Sàn vàng chui vẫn thách thức

Vụ lãnh đạo Công ty CP Đầu tư VGX bị bắt vì lập sàn vàng chui, kinh doanh vàng qua tài khoản trái phép dù gây bất ngờ với giới đầu tư nhưng không khiến thị trường vàng chui bớt nhộn nhịp.

Ngày 29-9, liên lạc qua điện thoại với một số sàn giao dịch vàng tài khoản (sàn vàng chui) tại TP HCM, chúng tôi được các nhân viên tư vấn cho biết sàn vẫn hoạt động bình thường. Dù vậy, nhân viên công ty I. cũng khuyên do vụ sàn vàng VGX đang “nóng” nên khách hàng có thể ngưng một thời gian, chờ tình hình lắng dịu sẽ chơi tiếp.

Càng cấm càng ham

Trong vụ đánh sập sàn vàng VGX, Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm công nghệ cao (C50, Bộ Công an) đã thu giữ nhiều tài liệu, dữ liệu trong máy tính thể hiện các giao dịch kinh doanh sàn vàng trái phép.

Theo đó, cách thức hoạt động sàn vàng VGX cũng giống mô hình của các công ty đang kinh doanh sàn vàng chui hiện nay: Nhà đầu tư muốn chơi vàng tài khoản sẽ được hướng dẫn tạo một tài khoản trực tuyến trên website của công ty, tải phần mềm để đặt lệnh mua bán trên các sàn giao dịch vàng và ngoại tệ ở nước ngoài...

Để chơi vàng tài khoản, nhà đầu tư phải nộp trước một khoản tiền kỹ quỹ tối thiểu 100 USD vào tài khoản ngân hàng của các công ty (không hạn chế mức tối đa). Lệnh mua - bán được tính bằng lot (1 lot tương đương 100.000 USD), giao dịch tối thiểu là 0,01 lot/lệnh (1.000 USD) và tối đa là 10 lot/lệnh. Nhà đầu tư được sử dụng đòn bẩy tài chính tới 100 lần.

Dù bị cấm nhưng dân chơi vàng qua tài khoản vẫn không ngán (Ảnh chụp màn hình các website sàn vàng)

Qua tìm hiểu cho thấy các công ty thường chiêu dụ người chơi bằng cách “thả” cho thắng những lần đầu để kích thích. Với tỉ lệ đòn bẩy tài chính lớn, nhà đầu tư cảm giác “dễ ăn đậm” nên “đu” theo nhưng kết cục thường bị thua đến “cháy” tài khoản và chỉ khoảng 10%-20% người chơi thắng trên Forex (ngoại hối).

Thậm chí, với những công ty núp bóng các sàn Forex nước ngoài (nhưng thực tế máy chủ và mọi giao dịch chuyển khoản đều diễn ra ở Việt Nam), người chơi còn dễ thua hơn vì nhà cái đã thao túng các lệnh đặt mua - bán. Thời điểm người chơi thắng sẽ là lúc mạng ngưng hoạt động, không khớp lệnh hoặc... lịch sử giao dịch bị xóa trên máy chủ (!)

Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP HCM, cho biết việc sàn vàng chui VGX bị đánh sập sẽ là hồi chuông cảnh báo cho những công ty đang hoạt động trái phép lĩnh vực này.

“Nhiều nhà đầu tư ham vì hy vọng lợi nhuận cao do được sử dụng tỉ lệ đòn bẩy tài chính lớn, bất chấp hoạt động này đã bị cấm chính thức từ năm 2010” - ông Minh nhận xét.

Khó xử lý triệt để

Trong khi đó, một số chuyên gia về vàng cho rằng vụ việc của VGX có ảnh hưởng đến thị trường và tâm lý nhà đầu tư nhưng hoạt động này sẽ vẫn nhộn nhịp. Chuyên gia về vàng, ông Phan Dũng Khánh, phân tích: Đánh vàng qua tài khoản là một kênh đầu tư sinh lợi lớn và có tính chất “kích thích” cao. Càng thua càng muốn gỡ. Đòn bẩy tài chính của vàng tài khoản lên tới 100 lần, chỉ cần giá vàng thế giới biến động vài USD/phiên cũng đủ tạo “sóng” thu hút người chơi.

Chỉ tính riêng tại VGX, điều tra của cơ quan công an cho biết đã có tới 700 nhà đầu tư mở tài khoản qua ngân hàng với tổng giá trị giao dịch lên tới 110 tỉ đồng.

“VGX bị sờ gáy bởi cơ quan công an chứng minh được toàn bộ hoạt động của sàn vàng này với người chơi đều ở trong nước, không chuyển tiền ra nước ngoài. Trong khi những sàn vàng chui khác tại TP HCM, cơ quan chức năng biết nhưng rất khó xử lý vì họ núp bóng đại lý môi giới cho các sàn vàng ở nước ngoài” - một cán bộ quản lý vàng tài khoản tại TP giải thích.

Cũng theo cán bộ này, cơ quan công an từng nhận được rất nhiều đơn tố cáo từ nhà đầu tư về sàn vàng trái phép của một số công ty nhưng khi kiểm tra chỉ có thể phạt hành chính. Các hợp đồng với nhà đầu tư thường được núp bóng dưới dạng ủy thác đầu tư, hợp đồng mua bán hàng hóa trong tương lai.

Lúc này, các khiếu nại thuộc về giao dịch dân sự nên cơ quan công an không thể xử lý được. “Muốn xử lý phải có chứng cứ chứng minh được các giao dịch điện tử mua bán vàng này diễn ra trái phép ở trong nước, nếu máy chủ của công ty đặt ở nước ngoài là cơ quan chức năng chịu thua!” - cán bộ trên nói thêm.

Theo cơ quan công an, hiện có khoảng 30-40 đơn vị kinh doanh vàng, ngoại tệ trên mạng thông qua tài khoản. Riêng tại TP HCM, hiện có khoảng 5 sàn vàng không phép quy mô lớn và rất nhiều công ty hoạt động dưới hình thức đại lý môi giới cho các sàn vàng quốc tế.

Nguyên giám đốc một công ty kinh doanh vàng tài khoản nhận xét dù không được phép nhưng nhiều nhà đầu tư vẫn đang tham gia khá nhộn nhịp. Hoạt động của các sàn vàng chui không ngừng nở rộ khi các kênh đầu tư khác không còn hấp dẫn. Thậm chí, các sàn vàng cạnh tranh với nhau rất gay gắt và ai không trụ lại được sẽ phải rời khỏi thị trường...