Xử lý nợ xấu: Giám sát nguồn tiền các cổ đông

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Hữu Nghĩa (ảnh), Chánh Thanh tra Giám sát Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết đã có giải pháp xử lý nợ xấu. Để xóa sở hữu chéo trong ngân hàng, NHNN sẽ tăng cường xác minh nguồn tiền của các cổ đông và người có liên quan khi góp vốn, mua cổ phần tại các ngân hàng.

Quan điểm không dùng tiền ngân sách để xử lý nợ xấu, vậy sau khi thành lập, Cty Quản lý Tài sản Việt Nam sẽ hoạt động thế nào, thưa ông?

Cty Quản lý Tài sản Việt Nam là một tổ chức tài chính đặc thù 100% vốn Nhà nước. Công ty sẽ phát hành trái phiếu đặc biệt để mua nợ và ngân hàng bán nợ tiếp tục có trách nhiệm trích lập dự phòng rủi ro đối với trái phiếu đặc biệt trong thời hạn của trái phiếu (dự kiến 5 năm).

Sau khi mua các khoản nợ xấu, công ty áp dụng các biện pháp: Bán nợ, bán tài sản bảo đảm; tái cơ cấu khoản nợ; khởi kiện khách hàng vay ra tòa; tổ chức thu nợ từ khách hàng vay và yêu cầu bên bảo lãnh, bên có nghĩa vụ thực hiện trả nợ. Công ty cũng sẽ có các cơ chế hoạt động và các quyền đặc thù cùng để đẩy nhanh quá trình xử lý nợ và tài sản bảo đảm, thu hồi vốn.

Sở hữu chéo trong ngân hàng đang là vấn đề hết sức phức tạp khiến hoạt động của các ngân hàng không minh bạch, NHNN đang có biện pháp gì để xử lý?

Luật các Tổ chức tín dụng năm 2010 không cho phép các ngân hàng sở hữu cổ phần lẫn nhau; không cho phép các công ty con, công ty liên kết của một ngân hàng được góp vốn, mua cổ phần của chính ngân hàng đó.

Việc tồn tại nhóm các ngân hàng sở hữu cổ phần lẫn nhau gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực như làm gia tăng rủi ro hệ thống tạo điều kiện cho các hành vi chuyển vốn lòng vòng, tăng vốn điều lệ không thực chất...

Để hạn chế và tiến tới chấm dứt tình trạng nêu trên, NHNN đã tăng cường thanh tra, giám sát, rà soát, chấn chỉnh các trường hợp vi phạm. Cùng đó xây dựng lộ trình giảm sở hữu vốn lẫn nhau giữa các ngân hàng; tạo điều kiện cho các ngân hàng thoái vốn ở các ngân hàng và các công ty con, công ty liên kết hoạt động không có hiệu quả.

Đặc biệt, khi xem xét việc tăng vốn điều lệ của các ngân hàng, NHNN sẽ tăng cường công tác xác minh nguồn tiền của các cổ đông và người có liên quan khi tham gia góp vốn, mua cổ phần tại các ngân hàng. NHNN cũng sẽ giám sát chặt chẽ quan hệ tín dụng của những cổ đông nhằm ngăn chặn, phát hiện và xử lý tình trạng thao túng, chi phối ngân hàng dẫn đến vi phạm giới hạn cấp tín dụng cho cổ đông và người liên quan…