Nhìn lại điều hành chính sách tiền tệ: Ấn tượng gì?

Hai năm qua, ngành ngân hàng đã chịu không ít sóng gió và điều tiếng trong điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) về lãi suất, ứng xử với thị trường vàng hay xử lý nợ xấu. Tuy nhiên, kết thúc năm 2013, đã có những ý kiến ghi nhận sự thành công từ những mục tiêu và phần việc Ngân hàng Nhà nước đã làm được.

Thư gửi Thống đốc

Kết thúc năm 2013, ông Nguyễn Quang Hiền , công ty TNHH Phước Thịnh (địa chỉ: 27C Nguyễn Đình Chiểu. P8 Thị xã Bến Tre) đã gửi tới Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình một bức thư nhân dịp đầu năm mới và ghi lại cảm nhận của ông như sau:

“Trước hết, bằng tình cảm của người làm doanh nghiệp, với những hiểu biết còn hạn chế trong lĩnh vực tiền tệ nhưng luôn quan tâm tới hoạt động ngành ngân hàng (đặc biệt kể từ những công bố đầu tiên về thực trạng tài chính- tiền tệ quốc gia và định hướng cải cách của Tân Thống đốc NHNN Việt Nam vào cuối năm 2011) tôi xin được chia vui và thành thật chúc mừng những thành công hết sức ấn tượng của Thống đốc trong việc điều hành hoạt động ngành ngân hàng năm 2013 giữa bộn bề khó khăn bởi những thị phi, đố kỵ, hoài nghi và cả thách thức trong dư trong dư luận và trong nội bộ ngân hàng.

Ấn tượng thứ nhất với tôi đó là việc NHNN đã kiên định thực thi hoạt động đấu thầu vàng và trở thành cứu cánh cho tất toán trạng thái vàng đúng thời hạn tại các tổ chức tín dụng; làm hạn chế đáng kể khoản hụt thu ngân sách nhà nước, xoá tan những tư tưởng nghi ngờ về khả năng chống vàng hoá, ổn định thị trường vàng, thậm chí bước đầu làm vỡ vạc, thay đổi phần nào quan niệm về tập quán cất giữ vàng bấy lâu nay trong dân.

Ấn tượng tiếp theo là liên tiếp trong các năm từ 2011,2012,2013 những cam kết về ổn định tỷ giá của Thống đốc đã được giữ lời. Hơn thế, còn là sự nỗ lực trong việc tăng dự trữ ngoại hối trong điều kiện không có nhiều sự hỗ trợ, nguồn lực tác động tích cực từ hoạt động kinh tế .

Còn điểm ấn tượng nữa là sau khi thai nghén hơn 1 năm và thành lập gần hai tháng mà công ty quản lý nợ và khai thác tài sản VAMC vẫn “ế” như chợ chiều bởi không nhận được sự chào đón ngay trong ngành nội bộ ngân hàng. Vậy mà đến cuối năm 2013, chỉ tiêu mua nợ do Thống đốc đề ra đã được VAMC chạm ngưỡng 35.000 tỷ đồng bên cạnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cũng đạt 10%, ngấp nghé mức phấn đấu chung.

Dẫu biết rằng, để đổi lấy những thành tựu ấy là “sự già nua mau chóng” của 7 vị lãnh đạo Ngân hàng Việt Nam sau một năm gặp lại, bên cạnh đó vẫn còn nỗi đau của 55.000 doanh nghiệp phải rời khỏi thị trường trong năm 2013 và phía trước còn nhiều việc mà NHNN phải làm. Song, tôi tin rằng thành công năm qua sẽ làm nền tảng vững chắc để NHNN tiếp tục thực hiện thắng lợi mục tiêu tái cơ cấu ngân hàng, đánh dấu một mốc son phát triển mới từ năm 2014.

Năm 2013 nhiều ấn tượng thành công trong điều hành chính sách tiền tệ. Ảnh: Đăng Thành

Dẫu biết “nhân vô thập toàn”, song với những nhận xét cơ bản trên, tôi tin rằng Thống đốc Nguyễn Văn Bình sẽ tiếp tục nhận được sự ủng hộ của nhiều người và tiếp tục thành công!”.

Chuyên gia ghi nhận

Nhìn nhận lại điều hành CSTT năm qua, TS Lê Xuân Nghĩa cho rằng: Năm 2013, NHNN đã hoàn thành sứ mệnh trong việc quản lý thị trường vàng. Bên cạnh đó, chống vàng hóa triệt để, thể hiện ở việc đóng trạng thái vàng ở các NHTM, chấm dứt không còn huy động và cho vay vàng.

“Hiện, NHNN đang làm vai trò tạm thời độc quyền để can thiệp thị trường nhưng vai trò đã hoàn thành. Đã ngăn chặn được tình trạng nhập lậu vàng, góp phần vào phục hồi ngoại tệ. Dự trữ ngoại tệ từ 7 tỉ USD năm 2008 đến nay lên 28 tỉ USD, tạo lập được cán cân thanh toán thặng dư và dự kiến năm nay trên 5 tỉ USD.”- Ông Nghĩa ghi nhận.

TS Trần Du Lịch, Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM cũng cho rằng đến thời điểm này cần ghi nhận thành công của NHNN Theo ông, “hai năm trước, hệ thống ngân hàng đứng trước nguy cơ đổ vỡ. Nhưng đến nay, NHNN không còn dùng nhiều biện pháp hành chính can thiệp vào thị trường”.

TS Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa QTKD ĐH Ngân hàng TP.HCM còn nhấn mạnh thêm năm 2014, kênh đầu tư tỉ giá không có cơ hội như trước đây do ngoại hối được kiểm soát trong biên độ chủ động nên sẽ không có sóng nữa.

“Khi chúng ta ở thế chủ động, chắc chắn gửi tiền đồng sẽ còn tốt hơn, nhất là khi kinh tế Việt Nam và thế giới đều đã ổn định, các yếu tố tỉ giá, lãi suất đã được kiểm soát”- Ông Dương nhấn mạnh.