Cá tầm nhập lậu “làm mưa làm gió”

Giá bán rất rẻ, chỉ bằng 2/3 giá cá tầm nuôi trong nước, cá tầm nhập lậu từ Trung Quốc hiện đang “làm mưa làm gió” thị trường trong nước, gây khó khăn cho doanh nghiệp nuôi trồng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh, ảnh hưởng sức khỏe của người tiêu dùng.

80-90% là cá tầm Trung Quốc

Hiện nay, cá tầm được tiêu thụ phổ biến tại hầu khắp các chợ dân sinh, nhà hàng trên địa bàn cả nước, đặt biệt tại một số thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh… Người tiêu dùng rất dễ dàng mua được cá tầm nhập lậu tại chợ Thành Công, chợ Nghĩa Tân, cửa hàng chuyên bán hải sản trên phố Thể Giao… Tại các điểm kinh doanh trên khi được hỏi người bán đều trả lời, đó là cá tầm Sa Pa, Tam Đảo…

Một chủ bán cá tầm lớn tại chợ Thành Công khẳng định, cá được chị lấy tại Sa Pa. Giá cá tầm được chị bán với mức 180.000 đồng/kg. Tương tự, tại chợ Nghĩa Tân, giá cá tầm cũng được bán dao động từ 160.000-180.000 đồng/kg, tùy trọng lượng. Nhiều người bán cho hay, xu hướng tiêu dùng cá tầm của người dân ngày càng tăng.

Không những được bày bán phổ biến ở hầu khắp các chợ, cá tầm còn trở thành món ăn chính trong thực đơn của nhiều nhà hàng lớn, nhỏ trên địa bàn Hà Nội. Song, tại đây cá tầm được bán với giá rất cao, từ 500.000-700.000 đồng/kg. Lý giải về giá trên, nhân viên của một nhà hàng trên phố Nguyễn Gia  Thiều cho rằng, do cá tầm ngoài chợ phần lớn là hàng nhập từ Trung Quốc, còn cá tầm ở đây được nuôi trong nước, chất lượng cá ngon hơn, đảm bảo hơn. Tuy nhiên, những người nuôi cá tầm trong nước đều khẳng định, thị trường cá tầm ở Hà Nội chiếm đến 80-90% là cá tầm Trung Quốc.

Một tiểu thương tại chợ Thành Công (Hà Nội) cho biết, cá tầm Trung Quốc thường ngắn và béo còn cá tầm Việt Nam dài và thon

Cá tầm từ Trung Quốc nhập về Việt Nam theo hai đường, tiểu ngạch và nhập lậu qua các tỉnh có cửa khẩu thông thương như Tân Thanh, Hữu Nghị, Đồng Đăng (Lạng Sơn); Hoành Mô, Bắc Phong Sinh, Móng Cái (Quảng Ninh); Lào Cai (tỉnh Lào Cai); Tà Lùng (Cao Bằng)... Giá cá tầm Trung Quốc khi về đến biên giới Việt Nam vào khoảng 130.000-150.000 đồng/kg, bằng một nửa hoặc 2/3 so với giá bán trong nước.

Cá “ngoại” hại cá “nội”

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Khải, Giám đốc Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Cá tầm Việt Nam - Bắc Giang bức xúc: “Tôi tham gia vào lĩnh vực nuôi cá tầm từ năm 2005 đến nay nhưng không thể phát triển mô hình ra rộng hơn được vì gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là sự cạnh tranh với cá tầm nhập lậu giá rẻ từ bên kia biên giới”. Theo ông Khải, hiện công ty đang nuôi cá tầm thương phẩm tại Hữu Lũng- Lạng Sơn nhưng quy mô nhỏ, chỉ cung cấp trên địa bàn và tỉnh Bắc Giang.

Cá tầm Trung Quốc có giá rẻ theo lý giải là do, Trung Quốc tự sinh sản được giống trong khi Việt Nam phải nhập khẩu từ Nga, và đặc biệt, giá thức ăn rẻ hơn nhiều lần. Bởi vậy, doanh nghiệp nuôi cá tầm trong nước đều khó cạnh tranh được về mặt giá thành. “Chúng tôi cũng đã có nhiều văn bản, đơn từ kiến nghị gửi các cơ quan chức năng nhưng không có gì biến chuyển. Doanh nghiệp cũng chỉ biết trông chờ sự vào cuộc của cơ quan chức năng chứ không thì khốn đốn lắm”, ông Khải chia sẻ. Theo đó, cá tầm hiện được công ty ông Khải và một số công ty trong nước bán ra với giá bán buôn là 210.000-220.000 đồng/kg, bán lẻ là 250.000-300.000 đồng/kg. So sánh với giá cá tầm Trung Quốc, giá bán tại các chợ là 160.000-180.000 đồng/kg thì dễ hiểu, vì sao cá tầm trong nước rất khó phát triển.

“Nếu cơ quan chức năng không vào cuộc thì ngành nuôi cá tầm Việt Nam sẽ khó phát triển. Chúng tôi cần sự cạnh tranh công bằng, cá phải được nhập khẩu theo đường chính ngạch, vừa kiểm soát được dịch bệnh, vừa đảm bảo tiêu chí an toàn cho người tiêu dùng mà Nhà nước cũng không thất thu”, ông Khải đề xuất. Cũng theo ông Khải, vấn đề là các cơ quan chức năng có vào cuộc hay không, còn việc buôn lậu cá tầm không khó xử phạt, ngăn chặn!