Cho bưởi diễn sống chung với chè, tưởng “gàn dở” mà thu tiền "khủng"
Ngoài trồng chè, người dân xã Yên Bài (Ba Vì - Hà Nội) trồng xen canh thêm cây bưởi diễn, mỗi năm cho thu nhập khủng từ thứ quả tưởng chừng chỉ hợp với thổ nhưỡng ở khu vực Diễn thuộc các quận Nam và Bắc Từ Liêm.
Là người đầu tiên mang giống bưởi diễn về thâm canh trên những đồi chè của gia đình, anh Nguyễn Thành Nghĩa (xã Yên Bài - Ba Vì - Hà Nội) bị nhiều người chế giễu. Tuy nhiên, chỉ năm năm sau, khi những cây bưởi diễn bắt đầu đơm hoa, kết trái, mọi người mới có cái nhìn thiện cảm hơn về việc làm của anh. “Tôi mang hơn 100 gốc bưởi diễn, về trồng xen canh với những luống chè, chỉ sau 5 năm bưởi cho thu hoạch. Mỗi cây cho khoảng 70 quả, bán ra thị trường bình quân 50.000/quả” - anh Nghĩa cho biết.
Sau năm đầu thu hoạch, bưởi cho trái ngon, ngọt không kém bưởi trồng ở Diễn, nên anh quyết định mở rộng thêm diện tích. “Gần 10 ha chè của gia đình, tôi phủ thêm bưởi lên. Vừa kết hợp thâm canh chè, vừa có thêm thu nhập từ bưởi” - anh Nghĩa cho biết.
Bưởi Diễn được trồng xen canh với cây chè trên đất đồi Ba Vì
Mô hình xen canh bưởi trên những đồi chè của anh Nghĩa được người dân trong xã học tập nhân rộng. Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn xã Yên Bài có tới 200 ha bưởi được trồng xen canh với cây chè. “Ngoài thu hoạch chè, bưởi trở thành nguồn thu nhập chính của gia đình tôi. Mỗi năm, trừ tất cả các chi phí cũng mang về khoảng 300 triệu đồng” - ông Đỗ Văn Nhuận cho biết.
Theo ông Nhuận, bưởi Diễn khi đem lên trồng tại các đồi chè ở Ba Vì khá hợp thổ nhưỡng, cây sinh trưởng nhanh, ít bị sâu bệnh và đặc biệt vẫn giữ nguyên được vị đặc trưng của giống bưởi Diễn gốc. “Bưởi phần lớn không phải sử dụng bất cứ một loại thuốc bảo vệ thực vật nào. Bởi khi xử lý thuốc cho chè những ký sinh đã bị tiêu diệt hết nên khó lòng có thể xâm hại được bưởi” - anh Nhuận nói.
Với diện tích hơn 500 gốc bưởi đang ở thời điểm sai nhất, mỗi năm, gia đình ông Nhuận xuất ra thị trường hàng vài nghìn quả bưởi Diễn. “Mỗi năm chỉ một vụ, nhưng thu nhập từ những gốc bưởi lớn hơn nhiều so với cây chè. Trong vụ bưởi năm ngoái, 500 gốc bưởi nhà tôi cho khoảng hơn 3000 quả. Thương lái đến đặt mua cả cây luôn chứ không phải vất vả mang đi bán.” - ông Nhuận chia sẻ.
Song song với những luống chè là những gốc bưởi sai trĩu quả
Theo anh Nghĩa, bình quân mỗi hecta chè trồng chè, các hộ gia đình trồng xen canh thêm bưởi diễn, mỗi năm cũng cho thu nhập không dưới 300 triệu đồng từ bưởi.
Chị Nguyễn Tú Anh, một trong những thương lái thu mua bưởi Diễn trên đất Ba Vì cho biết, mỗi năm cứ khoảng đầu tháng 10 là chị đã vào các vườn bưởi ở đây để xem và đặt mua. “Mình mua cả vườn, về phân loại quả và đổ đi các đầu mối khác. Bưởi ở đây vẫn cho trái đẹp, vị ngọt sắc, giòn không kém bưởi trồng trên đất Diễn” - chị Tú Anh chia sẻ.
Cũng theo chị Tú Anh, năm ít cũng như năm nhiều, vào đầu vụ bưởi gia đình chị bao giờ cũng chuẩn bị sẵn cả tỷ bạc để vào các vườn ở đây đặt mua. “Chỉ chậm chân một chút là các thương lái khác vào đặt trước mất. Mình cũng sẽ mất mối với các đầu phân phối ở các tỉnh” - chị Tú Anh chia sẻ.
Lãnh đạo xã Yên Bài cho biết, hiện trong toàn xã có khoảng 300 ha trồng chè, trong đó có khoảng 200ha được người dân mang giống bưởi Diễn về trồng xen canh với cây chè. “Bưởi về trồng trên đất này khá hợp, cho quả ngon, giòn. Tuy nhiên các hộ gia đình đang làm một cách tự phát, chúng tôi đã có định hướng, khuyến khích bà con mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng sản phẩm đồng thời phối hợp với các đơn vị liên quan để từng bước xây dựng thương hiệu bưởi Diễn ở xã” - vị cán bộ xã này cho biết.
Dưới đây là một số hình ảnh mà phóng viên ghi nhận tại các vườn bưởi diễn ở đây:
Để giữ cho những cành bưởi trĩu quả không bị gẫy, người dân phải sử dụng những thanh sắt để nâng, đỡ cành.
“Mỗi gốc bưởi, hàng năm cho thu hoạch khoảng 80 -120 quả” - ông Nhuận cho biết.
Vôi bột là thuốc bảo vệ an toàn, hữu hiệu nhất mà người dân trồng bưởi ở đây sử dụng cho sản phẩm của mình.
Theo ghi nhận, hiện nay giá bình quân cho 1 quả bưởi tại vườn mà các thương lái đặt là 50.000 đồng/ quả.
Ngoài chè, người nông dân ở đây đang đi lên từ giống bưởi trồng xen canh này.
Loại quả này hiện cũng có bán ở Việt Nam với cái tên khác hoàn toàn không liên quan.