Nhiều NH giấu, báo cáo sai về nợ xấu

Chiều 12/7, NHNN đã có buổi tiếp xúc báo chí để công bố thực trạng nợ xấu của các tổ chức tín dụng trong đó giải thích về sai lệnh quá lớn giữa các con số nợ xấu được công bố.

Tại đây, ông Bùi Hữu Nghĩa, chánh thanh tra Cơ quan Thanh tra Giám sát NHNN đã chính thức thừa nhận, một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do có tình trạng một số tổ chức tín dụng không thực hiện đúng quy định về phân loại nợ, ghi nhận nợ xấu thấp hơn thực trạng và quy định để giảm chi phí trích lập dự phòng rủi ro.

Tuy nhiên, ông Nghĩa cũng cho biết, bình thường, cơ quan quản lý NHNN chỉ có các số liệu thông qua báo cáo thống kê, còn việc phát hiện thường phải qua các đợt thanh tra tại chỗ. Hiện có hơn 100 đầu mối tín dụng nên trong 1 năm khó có thể thực hiện giám sát thực tế hết được.

Công bố chính thức của NHNN cho biết, đến 31/5/2012, nợ xấu theo báo cáo của các tổ chức tín dụng là hơn 117 ngàn tỷ đồng, chiếm 4,47% so với tổng dự nợ tín dụng.

Theo kết quả giám sát của cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng đối với gần 1,01 triệu khách hàng vay đươc chọn mẫu của 57 TCTD của Việt Nam chiếm tới 90,1% tổng dư nợ tín dụng của các TCTD này đến 31/3/2012 nợ xấu của các TCTD là hơn 202 ngàn tỷ đồng, chiếm 8,6% tổng dư nợ tín dụng.

Ngoài nguyên nhân trên, theo đại diện NHNN, sở dĩ có tình trạng nợ xấu theo kết quả giám sát cao hơn nợ xấu theo báo cáo của các tổ chức tín dụng tại thời điểm tháng 3/2011 là do các tiêu chí xác định nợ xấu theo quy định hiện hành có bao gồm cả tiêu chí định lượng về thời gian quá hạn, số lần cơ cấu lại thời hạn trả nợ... và tiêu chí định tính như chấm điểm, xếp hạng khách hàng.

Nợ xấu của các TCTD có sai lệch quá lớn so với con số được công bố

Tuy nhiên, do khoản nợ rủi ro và năng lực quản trị rủi ro của các TCTD là khác nhau nên việc sử dụng các tiêu chí định tính trong phân loại nợ dễ dẫn đến thiếu minh bạch trong xác định và ghi nhận nợ xấu.

Bên cạnh đó, do thiếu thông tin về phân loại nợ của khách hàng tại các tổ chức tín dụng nên dẫn đến có sự khác nhau về nhóm nợ của một số khách hàng.

Cụ thể, một khoản vay của khách hàng được các tổ chức tín dụng ghi nhận tại tổ chức của mình. Tuy nhiên, qua hệ thống giám sát, khách hàng đó nếu có các khoản vay ở nhiều tổ chức tín dụng khác nhau thì sẽ được đưa vào mức rủi ro cáo nhất. Điều này, các TCTD không ghi nhân được.

Cũng tại đây, đại diện NHNN cho biết dư nợ BĐS đến cuối tháng 5 là 197 ngàn tỷ đồng, chiếm tỷ lệ thấp trong 2,6 triệu tỷ tổng tín dụng. Trong đó nợ xấu chỉ có 12 ngàn tỷ đồng khoảng 6,5% tín dụng cho vay và chỉ chiếm 10,3% trong tổng nợ xấu ngân hàng.

Dư nợ cho vay chứng khoán đến 31/5 là 12 ngàn tỷ đồng và nợ xấu chỉ là 485 tỷ đồng, chiếm 4,1%