Quật ngã Nadal và Djokovic ở London có phải là tiền đề cho Thiem và nhà vô địch ATP Finals Medvedev bước lên đỉnh cao thế giới?
Nếu chỉ dựa vào thành tích ở ATP Finals, câu trả lời là rất khó. Vì bốn năm gần nhất, nhà vô địch của giải đấu quy tụ tám tay vợt xuất sắc nhất trong năm đã không thể thành công ở hệ thống Grand Slam trong năm tiếp theo.
Theo trình tự thời gian từ 2016 là Murray, Dimitrov, Zverev và Tsitsipas hoặc không thể vươn cao hơn, hoặc sa sút ở mùa giải tiếp theo. Thậm chí, họ không thể trỗi dậy ở nhiều mùa giải tiếp sau.
15 năm qua, người vô địch lần đầu tiên khi giải đấu chuyển tới Thượng Hải là David Nalbadian chưa từng lên ngôi ở Grand Slam.
Người vô địch trong năm đầu tiên London đăng cai (2009) là Davydenko thậm chí còn chưa vào tới một trận chung kết Grand Slam.
Nhưng ATP Finals vẫn là một giải đấu đỉnh cao. ATP Finals 2020 hấp dẫn nhất trong 5 năm qua.
Sự chuẩn bị của các tay vợt hàng đầu và khát vọng của những người như Nadal muốn có danh hiệu đầu tiên, hay Djokovic chinh phục các cột mốc kỷ lục (chỉ kém Federer một chức vô địch, 5-6) đã chứng tỏ điều đó.
Nadal đã thua Medvedev trong trận bán kết khi anh có cơ hội cầm giao bóng để kết thúc trận đấu ngay trong set 2.
Djokovic thua Thiem trước đó ít giờ đồng hồ sau khi đã dẫn 4-0 trong loạt tibreak ở set cuối.
Cũng không phải lần đầu tiên Djokovic thua Thiem, vì Thiem đã thắng trong trận bán kết Roland Garros 2019, và chỉ thua rất sít sao ở chung kết Australian Open 2020.
Còn Medvedev đã tiến rất gần tới một cuộc lội ngược dòng trước Nadal ở chung kết US Open 2019.
Mối quan hệ ATP Finals và Grand Slam liệu còn có thể được lý giải thế nào ngoài những sự khác biệt của thể thức thi đấu: Có vòng bảng, chỉ đánh 3 set tối đa; Thời điểm tổ chức vào cuối mùa; Mặt sân luôn là cứng và kể từ 2005 luôn nhanh nhất nhì trong các mặt sân cứng.
Nó cho phép những bất ngờ có thể xảy ra. Những tay vợt đã lọt vào tới giải đấu này vốn dĩ đã đạt tới một đẳng cấp nhất định đạt trạng thái phong độ tốt nhất tận dụng được những khoảnh khắc mà các huyền thoại đánh mất sự tập trung (của Djokovic), hay khai thác vào điểm yếu về lối chơi (của Nadal), và có thể là tuổi tác (của Federer ở vài mùa trước).
Vậy nên cả khi cho rằng những gì đã xảy ra bốn năm trước đủ để trở thành một lời nguyền là người vô địch ATP Finals đều sa sút ở mùa giải kế tiếp thì vẫn có thể khẳng định rằng Medvedev và Thiem có tiềm năng để chinh phục những Grand Slam sắp tới.
Khác so với Dimitrov, Zverev, Tsitsipas chưa từng vào tới chung kết Grand Slam trước khi vào tới trận cuối của ATP Finals, cả Thiem và Medvedev đã chạm tới những cột mốc đáng kể trước đó.
Tất nhiên là tiềm năng và cơ hội ở những mức độ khác nhau. Vì con đường họ đã trải qua và chứng tỏ Thiem vượt trội so với Medvedev.
M
edvedev là một thực thể của những nghịch lý. Một tay vợt trái tay mạnh hơn thuận tay. Nếu cú trái tay mở vợt gọn gàng bóng bạt thì thuận tay lại mở rộng tới gần như cực đại khi backswing và nhiều topspin.
