Doanh nghiệp “bắt tay” ép giá thanh long

Mấy ngày gần đây, những người nông dân trồng thanh long ở Bình Thuận đang rất bức xúc trước việc các doanh nghiệp có “âm mưu” bắt tay nhau để ép giá thu mua thanh long, hòng kiếm lời trên lưng người nông dân.

Trước đó, 1 tin nhắn của Phó Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận chỉ đạo doanh nghiệp (DN) giá mua thanh long đã bị lọt ra ngoài.

“Ép giá nông dân để đối phó với Trung Quốc”

Ông Bùi Đăng Hưng- Chủ tịch Hiệp hội xác nhận với phóng viên: Ngày 14.11, ông Trần Ngọc Hiệp - Phó Chủ tịch Hiệp hội có nhắn tin cho các DN thành viên: “Các anh chị chú ý tình hình mua bán quá khó khăn. Chúng ta không có máy in tiền nên phải đoàn kết thống nhất “mua có bạn bán có phường”.

Giá hàng đẹp nhất là 10.700 đồng thôi. Nếu mua chưa được thì nghỉ vài ngày sẽ mua được, không khéo sẽ lỗ hết tiền. Đề nghị anh chị em thực hiện nghiêm mới hạ giá và kiếm lời được”. Tin nhắn trên bị tung ra đúng trong bối cảnh thanh long Bình Thuận mấy tháng gần đây giá bán thấp, nông dân thua lỗ nhiều.

Và phải chăng, giá thấp là do chính các DN thuộc hiệp hội “bắt tay” áp đặt giá? Chị Nguyễn Thị Tư - nông dân ở huyện Hàm Thuận Bắc cho biết, thời điểm này năm ngoái, giá thanh long đạt tới 15.000 - 16.000 đồng/kg. Nhưng mấy tháng nay chỉ 9.000 - 10.000 đồng/kg. “Mặc dù, chúng tôi đã nhiều lần đòi phải thu mua với giá cao hơn, nhưng cũng vẫn bị thương lái, DN ép giá xuống” - chị Tư nói.

Ngay khi “tin nhắn chỉ đạo giá” lộ ra, chiều 24.12, hiệp hội đã có cuộc họp với đại diện Sở NNPTNT, Sở Công Thương Bình Thuận để làm rõ. Ông Hưng lý giải: “Sở dĩ có tin nhắn chỉ đạo giá cả đó là do ông Hiệp được hiệp hội đề cử làm Chi hội trưởng Chi hội Thương gia, là chi hội tập hợp gần 30 DN xuất khẩu thanh long trên địa bàn vừa được thành lập ngày 10.11.2012”.

Theo ông Hưng, từ giữa năm 2012 đến nay, thị trường xuất khẩu thanh long gặp khó khăn. Đặc biệt, Trung Quốc (TQ) - thị trường chính của thanh long Bình Thuận bị “dội hàng” do các nước tẩy chay trái cây TQ. Chính vì thế, thương lái TQ đã ép giá DN chúng ta, chỉ thu mua có 12.000 đồng/kg tại cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn.

Thu hoạch thanh long ở Bình Thuận.

Bán với mức giá này, DN bị lỗ 3.000 đồng/kg (giá mua của nông dân là 10.000 đồng/kg cộng với chi phí sơ chế, đóng gói, vận chuyển lên cửa khẩu đã thành 15.000 đồng/kg – PV). Hiện hàng ngày thanh long xuất khẩu tiểu ngạch qua TQ đạt khoảng 1.800 – 1.900 tấn, tính ra các DN chịu lỗ 5,4 tỷ đồng. Ông Hưng cho biết, nhiều tháng nay gần như 100% DN xuất khẩu thanh long đều bị lỗ, nhiều DN sắp phá sản.

Chưa hiểu nhau?

Ông Phạm Hữu Thủ- Trưởng phòng Trồng trọt (Sở NNPTNT Bình Thuận) cho rằng: “Trong thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, tình hình buôn bán thanh long của các DN đang hoạt động theo kiểu tự phát, chụp giật, mạnh ai nấy làm, làm mất đi uy tín của trái thanh long Bình Thuận. Trên tinh thần đó, lãnh đạo tỉnh và Sở NNPTNT rất ủng hộ việc thành lập Chi hội Thương gia để các DN liên kết nhau, tạo thế đối trọng với thương gia TQ, giữ vững giá thị trường.

Tuy nhiên, ông Thủ cũng khẳng định: “Qua sự việc trên, cũng phản ánh sự liên kết, gắn bó giữa DN và nông dân rất lỏng lẻo, 2 bên chưa thông hiểu nhau”. Về tin nhắn của ông Hiệp, ông Thủ nói: “Đứng ở góc độ của người nông dân, nếu đọc tin nhắn đó thì đúng là rất bức xúc, nhưng với góc độ các DN với nhau thì… bình thường”.

Một đại diện Sở Công Thương Bình Thuận cho rằng: “Nếu chúng ta không có những biện pháp hạ giá thành (giảm giá thu mua của nông dân - PV), chúng ta sẽ còn bị “dội hàng” ở thị trường TQ”.