Điều gì tạo nên sự "lột xác" thần kỳ của kinh tế Mỹ trong 19 tháng qua?
Mới đây, tổng thống Donald Trump đã khẳng định sẽ đẩy tốc độ tăng trưởng kinh tế lên trên mức 4% hàng năm trong quý II năm 2018.
Sau 19 tháng cầm quyền, vị tỷ phú bất động sản – Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có những chính sách giúp cải thiện nền kinh tế rõ nét. Ông Michael R. Strain - chuyên gia báo cáo của Bloomberg, giám đốc nghiên cứu chính sách kinh tế và học giả thường trú tại Viện Doanh nghiệp Mỹ đã có bài phân tích khá cụ thể về các quyết sách kinh tế của tổng thống Donald Trump.
Mới đây, trong tuyên bố công khai về tín dụng cho nền kinh tế, tổng thống Donald Trump hùng hồn khẳng định ông sẽ đẩy tốc độ tăng trưởng kinh tế lên trên mức 4% hàng năm trong quý II năm 2018. Quả thực, ông Trump không hề đơn độc hay phóng đại quá đà về sự việc này.
Ông Donald Trump, tổng thống 72 tuổi của Mỹ
Dựa vào các số liệu so sánh, không ngạc nhiên khi nói rằng nền kinh tế Mỹ hiện nay có nhiều điểm tương đồng với thời cuối chính quyền Barack Obama. Cụ thể, tuy tỷ lệ thất nghiệp chỉ còn ở mức 3,9%, nhưng lại giảm tới 6 điểm “phần trăm ổn định” so với giai đoạn nhiệm kỳ đầu tiên của ông Obama. Về vấn đề việc làm, nền kinh tế của ông Trump tăng thêm trung bình 189.000 việc làm mỗi tháng. Sự khác biệt không quá lớn so với thời Barack Obama (tăng 208.000 việc làm mỗi tháng). Ngoài ra, xét về tổng sản phẩm trong nước gần đây nhất, nền kinh tế Mỹ tăng trưởng với tốc độ 4,2% hằng năm. Không thể phủ nhận đây là mức tăng trưởng đáng mừng. Nhưng cũng cần nhớ lại rằng, nền kinh tế đã đạt mức tăng trưởng hàng năm cao hơn 4% trong suốt 4 quý dưới thời tổng thống Obama.
Việc so sánh với chính quyền dưới thời tổng thống Obama không phải là toàn bộ căn cứ để nhận xét về nền kinh tế dưới thời vị tổng thống 72 tuổi này. Sự lạc quan giữa các chủ doanh nghiệp nhỏ tăng vọt khi ông Trump đắc cử tổng thống, đồng thời đạt mức cao nhất trong gần nửa thế kỷ qua. Ở một mức độ nào đó, điều này đã thúc đẩy việc tuyển dụng và đầu tư tại Mỹ.
Tổng thống cũng có thể yêu cầu một số tín dụng cho hiệu suất của nền kinh tế do tăng chi tiêu liên bang và luật thuế mới. Cả hai điều này đều giúp kích thích tài chính ngắn hạn, tăng mức độ phát triển của nền kinh tế. Các dự án Văn phòng Ngân sách Quốc hội phi đảng phái tăng chi tiêu một mình sẽ khiến mức tăng trưởng của nền kinh tế tăng 0,3% vào năm 2018 và 0,6% vào năm 2019. Khuyến khích tài chính tại thời điểm này trong chu kỳ kinh doanh không phải là lời khuyên khôn ngoan, tuy nhiên nó cũng có thể mang lại lợi ích cho nền kinh tế.
Luật thuế mới của tổng thống Donald Trump mang nhiều ý nghĩa hơn so với việc chỉ kích thích tài chính đơn thuần. Bằng cách tăng lợi nhuận sau thuế, chính quyền Trump cho rằng các doanh nghiệp sẽ đầu tư nhiều hơn vào Hoa kỳ thay vì nước ngoài. Theo thời gian, chúng ta có thể hy vọng rằng việc đầu tư bổ sung có thể tăng năng suất và tiền lương của người lao động.
Tuy nhiên, phản ứng đầu tư đó có được thông qua không? Xu hướng đầu tư mạnh mẽ dường như đã bắt đầu từ thời Obama, vì vậy, nó có thể là một phần kết quả của việc tăng cường tổng thể của nền kinh tế.
Nền kinh tế tăng trưởng kể từ khi ban hành luật thuế mới được cho là nhờ các ưu đãi đầu tư mạnh mẽ hơn.
Chân dung ông Michael R. Strain
Nhưng quả thực, vẫn còn quá sớm để chúng ta nhìn thấy “trái ngọt” từ những ưu đã này.
Chúng ta vẫn chưa biết Trump sẽ đi bao xa trong bất kỳ cuộc chiến thương mại này, nhưng những tác động tiêu cực có thể xảy ra đáng kể. Sự thoải mái của tổng thống với chủ nghĩa tư bản và chính sách công nghiệp sẽ làm tổn hại đến hiệu quả kinh tế. Các cuộc tấn công của ông vào các tổ chức quốc tế và nhập cư có thể làm suy yếu hiệu quả hoạt động lâu dài của nền kinh tế.
Về sự cân bằng, lịch sử sẽ đánh giá các quyết sách của tổng thống Donald Trump đối với nền kinh tế như thế nào? Michael R. Strain cho biết ông có thể nhìn thấy cầu vồng 7 sắc chiếu vào nền kinh tế Mỹ, nhưng trước hết, nước Mỹ phải đi qua những cơn mưa. “Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại” – liệu câu tuyên ngôn hùng hồn này của tổng thống Donald Trump đã có bao nhiêu phần trăm trở thành hiện thực?
Ông Donald Trump đồng thời cũng là người lớn tuổi nhất từng nhậm chức Tổng thống Mỹ.