Xà Quyền Việt Nam: “Môn võ có nguy cơ thất truyền vì…quá lợi hại”
(Tin thể thao, tin võ thuật) Xà Quyền của Việt Nam là môn võ độc đáo. Tuy nhiên, bài quyền này đứng trước nguy cơ thất truyền vì sự khắt khe trong việc chọn lựa truyền nhân, cũng như phương pháp luyện tập đặc biệt.
Võ sư Hà Trọng Ngự (môn phái Võ Ta - Tây Sơn Bình Định) biểu diễn bài Thảo Xà Quyền
Xà Quyền Việt Nam lợi hại ra sao?
So với Xà Quyền của các nước trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc, Xà Quyền của Việt Nam đã phát triển từ rất sớm khắp mọi miền đất nước. Ở miền Bắc, đặc biệt là vùng núi phía Bắc, có rất nhiều võ sư có những bài Xà Quyền độc đáo.
Từng môn phái võ Việt Nam có sự biến hóa riêng về Xà Quyền
Ở miền Trung, Bình Định là cái nôi sản sinh ra rất nhiều bài võ cùng các cao thủ Xà Quyền trứ danh. Khu vực miền Nam và miền Tây Nam Bộ cũng có nhiều võ sư để lại tiếng tăm với những bài võ gồm những chiêu thức Xà Quyền ác hiểm, đã từng gây “sốt” trên các võ đài.
Không chỉ ở quyền pháp, hình tượng rắn cũng được đưa vào các bài binh khí, đòn thế hiểm hóc và một số tuyệt kỹ võ chiến đấu của dân tộc. Khác với những bài quyền khác thường được mang ra trình diễn, các võ sư ít khi phô diễn chiêu thức về Xà Quyền.
Xà Quyền ít được đem ra biểu diễn, là đòn thế quyết định trong các trận tỉ thí
Chỉ khi nào ở thế hiểm nghèo trong các trận chiến, cao thủ mới tung ra một đòn Xà Quyền cực kỳ hiểm ác, mang yếu tố quyết định hạ gục kẻ địch trong khoảnh khắc. Mỗi môn phái lại có biến hóa riêng về quyền pháp này nên rất khó đoán biết để tránh né khi đối địch.
Phương pháp tập luyện độc đáo cùng quy định khắt khe của Xà Quyền
Cũng vì quá lợi hại và ác hiểm nên các môn phái rất khắt khe trong việc truyền dạy Xà Quyền. Đệ tử được truyền Xà Quyền không chỉ phải ở môn phái nhiều năm mà còn phải thuần thục các bộ quyền thuật chính như Long Quyền, Hổ Quyền, Hầu Quyền…thì mới học đến Xà Quyền.
Những quy định khắt khe trong việc chọn truyền nhân cho Xà Quyền khiến môn võ này dần bị mai một
Chưa kể một số môn phái còn không truyền Xà Quyền cho người khác họ, dưới số tuổi quy định, thiếu đạo đức, hay chỉ truyền từ chưởng môn đời trước cho chưởng môn đời sau. Điều đáng nói, Xà Quyền ở Việt Nam còn có phương pháp tập luyện rất đặc biệt, có phần khắc nghiệt.
Theo lời kể của các võ sư lớn tuổi tại Bình Định, đệ tử sau khi được chưởng môn lựa chọn truyền cho Xà Quyền sẽ phải cởi trần, di chuyển lắt léo qua những dây kẽm gai được đan chằng chịt, ngang dọc, chỉ hơi mất tập trung là sẽ bị trầy xước, chảy máu. Có đệ tử phải tập di chuyển giữa các vòng dây mây đầy gai, trong khi chưởng môn sẽ dùng roi đánh tới. Nếu di chuyển nhanh mà không khéo sẽ bị gai mây cào, còn di chuyển chậm thì bị ăn roi.
Các đệ tự được truyền dạy Xà Quyền thường phải có thời gian học võ tại môn phái lâu năm và đã thuần thục nhiều bộ quyền pháp khác
Bài khổ luyện này sẽ giúp tăng tính tập trung đến mức cao độ, vừa có được bộ pháp lắt léo, uyển chuyển của loài rắn, vừa đạt tốc độ cao trong phòng thủ lẫn tấn công. Bộ pháp của Xà Quyền còn mang nhiều bí quyết rất độc đáo như các đồ hình “Bát Quái Pháp”, hay “Tấn Pháp”…
Khó khăn của Xà Quyền còn ở chỗ phải luyện tâm. Người luyện đòi hỏi tâm phải tĩnh, phải sáng, không nóng giận, không vội vàng. Ngoài ra, người học Xà Quyền còn phải nắm vững 108 huyệt đạo, trong đó phải biết cặn kẽ 36 tử huyệt để tránh gây sát thương cho đối phương.
Bảo vệ Xà Quyền khỏi thất truyền
Tuy nhiên, cũng vì mỗi môn phái có sự biến hóa riêng nên Xà Quyền tại Việt Nam không dễ in thành sách. Bên cạnh đó, phương pháp tập luyện phức tạp, có nhiều khó khăn, đòi hỏi cao ở đệ tử nên càng ngày Xà Quyền tại Việt Nam càng đứng trước nguy cơ bị thất truyền. Nhiều võ sư chưa kịp dạy hết tinh hoa của quyền pháp cho đệ tử thì đã qua đời.
Chị Hà Thị Yến Oanh, Chủ tịch Liên đoàn võ cổ truyền TP.HCM
Hiện tại, các môn phái có bài Xà Quyền, hay bài binh khí về Xà hoàn chỉnh tại Việt Nam còn rất ít, hầu hết chỉ là những bài võ có 1 vài động tác liên quan đến Xà.
Chị Hà Thị Yến Oanh, Chủ tịch Liên đoàn võ cổ truyền TP.HCM nhận xét: “Xà Quyền có xà hình và xà khí. Xà hình có sức mạnh cương nhu, xà khí uyển chuyển, dẻo dai, tốt cho khí phổi. Xà Quyền của các môn phái ở Việt Nam có đặc thù riêng với nhiều đặc sắc”.
“Tuy nhiên, do những khắt khe trong việc lựa chọn đệ tử truyền dạy, những yêu cầu cao, hay người tập thiếu kiên nhẫn, Xà Quyền trong kho tàng võ thuật Việt Nam bị mai một, cũng như mất đi khá nhiều”, chị Oanh chia sẻ.
Các môn phái đang cố gắng giúp cho Xà Quyền không bị mai mốt và thất truyền
Hiện tại nhằm tránh cho việc Xà Quyền bị mai một thêm hay thất truyền, Liên đoàn võ cổ truyền TP.HCM đã đưa thêm phần thi dành cho các bài võ đặc trưng của môn phái trong các giải đấu võ thuật quốc gia song song với các bài võ quy định từ trước.
Bên cạnh đó, Liên đoàn cũng ra sức vận động các môn phái giới thiệu về bài Xà Quyền đặc trưng của bản môn ở các Liên đoàn võ thuật trong nước và quốc tế.
(Tin thể thao, tin võ thuật) Tay đấm cao 2m03 quyết định giải nghệ sau trận thua liên tiếp trước Usyk.
Nguồn: [Link nguồn]
-31/01/2025 23:52 PM (GMT+7)