Hậu mùa giải F1 2012: Những thân phận long đong

F1 luôn gợi đến hình ảnh của một môn thể thao xa hoa, hay những khoản thu kếch xù. Tuy vậy, điều đó không có nghĩa là tất cả những gì thuộc về F1 đều hào nhoáng và tốt đẹp. Chỉ ngay sau khi mùa giải 2012 vừa kết thúc, đã xuất hiện nhiều thân phận long đong trong thế giới tốc độ. Đội HRT không đủ tài chính để hoạt động, trong khi một nửa số tay đua mùa 2012 chưa có việc làm.

2013: vắng bóng HRT

Một tuần trước, FIA, Liên đoàn ô tô thế giới, đưa ra thời hạn chót để các đội đua đảm bảo tình hình tài chính và đăng ký tranh tài trong mùa giải 2013. Mười một trong số 12 đội đua của mùa giải 2012 đã đảm bảo được yêu cầu của FIA, trừ HRT. Đội đua non trẻ của Tây Ban Nha đã rơi vào tình cảnh khó khăn thời gian dài vừa qua, và không thể tìm ra hướng giải quyết tốt nhất.

Cách nay chưa lâu, khi tập đoàn Thesan Capital vừa đầu tư vào HRT, người ta đã nuôi mộng biến đội đua có trụ sở ở thủ đô Madrid thành “Ferrari của Tây Ban Nha”. Nghĩa là HRT manh nha xây dựng một bản kế hoạch dài hơi, với công nghệ riêng của mình để có thể cạnh tranh sòng phẳng cùng các đối thủ. Mô hình hoạt động của Ferrari cũng đã được một số chuyên gia của HRT nghiên cứu và học hỏi. Viễn cảnh mà tập đoàn Thesan Capital mở ra khiến người Madrid rất háo hức.

Thế nhưng câu chuyện không đơn giản như vậy. Để có thể được như Ferrari đòi hỏi rất nhiều thứ, trong đó tất nhiên không thể thiếu tiền bạc. Một đội đua mạnh, trước hết phải có tiềm lực tài chính hùng hậu. Red Bull thống trị thế giới những năm qua là nhờ khoản đầu tư khổng lồ từ tập đoàn nước uống tăng lực của nước Áo. Red Bull đầu tư mạnh đến mức hai đại gia Ferrari và McLaren cũng phải lép vế.

Đội HRT không thể tiếp tục tranh tài do không đáp ứng được các tiêu chuẩn của FIA

Thesan Capital không có tiềm lực tài chính như Red Bull. Chỉ riêng việc hoạt động của đội đua trong vòng một năm cũng đã là thách thức không nhỏ với Thesan Capital, chứ đừng nói đến những tham vọng trong tương lai. Từ một tháng nay, Thesan Capital không còn gách vác được các khoản phí hoạt động, và buộc phải rao bán cổ phần của đội đua. Hôm 30/11 là thời điểm cuối cùng để HRT tìm kiếm cho mình nhà đầu tư mới, nhưng bất thành. Hậu quả, HRT không được phép tham dự mùa giải 2012.

Như vậy, chỉ một năm rưỡi kể từ ngày Thesan Capital nhảy vào đầu tư, HRT giờ đây đứng trước lằn ranh phá sản. HRT vắng mặt trong mùa giải 2013 và ai sẽ chấp nhận bỏ tiền ra để nuôi đội đua suốt một năm chỉ để tiến hành các thử nghiệm? Thesan Capital vẫn đang kêu gọi những nhà đầu tư Tây Ban Nha với hy vọng xuất hiện một phép màu, nhưng trong bối cảnh đất nước xứ bò tót đang khủng hoảng kinh tế, điều này là rất khó. Ngay cả khi dư tiền, cũng không mấy ai chấp nhận đầu tư vào một đội đua mà đã ba năm tranh tài nhưng không giành nổi một điểm.

