Dân thành thị "lùng sục" mỡ lợn sạch vì sợ... bệnh

Gần đây nhiều người dân có xu hướng chuyển sang dùng mỡ lợn sau khi “cập nhật” thông tin “ăn dầu ăn có hại hơn mỡ lợn”. Không những thế, nhiều người còn rỉ tai nhau các loại dầu thực vật khi ở nhiệt độ cao còn giải phóng ra nhiều loại hóa chất độc hại, có thể gây ung thư, bệnh tim và thậm chí là mất trí nhớ... Nắm bắt xu hướng người tiêu dùng, nhiều người chuyển sang chuyên bán mỡ lợn sạch với giá khá đắt đỏ.

Mỡ “ngang ngửa” thịt

Một thời gian dài trước đây, người dân “tẩy chay” ăn mỡ lợn vì sợ mắc các bệnh về huyết áp, béo phì cộng thêm tình trạng chăn nuôi không đảm bảo quy trình, thịt lợn chứa nhiều hóa chất, lợn chết, ôi thiu... Nhưng thời gian gần đây, các bà nội trợ lại chuyển hướng quay trở về món thực phẩm được xem là xa xỉ của thời bao cấp. Không chỉ mua mỡ lợn về dùng thay thế dầu ăn thực vật, nhiều người còn đặt mua cả tóp mỡ để chế biến với thực phẩm.

Nhiều gia đình chuyển hướng sang mua mỡ lợn sạch về thay thế dầu ăn (Ảnh Ng.G).

Theo tìm hiểu của PV, “bắt sóng” nhu cầu của người dân, hiện nay trên trạng xuất hiện nhiều người chuyên kinh doanh mỡ lợn sạch, mỡ lợn được bán đắt như tôm tươi. Trao đổi với PV, chị Thu Chinh – một tiểu thương chuyên cung cấp thịt lợn sạch, lợn trang trại ở Hồng Mai (Hà Nội) cho biết, người dân Hà Nội đang chuyển sang dùng mỡ lợn thay thế dầu thực vật, thậm chí nhiều gia đình còn chuyên đặt hàng tóp mỡ về để xào nấu với rau, quả, củ. Giá mỡ lợn sạch của quầy chị Chinh dao động từ 120-140 nghìn đồng/kg, tóp mỡ có giá 150 nghìn đồng/kg, đắt gần gấp đôi so với thịt lợn thường. Chị Chinh cho hay, người tiêu dùng thường chọn mua mỡ khẩu (phần mỡ mông, vai) được lọc riêng ra chứ không mua mỡ lá.

Cũng theo tìm hiểu của PV, giá mỡ lợn sạch có nơi rao bán rẻ hơn khoảng 90 - 100 đồng/kg nhưng phải đặt trước mới có hàng. Chia sẻ với PV, chị Mai Vân (Láng Hạ, Hà Nội) bày tỏ: “Nhà mình chuyển sang dùng mỡ lợn được gần nửa năm rồi. Tình cờ, một lần mình đọc được một nghiên cứu nước ngoài cho rằng dầu ăn thực vật còn nguy hại hơn mỡ lợn khiến mình khá bất ngờ. Lâu nay, mình vẫn nghĩ dầu thực vật tốt cho sức khỏe lại hạn chế được béo phì nhưng đó chỉ là cách nghĩ sai lầm. Chế biến thực phẩm với dầu ăn có hại hơn mỡ lợn gấp nhiều lần. Thậm chí, không ăn mỡ lợn còn ảnh hưởng đến thần kinh và mắt... Sau đó, mình chuyển hẳn sang dùng mỡ lợn để đảm bảo sức khỏe cho gia đình”.

Cũng theo chia sẻ của chị Vân, gia đình chị thường đặt mua thịt lợn của một trang trại chuyên nuôi lợn không dùng cám tăng trọng ở Hòa Bình. Hàng tuần, gia đình chị đặt mua thịt lợn sạch về ăn, còn phần mỡ đem rán để sử dụng chế biến các món ăn thông thường. Theo bật mí của chị Vân, mỡ lợn sạch có giá đắt ngang ngửa với thịt lợn mán 140 nghìn đồng/kg. Không chỉ riêng gia đình chị Mai Vân “nói không” với dầu ăn thực vật mà hiện nay rất nhiều người đã chuyển hẳn sang dùng mỡ lợn. Tuy nhiên, việc chọn được thịt lợn sạch lại không hề dễ dàng gì.

