Ngừng huy động, vàng sẽ càng “nóng”?

Đó là ý kiến của chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh trước Thông tư của NHNN về việc ngừng huy động vàng của các ngân hàng thương mại (NHTM).

Theo chuyên gia Lê Đăng Doanh, từ nay đến cuối năm không còn nhiều thời gian, nhu cầu vàng trong nước vẫn rất lớn, cùng với việc các NHTM bị cấm huy động vàng vào 25/11 tới sẽ dẫn đến chênh lệch cung-cầu ngày càng tăng, sẽ đẩy giá vàng trong nước càng xa với giá quốc tế.

“Cách tốt nhất là nên để giá vàng theo thị trường không nên cấm đoán. Nếu cấm NHTM huy động thì 400-500 tấn vàng trong dân không thể di chuyển được, đó là tổn thất rất lớn cho nền kinh tế. Vấn đề cấm huy động vàng của NHTM cần xem xét lại”, ông Doanh nói.

Trước đó Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cũng đưa ra khuyến cáo về khả năng khó khăn thanh khoản ở các ngân hàng liên quan khi ngừng huy động vàng.

Cụ thể, khi thị trường vàng đang biến động mạnh khách hàng vay vốn bằng vàng chủ yếu để đầu tư và kinh doanh bất động sản. Bên cạnh đó, khi giá vàng ở mức thấp, không ít khách vay vốn bằng vàng kỳ hạn dài nhằm hưởng lãi suất thấp bán lấy tiền đồng để đầu tư, sản xuất kinh doanh.

Nhưng khi giá vàng biến động tăng cao, điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều khách hàng đã không thể trả dứt điểm những khoản nợ vay vốn  vàng. Một số ngân hàng đề xuất hoán đổi sang tiền đồng nhưng dù vậy, người vay vẫn khó trả được nợ khi giá vàng vẫn ở mức cao.Tình hình này đã đẩy một số ngân hàng thương mại trước đây có thế mạnh ở mảng huy động và cho vay vàng vào thế khó tất toán dư nợ vàng. Thậm chí tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay vốn bằng vàng của các ngân hàng thương mại chiếm tỷ lệ không nhỏ. Nếu thời điểm này chấm dứt huy động vàng sẽ khiến một số nhà băng khó khăn về thanh khoản vàng.

Cũng theo Ủy ban, ở một tình huống khác, các NHTM sẽ đem số vàng giữ hộ đi thế chấp, cầm cố để đi vay vốn liên ngân hàng sẽ xuất hiện rủi ro khi có hiện tượng người gửi giữ hộ vàng rút vàng ra kiếm lời khi thị trường tự do có sự gia tăng lợi nhuận nhanh và các ngân hàng này còn phải chịu mức phí kép (lãi suất liên ngân hàng và phí trả vì được giữ hộ vàng).

Hay khi hình thức cấm huy động vốn bằng vàng và hình thức chuyển vàng thành tiền bị cấm, rất có thể các ngân hàng sẽ biến báo hợp thức hóa số vàng đã huy động nhằm có thêm nguồn thu mà không hề vi phạm quy định.