Nhà ở xã hội phải chăng đã “hết thời”?

Trong khi Chính phủ đang khuyến khích các doanh nghiệp xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp thì những ồn ào xung quanh tiến độ, chất lượng của nhà ở xã hội (NOXH) thời gian gần đây đang khiến cho sức hấp dẫn của loại hình nhà ở này giảm sút rõ rệt.

Dân bức xúc vì nhà thu nhập thấp chậm bàn giao

Những ngày qua, dư luận rất quan tâm tới dự án nhà thu nhập thấp Sài Đồng – Long Biên, Hà Nội – Dự án nhà thu nhập thấp đầu tiên bị tố chậm bàn giao nhà. Mặc dù đã quá thời hạn bàn giao cho khách hàng gần 3 tháng nay nhưng công trình vẫn còn dang dở… Việc chủ đầu tư dừng thi công suốt nhiều tháng khiến các khách hàng càng thêm hoang mang, lo lắng.

Chị Bùi Thị Tâm – Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội trao đổi với chúng tôi  “3 – 4 lần tôi gọi điện thoại thì đều không gặp được lãnh đạo công ty mà toàn đùn đẩy thư ký rồi người phụ trách hồ sơ tức là những người không thể trả lời cho những câu hỏi bức xúc của các hộ dân chúng tôi.”

Vốn đã gặp nhiều khó khăn về nhà ở, lại phải đi vay mượn ngân hàng để đóng tiền vào dự án, nay chủ đầu tư chậm bàn giao nhà khiến các khách hàng khó khăn càng thêm chồng chất. Chi phí thuê nhà rẻ nhất bây giờ để đáp ứng nhu cầu ở tạm thời thôi cũng là tầm 2,5 triệu một tháng rồi, tính ra chi phí 6 tháng người thuê nhà phải bỏ ra cũng khoảng hơn chục triệu đồng.

Ngoài việc phải điều chỉnh, bổ sung một số hạng mục công trình như hút khói, tăng áp cho cầu thang bộ thì nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chậm trễ này, theo lý giải của chủ đầu tư, là bởi họ cũng đang gặp nhiều khó khăn.

Sức hấp dẫn của nhà ở xã hội đang giảm (Ảnh: Infonet.vn)

Tương lai, nhà thu nhập thấp sẽ ế?

Anh Trần Ngọc Minh - Phụ trách đầu tư Công ty Xây dựng số 3 chia sẻ “Tất cả các nhà thu nhập thấp về cơ chế thì được vay vốn nhưng trên thực tế không được vay vốn. Chúng tôi hiện nay việc bán căn hộ cho người dân thì cũng chưa được lấp đầy. Còn 80 căn hộ chưa bán được nhưng chung tôi sẽ cố gắng hoàn thành theo tiến độ cam kết với người dân.”

Trong khi nhiều khách hàng mong mỏi sớm có được một căn hộ làm chốn an cư thì tại một số dự án nhà thu nhập thấp đã bàn giao, người mua nhà lại ngao ngán bởi chất lượng không đảm bảo.

Mới nhận nhà từ tháng 3/2013 nhưng căn hộ của gia đình anh Mai Văn Ba tại Dự án nhà TNT Kiến Hưng – Hà Đông, Hà Nội đã xuống cấp. Mỗi khi trời mua, vợ chồng anh lại thấp thỏm lo chống lụt… Trong khi đó, vì đang phải thuê nhà, cộng với sức ép phải ổn định cuộc sống để trả nợ, gia đình anh Đỗ Văn Ấn Khu đô thị Kiến Hưng, Hà Đông, Hà Nội đành “nhắm mắt đưa chân” dọn về ở, mặc dù biết chất lượng nhà tại dự án không như mong đợi. Có những lúc cả 4 cầu thang đều hỏng, các cháu nhỏ phải đi bộ từ tầng 1 lên tầng 19

Dự án chậm tiến độ, chất lượng không đảm bảo… khiến không ít khách hàng đã đăng kí mua NOXH muốn “trả lại” nhà cho chủ đầu tư dù trước đó, họ phải vất vả mới có thể giành suất mua nhà gía rẻ.

Chị Nguyễn Thu Hà - Khu đô thị Kiến Hưng, Hà Đông, Hà Nội than thở “Nhà thì xa, chất lượng công trình thì kém. Thang máy thì hỏng nhiều hôm phải đi bộ từ tầng 1 lên. Nếu vấn đề giấy tờ xin trả lại không rắc rối thì có lẽ gia đình tôi cũng xin trả lại, có thể đi thuê một vài năm nữa cũng được..”

Chưa kể, sự phát triển mạnh mẽ của phân khúc nhà thương mại bình dân khiến NOXH bị cạnh tranh quyết liệt. Người mua thời điểm này có thể dễ dàng lựa chọn những căn hộ có mức giá tương đương NOXH, không phải qua xét duyệt, thậm chí còn nhận được sự hỗ trợ từ phía chủ đầu tư và ngân hàng.

Thực trạng người dân không mặn mà với nhà thu nhập thấp khiến nhiều chuyên gia BĐS lo ngại về tình trạng ế ẩm NOXH trong tương lai, bởi với chính sách khuyến khích của Nhà nước như hiện nay, nguồn cung cho phân khúc này chắc chắn sẽ không ngừng tăng lên.

Ông Ngô Trung Hải - Viện trưởng Viện Kiến trúc, quy hoạch đô thị và nông thôn – Bộ Xây dựng  cho biết “Các chính quyền đô thị, các nhà quản lý của các thành phố đang có những dự án xin chuyển đổi sang nhà ở xã hội, rồi những nhà đầu tư đang muốn chuyển đổi thì phải căn nhắc quy luật phát triển của nhà ở, cân nhắc quá trình thay đổi của người ở trong tương lai, khu vực trong tương lai để có một chiến lược quy hoạch, giải pháp quy hoạch cũng như giải pháp xây dựng cho khu nhà ở xã hội, cho công trình NOXH đó bền vững.”

Các dự án NOXH cũng là những công trình thuộc đối tượng được cơ quan quản lý nhà nước về XD thẩm tra thiết kế và nghiệm thu. Vì vậy việc quản lý chất lượng các công trình xây dựng này cũng sẽ được thực hiện theo đúng quy định của NĐ 15. Các cơ quan quản lý và chính quyền địa phương sẽ tăng cường kiểm tra trong quá trình thực hiện đối với các dự án này để đảm bảo chất lượng đúng thiết kế, an toàn khi đưa vào sử dụng.

Hiện làn sóng doanh nghiệp xin chuyển đổi dự án thương mại sang nhà ở xã hội để được hưởng ưu đãi từ gói 30.000 tỷ đồng đang diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, nếu chất lượng dự án không được cải thiện thì việc các dự án này khó tìm được đầu ra trong tương lai là một thực tế đã được dự báo trước.