; ngày ít khách, cũng được 150.000- 200.000 đồng".
Dưa mèo trồng rất dễ, không cần phải bón phân, phun thuốc, tưới nước cây vẫn cho năng suất cao. Giống dưa này có vỏ trơn bóng, màu xanh sáng. Quả dưa mèo loại to và già có kích thước "khủng", có thể dài 25-35 phân, nặng từ 2 đến 3 cân.
Chị Lầu Thị Chá, dân bản Hoa Sa (xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên), cho biết: "Khi sinh ra tôi đã được ăn loại dưa này rồi. Ông bà kể lại rằng, ngày xưa cuộc sống khó khăn quá không có gì ăn nên giống dưa này được trồng để ăn cùng cơm khi đi làm nương rẫy và ăn vào những lúc mùa hè nóng nực. Cứ như vậy, hết đời này qua đời khác giống được lưu giữ đến tận bây giờ. Mấy năm trở lại đây, vào lúc nông nhàn bà con đã biết đem dưa đi bán ở chợ, bán cho khách du lịch để tăng thêm thu nhập".
Anh Nguyễn Sỹ Thoại - khách du lịch đến từ xã An Mỹ (huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) cho biết: "Lúc đầu nhìn bề ngoài, thấy trọng lượng quả dưa khủng quá nên tôi cứ nghĩ là do được phun thuốc kích thích nên không dám ăn. Sau khi được biết đây là dưa mèo, rất sạch, chỉ có ở những xã vùng cao của các tỉnh miền núi phía Bắc, được trồng ở độ cao nghìn mét trở lên so với mực nước biển. Cảm nhận của tôi khi ăn dưa này rất ngon, vị ngọt mát và giòn. Ăn một lần nhớ cả đời luôn".