Hàng triệu người bị "hớ" khi mua xăng, dầu?

Đại diện Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra thực tế, những điểm không đồng bộ giữa văn bản điều hành giữa các bộ, ngành quản lý với Nghị định của Chính phủ đã làm giảm nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước của các doanh nghiệp.

Chỉ ra điều này tại hội thảo Quản lý thuế và vai trò của Kiểm toán Nhà nước ngày 9/5, ông Nguyễn Anh Tuấn, Kiểm toán trưởng Kiểm toán Nhà nước chuyên ngành VI lấy ví dụ với mặt hằng xăng dầu.

Theo ông, theo quy định của Nghị định 100/2016/NĐ-CP, thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ được tính dựa trên giá do cơ sở sản xuất, cơ sở nhập khẩu (đầu mối) bán ra. Tuy nhiên mức thuế tiêu thụ đặc biệt xăng dầu cơ cấu trong giá cơ sở do Bộ Công thương tính toán và ban hành từng kỳ cụ thể kể từ ngày 19/8/2016 lại được xác định theo giá bán lẻ.

Vấn đề trên dẫn đến thực trạng người tiêu dùng đóng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng theo giá bán lẻ khi mua xăng của các đại lý, thương nhân phân phối nhưng thực tế thuế TTĐB chỉ được đóng vào ngân sách nhà nước theo giá bán buôn.

Hàng triệu người bị "hớ" khi mua xăng, dầu? - 1

Người tiêu dùng đóng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng theo giá bán lẻ nhưng thuế TTĐB chỉ được đóng vào ngân sách nhà nước theo giá bán buôn.

Theo ông Tuấn, phần thuế tiêu thụ đặc biệt chênh lệch giữa 2 phương pháp tính (tương ứng với chênh lệch giá bán buôn và giá bán lẻ) chưa được nộp vào ngân sách nhà nước.

Về thuế nhập khẩu trong cơ cấu điều hành giá xăng dầu, đại diện Kiểm toán Nhà nước chỉ ra, giá xăng dầu được quản lý điều hành thông qua giá cơ sở do Liên Bộ (Bộ Tài chính, Bộ Công thương) công bố. Căn cứ trên giá cơ sở, các thương nhân đầu mối sẽ quyết định giá bán lẻ xăng dầu của mình. Trong quá trình này, thuế suất thuế nhập khẩu là một yếu tố cấu thành trong công thức tính giá cơ sở của Liên Bộ.

Tuy nhiên, qua kiểm toán các yếu tố cấu thành giá thực tế tại các đầu mối xăng dầu, cơ quan chức năng đã nhận thấy, thuế suất thuế nhập khẩu thực tế tại các doanh nghiệp đầu mối thấp hơn thuế suất trong công thức tính giá cơ sở của Liên Bộ (đặc biệt đối với dầu DO có C/O form D và xăng có C/O form KV được hưởng ưu đãi thuế suất theo hiệp định thương mại hàng hóa).

Đây là nhân tố tác động chính làm giá cơ sở thực tế tại đơn vị thấp hơn giá cơ sở do liên Bộ (Bộ Tài chính, Bộ Công thương) điều hành. Điều này tạo nên một khoản thặng dư cho các đơn vị đầu mối kinh doanh xăng dầu. Chỉ trong giai đoạn 2015-2016, khoản thặng dư từ chênh lệch thuế nhập khẩu khác nhau này có giá trị là 4.809 tỷ đồng.