Chị Kim Dung (Thái Hà, Hà Nội) thì đưa ra ý kiến, gia đình chị chuyển sang ăn mỡ lợn từ hơn một tháng nay. Tuy nhiên, vì sợ thịt lợn mua ở chợ không đảm bảo nên chị đặt mua hàng qua mạng, đặc biệt là những trang bán hàng online có uy tín. Chị Dung cho biết: “Tôi có người quen làm ở viện dinh dưỡng, chị ấy tư vấn ăn mỡ lợn có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, tôi cũng không biết phân biệt thế nào là lợn sạch hay lợn bẩn. Khi mua, tôi thường chọn theo kinh nghiệm mà các bà nội trợ rỉ tai nhau đó là miếng thịt có lớp mỡ dày từ 1,5- 2 cm (nghe nói lớp mỡ dưới da càng mỏng, lỏng lẻo thì có chất cấm-PV), phần mỡ và nạc không tách nhau rõ rệt. Thế nhưng, cũng không ít lần tôi phải đổ bỏ vì mỡ có mùi hôi”.

Cần dùng hài hòa mỡ động vật và dầu thực vật

Trước xu hướng người dân bỏ hẳn dầu thực vật chuyển sang mỡ lợn và những nghi vấn dầu ăn có hại sức khỏe, tham vấn các chuyên gia dinh dưỡng, họ đều cho rằng, cần sử dụng hài hòa cả dầu thực vật và mỡ động vật, nếu không sẽ gây nguy hại đến sức khỏe.

Trao đổi với PV báo ĐS&PL, BS.Lê Thị Hải, Giám đốc trung tâm Tư vấn dinh dưỡng (viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho hay, mỡ động vật tốt cho sức khỏe đã được các tài liệu khoa học chứng minh cụ thể. Việc cùng sử dụng dầu thực vật và mỡ động vật trong khẩu phần ăn sẽ rất tốt cho sức khỏe. Dầu ăn và mỡ động vật đều có ưu, nhược điểm khác nhau. Tùy thuộc từng lứa tuổi, từng giai đoạn mà có cách kết hợp cho hợp lý.

Theo BS. Hải, nếu người tiêu dùng chỉ dùng dầu ăn thực vật mà không dùng mỡ động vật là một quyết định sai lầm. “Thói quen này không tốt. Người lớn ngoài 50 tuổi trở lên bị rối loạn chuyển hóa chất béo như tăng cholesterol thì mới phải kiêng ăn mỡ. Còn trẻ em càng cần phải ăn mỡ. Trẻ dưới 1 tuổi phải ăn 70% mỡ trong khẩu phần ăn. Đối với người trưởng thành, khi nào bị cholesterol máu thì mới phải kiêng ăn mỡ chứ bình thường vẫn có thể dùng.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc người dân thành thị nhiều năm ròng đều nói không với mỡ động vật là do họ hiểu sai lệch và vận dụng vào chế độ ăn không đúng cách. Dầu chỉ nên dùng để trộn salad hoặc nấu những món ăn không cần nhiệt độ cao. Còn nếu chiên, rán ở nhiệt độ cao thì dầu ăn lại có nhiều tác hại. Bởi dầu ở nhiệt độ cao chuyển hóa thành chất transfat, oxy hóa rất độc hại gây nhiều bệnh, ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe. Trong khi đó, mỡ động vật xào rán ở nhiệt độ cao ít bị biến đổi chất độc hại như dầu ăn.

Trao đổi với PV báo ĐS&PL, PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh- viện Công nghệ Sinh học và Công nghệ thực phẩm cho biết, dầu ăn khi chiên rán ở nhiệt độ cao sẽ gây ra biến đổi chất. Vì thế, người dân khi chiên rán nên dùng mỡ động vật. Bởi mỡ động vật là chất béo chứa hợp chất axit béo không no, ít biến đổi thì sẽ ít tạo thành các chất gây ung thư hơn so với dầu ăn.

Theo PGS.Thịnh, không riêng gì mỡ động vật mà đối với dầu thực vật, nếu ăn nhiều cũng gây nguy cơ béo phì. Nếu không ăn mỡ động vật có thể gây thiếu cholesterol, trong nhiều trường hợp có thể làm thành mạch máu bị mủn, vỡ, gây tai biến, đột quỵ. Chính vì thế, tùy vào món ăn mà có cách sử dụng mỡ động vật hoặc dầu ăn cho hài hòa.