Rò rỉ thông tin các đại gia giấu tiền ở nước ngoài

Liên minh các nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ) vừa tiết lộ những thông tin về tên tuổi của hàng ngàn "đại gia" trên thế giới có các tài khoản, công ty bí mật ở nước ngoài, trong đó có nhiều tổng thống, chính trị gia tên tuổi.

Thông tin rò rỉ từ ngành công nghiệp tài chính nước ngoài của Anh đã lần đầu tiên hé lộ tên tuổi của hàng ngàn chủ nhân của số tài sản khổng lồ nặc danh. Các chủ nhân này rất đa dạng, từ các tổng thống, các tài phiệt, ông trùm công nghiệp cho đến con gái nhà độc tài, hay những triệu phú giấu diếm tài sản để khỏi phải chia cho vợ khi ly hôn.

Tổng cộng có hơn 2 triệu email và nhiều tài liệu khác đã bị phát hiện, chủ yếu xuất phát từ “thiên đường trốn thuế” Quần đảo British Virgin (BVI). Những tài liệu này có thể gây cú sốc lớn trên toàn cầu khi mà theo ước tính của cựu kinh tế trưởng của McKinsey, tổng số tài sản cá nhân được giấu trong các thiên đường trốn thuế ở nước ngoài có thể lên đến 32.000 tỷ USD.

Tại Pháp, ông Jean-Jacques Augier, cựu thủ quỹ cho chiến dịch tranh cử và cũng là bạn thân của Tổng thống François Hollande đang bị vướng vào vụ bê bối trốn thuế khi bị lộ thông tin đầu tư ở nước ngoài. Cựu bộ trưởng tài chính của ông Hollande đã thú nhận có tài khoản bí mật ở Thụy Sĩ trong 20 năm mà không ai hay biết.

Tại Mông Cổ, cựu bộ trưởng tài chính và người phát ngôn của quốc hội nói ông có thể phải từ chức sau khi những thông tin về tài sản của ông ở nước ngoài bị tiết lộ.

Vụ việc này là kết quả một dự án điều tra đặc biệt của Liên minh các nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ), có trụ sở tại Washington, hợp tác với tờ Guardian (Anh) và các cơ quan truyền thông quốc tế. Kết quả điều tra dự tính sẽ được công bố trong tuần này. Việc công bố danh tính này có thể là cú đánh mạnh vào lòng tin của tầng lớp giàu có trên thế giới, khi mà quy mô tài sản của họ không còn giấu diếm được chính phủ và dư luận.

Các khách hàng bí mật của BVI bao gồm cả Scot Young, một triệu phú có quan hệ với ông trùm vừa qua đời Boris Berezovsky. Young hiện đang bị giam giữ về tội coi thường quy định của tòa án trong việc phân chia tài sản cho vợ cũ. Công ty bí mật của Young tại BVI đang quản lý một dự án sinh lời tại Moscow, có giá trị ước tính 100 triệu USD.

Một đại gia khác cũng đang ngồi tù là Achilleas Kallakis. Ông ta đã sử dụng các công ty giả mạo tại BVI để giành được những khoản cho vay bất động sản lên tới 1,05 tỷ USD từ các ngân hàng bất cẩn ở Anh và Ai len.

Ngoài các triệu phú Anh, danh sách còn cho thấy một con số cực kỳ lớn là các quan chức chính phủ và các gia đình giàu có từ khắp nơi trên thế giới, như Canada, Mỹ, Ấn Độ, Pakistan, Indonesia, Iran, Trung Quốc, Thái Lan…

Các đại gia thường "tuồn" tiền ra nước ngoài

Dưới đây là một số tên tuổi nổi tiếng đã được công bố công khai:

- Jean-Jacques Augier, cựu thủ quỹ chiến dịch vận động tranh cử năm 2012 của Tổng thống Pháp François Hollande. Ông bị phát hiện đầu tư vào công ty ở BVI, hợp tác với một doanh nhân Trung Quốc tên là Xi Shu.

- Cựu bộ trưởng tài chính Mông Cổ Bayartsogt Sangajav đã thành lập công ty đầu tư Legend Plus với một tài khoản ở Thụy Sĩ, trong thời gian đương chức từ năm 2008 – 2012. Ông cho biết, ông đã sai lầm khi không công bố thông tin này và có thể “sẽ từ chức”.

- Tổng thống Azerbaijan và gia đình. Một đại gia ngành xây dựng của nước này, Hassan Gozal, đã kiểm soát một loạt công ty đứng tên hai con gái của Tổng thống Ilham Aliyev.

- Vợ phó tổng thống Nga, bà Olga Shuvalova. Chồng bà, doanh nhân và chính trị gia Igor Shuvalov đã phủ nhận những sai phạm của bà trong hoạt động đầu tư ở nước ngoài.

- Chồng của một thượng nghị sĩ ở Canada. Luật sư Tony Merchant đã gửi gần 1 triệu USD trong một quỹ tín thác nước ngoài. Ông trả phí bằng tiền mặt và yêu cầu giữ liên hệ “ở mức tối thiểu”.

- Maria Imelda Marcos Manotoc, tỉnh trưởng một tỉnh ở Philippines và là con gái lớn của cựu tổng thống Ferdinand Marcos, nhà độc tài nổi tiếng về tham nhũng.

- Nhà sưu tầm nghệ thuật giàu nhất Tây Ban Nha Baroness Carmen Thyssen-Bornemisza, cựu hoa hậu và là vợ góa của một tỷ phú ngành thép. Bà đã sử dụng nhiều tên tuổi công ty ở nước ngoài để mua tranh.

- Denise Rich, vợ cũ của ông trùm dầu mỏ Marc Rich, người đã được cựu tổng thống Clinton tha bổng về tội trốn thuế.

BVI thuộc Anh kiểm soát là nơi trốn thuế được ưa chuộng nhất của giới nhà giàu trên thế giới. Quần đảo bé nhỏ thuộc vùng biển Caribe này có hơn 1 triệu các công ty như vậy kể từ khi xuất hiện trên thị trường thế giới những năm 1980. Tên tuổi chủ sở hữu thực của các công ty chưa bao giờ được tiết lộ. Ngay cả các quan chức quản lý tài chính của hòn đảo cũng không biết ai đứng đằng sau các công ty này.

Trang Wikileaks năm 2010 đã gây nên một cơn bão dư luận khi công bố gần 2 gigabytes dữ liệu về quốc phòng và ngoại giao của Mỹ.

Trong khi đó, những dữ liệu của ICIJ thu thập được lớn tới 200 gigabytes, bao gồm những thông tin giao dịch tài chính trên toàn cầu trong hơn 10 năm qua của các công ty tư nhân ở BVI và một số công ty ở Singapore, Hồng Kông