Mùa 2012, Narain Karthikeyan và Pedro de la Rosa, những tay đua chính của HRT, xếp hai vị trí cuối cùng trên bảng xếp hạng cá nhân (có tổng cộng 25 tay đua). Giờ đây, khi HRT trở thành khán giả, tương lai của Karthikeyan và De la Rosa cũng chẳng mấy khả quan. Ngoài ra, sự nghiệp của những tay đua thử như Ma Qinghua, Vitantonio Liuzzi cũng trở nên long đong.

Một nửa tay đua không việc làm

Nào chỉ có Karthikeyan, De la Rosa, Ma Qinghua hay Liuzzi, mà rất nhiều tay đua khác đang rơi vào hoàn cảnh long đong. Trong danh sách chính thức 11 đội đua vừa được FIA thông qua, mới chỉ một nửa đăng ký chính thức những tay lái sẽ tranh tài mùa 2013. Những đội đã hoàn tất hợp đồng với các tay đua gồm có Red Bull, Ferrari, McLaren, Mercedes và Williams. Trong khi đó, Lotus chỉ đăng ký Kimi Raikkonen vào danh sách. Điều đó cũng đồng nghĩa, một nửa số tay đua tham dự mùa 2012 giờ đây vẫn chưa tìm được việc làm ưng ý, trừ Michael Schumacher tuyên bố rời F1.

Romain Grosjean là cái tên đáng chú ý nhất trong số những người chưa có việc làm. Trong mùa giải 2012 vừa kết thúc, Grosjean giành 96 điểm và xếp thứ tám chung cuộc. Thế nhưng tay đua người Pháp đã không được Lotus ký hợp đồng mới. Grosjean có những điểm mạnh riêng trên đường F1, nhưng anh thiếu tính ổn định, không có một tâm lý vững vàng và sự điềm tĩnh như đàn anh Raikkonen. Có không ít vụ tai nạn mà Grosjean chính là nguyên nhân, khiến Lotus buộc phải cân nhắc tìm một người mới về đua cùng Kimi. Những đội khác có danh tiếng thấp hơn Lotus dù muốn cũng không dễ để đàm phán với Grosjean, vì anh đã có địa vị nhất định trong giới F1.

Những tay đua có đôi chút tiếng tăm khác như Kamui Kobayashi, Vitaly Petrov, Heikki Kovalainen hay Bruno Senna cũng vừa hết hợp đồng với các đội đua của mình và hiện đang tự do. Việc đàm phán của những người này sẽ gặp nhiều khó khăn và họ buộc phải chấp nhận khoản đãi ngộ thấp hơn để tìm kiếm việc làm. Ngoài ra, không phải ai trong số này cũng may mắn được ký hợp đồng trong tương lai. Đây vốn là thực trạng chung của thế giới F1 trong vài năm qua, khi tài chính trở thành một gánh nặng với các đội. Bức tranh F1 giờ đây gắn liền với việc các đội làm ăn thua lỗ, kể cả những kẻ lắm tiền như Ferrari và Red Bull (họ có những khoản thu khác để đầu tư vào F1; một số đội khác phải hoạt động nhờ ngân quỹ riêng của chủ sở hữu). Từ nhiều năm nay, nếu làm ăn có lãi trong F1 chỉ có FIAm với ông trùm Bernie Ecclestone có ảnh hưởng cực lớn, và ban tổ chức các đường đua (cũng như… các khách sạn quanh đường đua).

Cũng cần nhấn mạnh một điều, danh sách những tay đua thất nghiệp từ các mùa giải trước hiện rất sẵn sàng để cạnh tranh một chỗ đứng mùa 2013. Họ là những Jarno Trulli, Sebastian Buemi, Nick Heidfeld, Adrian Sutil. Đây đều không phải những tay đua kém cạnh, đặc biệt là Heidfeld, tay đua lão luyện người Đức với 13 lần đứng trên bục podium. Ở tuổi 35 và trải qua một năm không cầm lái F1, Heidfeld đang có ý định quay trở lại với môn thể thao tốc độ hấp dẫn nhất hành tinh.

Hơn ba tháng nữa mùa giải 2013 mới chính thức bắt đầu, nhưng thời gian dành cho các tay đua tìm công việc là không nhiều. Nhiều người trong số họ có lẽ nên chuẩn bị tinh thần về việc có thể bị thất nghiệp.