Đột nhập làng bánh kẹo siêu rẻ giữa Hà Nội

Có người gọi xã La Phù là “Kinh đô bánh kẹo miền Bắc”, vì ở đây cái gì cũng có, từ bia Hà Nội, Sài Gòn, Huda, nước ngọt Coca, Sting, Rồng Đỏ đến đủ loại bánh kẹo với bao bì khá bắt mắt. Chị Thủy, đại lý bánh kẹo, nói: “Năm nay, bánh kẹo Trung Quốc không về nhiều, bây giờ 100% bán hàng nội, giá cũng rất rẻ”. Vừa nói, chị Thủy vừa giới thiệu mặt hàng kẹo “Gôm cá, gôm lợn”, kẹo màu với giá 290 ngàn đồng/thùng (10 túi), mỗi túi 1 kg; rẻ hơn nữa là kẹo gôm dừa 260 ngàn đồng/thùng; siêu rẻ là các loại kẹo bán theo cân. Hầu hết các sản phẩm kẹo đều được sản xuất tại các cơ sở trong xã như: Đức Hạnh, Thái Dương, Minh Lộc...

Có mặt tại một cửa hàng thực phẩm trẻ em, PV phát hiện một số loại ô mai, chuối khô, mít sấy... không có bao bì, chỉ được bọc bằng ni lông trong. Khi hỏi giá của các sản phẩm bim bim cho trẻ em, PV không khỏi giật mình khi biết giá cho cả cây (khoảng 500 gói) là 303 ngàn đồng, tương đương 600 đồng/gói. Trên bao bì ghi cơ sở sản xuất loại bim bim này nằm tại xã Song Phương, huyện Hoài Đức. Một số sản phẩm bim bim giá rẻ khác ở cửa hàng lại có trụ sở nơi sản xuất tại Đồng Tháp, Vũng Tàu... Với giá siêu rẻ như vậy, bao gồm cả chi phí bao bì, nhân công, vật liệu..., không biết loại thực phẩm này có đảm bảo an toàn?

Hàng nhái, kém chất lượng vẫn còn

So với kẹo, bim bim, thị trường bánh ngọt ở đây đa dạng và sôi động hơn, các loại bánh đều được đầu tư hộp giấy, bao bì cẩn thận. Không thiếu những nhãn hiệu “nhái” các sản phẩm quen thuộc như: Choco.Pei, Choco Pai, Perfecf. Theo người bán hàng ở đại lý Phương Dung, nhiều người vốn sính ngoại, sản phẩm cứ chữ Tây là thích. Anh này cho biết, hàng “nhái” ở xã đã ít đi bởi bị quản lý thị trường “sờ gáy”, chưa kể lượng tiêu thụ giảm do dân phát hiện ra các loại bánh “nhái” nên chủ yếu chỉ bán được ở vùng núi. Thay vào đó là hàng loạt sản phẩm có tên quốc tế như: Daning, Goldoes, Delicious... hoặc mẫu mã toàn tiếng Hàn, tiếng Nhật trông không khác gì bánh nhập khẩu. Rất khó để nhìn thấy dòng chữ nhỏ bằng tiếng Việt đề tên cơ sở sản xuất ở phía sau hộp. 

Dò hỏi mặt hàng Tết, PV được chị Thủy giới thiệu đến đại lý hạt hướng dương lớn nhất xã. Đại lý này nằm ở một ngõ nhỏ đầu xã, từ xa có thể nghe thấy tiếng rào rào của máy rang. Đây là một đầu mối giao hạt hướng dương cho chợ Hà Đông, Đồng Xuân... Gọi là đại lý nhưng khung cảnh ở đây khá đơn sơ, một chiếc máy rang hạt tự hành, hướng dương rang xong chất thành đống để phân loại dưới nền gạch. Thành phẩm được chia thành 2 loại: Loại đen dài giá 37 ngàn đồng/kg, loại dọc dưa giá 32 ngàn đồng/kg (rẻ hơn ở các chợ đầu mối từ 3 đến 10 ngàn đồng/kg). Thấy người mua thắc mắc về vệ sinh, chủ cửa hàng phẩy tay: “Làm cả trăm năm nay như thế rồi, có ai bị làm sao đâu. Lo hão”.

Vẫn đảm bảo vệ sinh thực phẩm?

“Không chỉ có hạt hướng dương, cả bánh, kẹo đôi khi cũng phải để dưới đất để làm, bởi khu vực chế biến nhỏ, không đủ cho lượng hàng sản xuất đợt Tết”, ông Tô Sơn Hồng, Đội Quản lý thị trường số 24, khẳng định. Theo ông Hồng, qua kiểm tra, giám định hàng chục sản phẩm tại đây, tất cả đều đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP). Tuy nhiên, cũng có một số vi phạm, chủ yếu là chưa đăng ký tập huấn vệ sinh ATTP, chưa khám bệnh định kỳ cho công nhân, vi phạm về nhãn hàng...

Trao đổi với PV, Phó Chủ tịch UBND xã La Phù, ông Dư Quốc Bảo, cho biết, bánh kẹo ở xã lợi thế về nhân công, mặt bằng..., chủ yếu sản xuất cho người lao động, thu nhập trung bình, nên giá thành rẻ nhất nhì khu vực miền Bắc. Ông Bảo nói: “Nếu không có làng nghề sản xuất bánh kẹo giá rẻ thì với bánh ngoại, kẹo Tây với giá cắt cổ, bao nhiêu người đủ tiền được ăn bánh?”. Tuy nhiên, khi được hỏi về chất lượng của những loại bim bim có giá 600 đồng được sản xuất tại các tỉnh, thành khác, lãnh đạo xã La Phù nói rằng, đó không phải trách nhiệm của địa phương, trách nhiệm quản lý chất lượng những sản phẩm này thuộc về công ty và địa phương nơi sản xuất mặt hàng.

Đoàn liên ngành của xã đã nhiều lần kiểm tra các đại lý bán mặt hàng này, nhưng tất cả đều xuất trình được hợp đồng mua bán.