Medvedev cao lớn (1m98), serve tốt, thích các mặt sân tốc độ nhưng lại chưa từng có những thành tích ở các giải đấu trên sân cỏ. Khi còn chơi ở các giải trẻ trên mặt sân cỏ, Medvedev thua nhiều hơn thắng. Khi bước lên chuyên nghiệp, Medvedev chưa từng vào tới vòng 4 ở Wimbledon, và tất cả các danh hiệu chỉ đến từ mặt sân cứng.
Nó đến từ sự thiếu đa dạng trong cách chơi của một cú trái ít biến hoá, ít sử dụng những cú cắt bóng (tỉ lệ tối đa chỉ lên tới 10% khi đánh trên sân cỏ ở Wimbledon 2019).
Medvedev đã phải cải thiện rất nhiều trong 2019, cả trong cú backhand ban đầu tưởng như đã là lý tưởng ấy.
Như trong những cuộc đối đầu với Nadal. Khi Medvedev gặp Nadal ở Rogers Cup 2019, anh chỉ thực hiện 3 cú trái tay dọc dây vì sự lựa chọn chéo sân mang lại sự an toàn hơn cho những cú trái ít xoáy nên thất bại chóng vánh.
Tới US Open 2020, ATP Finals 2019 và cả giải đấu năm nay là một sự đa dạng trong hướng đánh. Và cú thuận tay được sử dụng làm vũ khí tấn công nhiều hơn
Những thay đổi này đã tạo nên những cú đột phá trong sự nghiệp, nhưng mới chỉ ở trên sân cứng tốc độ nhanh.
Và có thể Medvedev còn thiếu những phẩm chất đặc biệt hơn nữa để vươn tới đỉnh cao hơn nữa trên chính mặt sân này, chứ chưa nói tới mặt sân cứng tốc độ trung bình như Australian Open.
Bài học của Murray với 5 lần vào chung kết thua cả 5 trận ở Australian Open là dù cú trái có hay nhường nào, thì nó cũng không nên và không thể là thứ để bù cho cú thuận tay.
Mặt sân đó phần nào cũng như trên sân đất nện, để tạo ra các bước ngoặt trong các loạt đôi công thì né trái đánh thuận tay vẫn hiệu quả hơn tất cả.
Medvedev vì thế dù rất mạnh về tâm lý, vẫn còn cách xa sự hoàn thiện trong lối đánh cần thiết để vươn tới đỉnh cao của những đỉnh cao, mà đôi khi thời gian cần để giải quyết không phải là vài tháng.
Chẳng có gì thuyết phục hơn việc tay vợt 27 tuổi người Áo vào tới chung kết ATP Finals 2 lần liên tiếp để cho thấy anh đã trở thành người gần như hoàn thiện sau khi đã có danh hiệu Masters 1000 đầu tiên và Grand Slam đầu tiên đều trên mặt sân cứng.
Vào tới chung kết Roland Garros 2 lần (đều thua Nadal) và chung kết Australian Open (chỉ thua Djokovic) là sự khẳng định sức mạnh trên mặt sân đất nện và sân cứng chậm.
Sau 2 trận đấu với Nadal và Djokovic, Thiem cho thấy khi đã đạt tới sự cân bằng về chất lượng cú quả, thì sức mạnh và sức bền là khác biệt.
Thiem không chỉ thể hiện sự nhỉnh hơn ấy ở thể thức 3 set mà cả Grand Slam: đều từng thắng Nadal và Djokovic sau các trận đấu kéo dài 5 set lần lượt ở Australian Open và Roland Garros.
Cơ hội rõ rệt nhất trong một cuộc thách thức BIG 3 hoặc ít nhất là Nadal và Djokovic vì thế dành cho Thiem nhiều hơn.
Thậm chí là cả ngôi vị số 1 thế giới. Nếu chỉ tính kết quả của 2020, Thiem mới là số 2 thế giới, và khoảng cách với Djokovic chỉ là 4615 và 6855 điểm.
Content: Phạm Tấn
Media: Ngọc Lâm
